Magnifieke “Le Théâtre musical de Telemann” door ensemble Masques o.l.v. Olivier Fortin, op het label Alpha.

Met als titel Le théâtre musical de Telemann nam het Canadees barokensemble Masques o.l.v. Olivier Fortin, enkele van Telemanns orkestsuites voor strijkers op. Een unieke, solistische uitvoering. 

Olivier Fortin en Masques schonken in 2015 aandacht aan muziek, Encaenia Musices (kerkelijke ceremonie), van Romanus Weichlein (ca.1652-1706). Na deze schitterende Weichlein + tijdgenoten cd (Diapason d’Or, Choc de Classica, Télérama), hebben de Canadese klavecinist Olivier Fortin en zijn ensemble nu voor hun nieuwe cd gekozen voor Telemann in het raam van de 250ste verjaardag van Telemanns overlijden (1767).

Rond 1700 waren orkestrale suites de belichaming van de moderne, hoofse instrumentale muziek. Telemann was zijn leven lang bijzonder ijverig op dit gebied. In Leipzig, Eisenach, Frankfurt en Hamburg componeerde hij er samen wel meer dan honderd, altijd geïnitieerd door een ouverture met een langzame, gepunte introductie, een snel, fugatisch middendeel en een aan het begin gerelateerde finale. Deze werd dan gevolgd door gestileerde dansbewegingen maar ook door variaties of muzikale karakter uitbeeldingen met gevoel voor relativerende humor.

Op deze cd presenteren de zes jonge musici, drie orkestsuites en een concerto van Telemann. De ouverturen-suites op deze cd zijn typisch evocerende en imiterende composities in de zin van muzikaal trompe-l’oeil. Op de cd staan Telemanns Ouverture–Suite in A Groot TWV 55:A1, de Ouverture–Suite in Bes Groot TWV 55:B5, Les Nations (met o.a. Les Turcs, Les Suisses, Les Moscovites en Les Portugais), het Concerto Polonois (Concerto all Polonese) in G Groot TWV 43:G7 en de Ouverture–Suite in G Groot TWV 55:G10, Burlesque de Quixotte.

Van 1705 tot 1708 was Telemann Kapelmeester aan het hof van Graaf Erdmann II von Promnitz in Sorau (het Poolse Żary). Vandaar zijn Concerto Polonois.  Burlesque de Qixotte. Na de ouverture evoceert Telemann Le réveil de Quichotte, Son attaque des moulins à vent, Ses soupirs amoureux après la Princesse Dulcinée, Sanche Panse berné, Le galope de Rosinante, Celui d’ane de Sanche en het ontroerende en aanstekelijke Le couché de Quichotte.

Telemanns ouvertures (suites) voor strijkers waren in zekere zin, muzikaal-fonetisch beschouwd, de verdere ontwikkeling van virtuoze composities voor viool en voor strijkers van Biber, Muffat, Schmelzer, Bertali en Corelli. Les Nations verwijst naar Telemanns exotische en ingetogen elegante, muzikale meertaligheid. Het gamma aan emoties blijft van begin tot eind, expressief nauwkeurig. In Burlesque de Don Quichot klinkt alles flexibel en verfrissend, met gevoel voor frasering, rubato, stijl en ademhaling. De sublieme en uitzinnige maar zielige held met zijn poëtische ijdelheid, wordt prachtig weergegeven, subtiel, bescheiden en gevouwen in intense intimiteit. Muziek van de ziel maar genuanceerd, een staaltje van onweerstaanbaar compositorisch meesterschap. De uitvoering is navenant. De respectievelijke zes instrumenten zingen en spreken de taal van het juiste sentiment. Subliem.

De leden van het ensemble Masques kozen voor een consistente solo Instrumentatie. Het resultaat in vergelijking met versies door grotere barokorkesten, is een heel andere klank. Alles is uiterst hoorbaar en elke partij is van even groot belang. Dankzij perfect samenspel en een uitstekende opnamekwaliteit, slaagt het ensemble er in om voortdurend dynamische contrasten, verschillende tempi, rubato en andere speelwijzen in de juiste baan te leiden. De snelheid en nauwkeurigheid waarmee ze bv. Don Quichots strijd tegen de windmolens spelen, is zelden gehoord. Maar ook de zucht naar Prinses Dulcinea is een pronkstuk, waarbij men niet kan weten of Don Quichot lacht of treurt, een voorbeeld van Telemanns fijne ironie en van de frisse en levendige interpretatie door het strijkersensemble.

Klavecinist Olivier Fortin (°1973) (foto) behaalde in 1995 zijn diploma aan het Conservatoire de musique de Québec bij Anatole Gagnon. Hij studeerde tevens bij de befaamde klavecinist en organist Dom (o.s.b.) André Laberge (°1940) en behaalde een Master in interpretatie aan de Universiteit van Montreal bij Réjean Poirier. Deze laatste won in 1973 op het internationaal orgelconcours van Brugge, in het kader van het Festival Musica Antiqua, de eerste prijs. Fortin studeerde vervolgens in Parijs verder bij Pierre Hantaï (tweede prijs in 1983 op het internationaal klavecimbelconcours in Brugge), en aan het Sweelinck Conservatorium van Amsterdam bij Bob van Asperen. In 1997 werd Fortin laureaat van het Bachconcours Montréal en samen met Karoline Leblanc behaalde hij uiteindelijk zelf een 2de prijs op het orgelconcours voor duo’s op het Festival in Brugge. Karoline Leblanc maakt nu deel uit van het befaamd Ensemble contemporain de Montréal o.l.v. Véronique Lacroix.

De cd geeft blijk van unieke inventiviteit. Alleen door strijkers gespeeld, zonder de kleur van het hout of koper is alles hier articulatie en welsprekendheid, extatisch, verleidelijk en nostalgisch. De subtiele nuances onthullen de rijkdom van Telemanns universele, muzikale geest en onbeperkte, expressieve fantasie. Virtuoos, speels en onuitputtelijk genuanceerd, geven de musici gestalte aan een rijkdom van klank. Hun uitvoering is schitterend. Uitmuntende strijkers (letterlijk, dan), heerlijk mooie klank en speelwijze, boeit van het begin tot het einde. Warm aanbevolen.

Georg Philipp Telemann Le théâtre musical de Telemann Ensemble Masques Olivier Fortin cd Alpha  256

https://www.stretto.be/2019/09/22/routes-du-cafe-op-de-koffie-bij-osman-dede-bach-en-bernier-met-het-ensemble-masques-o-l-v-olivier-fortin-op-het-label-alpha-heerlijk/