“Satie, Complete piano Music” door Jeroen van Veen en Sandra van Veen, op het label, Brilliant Classics.

Satie heeft nog andere pianomuziek gecomponeerd dan “Gymnopédies” en “Gnossiennes”. Hoe mooi en origineel deze miniaturen ook zijn, het écht vernieuwende en meest originele steekt in zijn andere pianowerken. Mocht u deze nog niet kennen, dan kan de Nederlandse pianist Jeroen van Veen daar verandering in brengen.

Na memorabele opnamen van pianomuziek van minimalisten als Philip Glass, Terry Riley en Michael Nyman, richt Jeroen van Veen zich met deze box op de voorvader van de minimalisten, de meer dan inspirerende Erik Satie (1866-1925). De box bevat de complete pianomuziek van Satie en zijn werken voor piano vierhandig.

De Nederlandse pianist Jeroen Van Veen (°1969) is bij ons veel te weinig bekend. Hij werd geboren in Herwen en Aerdt in de provincie Gelderland en begon met pianospelen op 7-jarige leeftijd. Hij studeerde aan het Conservatorium van Utrecht en speelde met orkesten o.l.v. Howard Williams, Peter Eötvös, Neal Stulberg en Robert Craft. Hij speelde recitals in Oostenrijk, België, Canada, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Italië, Rusland en de Verenigde Staten.

Van Veen volgde masterclasses bij Claude Helffer, het pianoduo Hans-Peter en Volker Stenzl en Roberto Szidon, en werd uitgenodigd op verschillende festivals, zoals het Reder Piano Festival (1988), Festival van de Kunsten in Bad Gleichenberg (1992), Wien Modern (1993), Holland Dance Festival (1998) en Lek Art Festival (1996-2007). In 1992 vestigde van Veen zich met zijn jongere, maar al even knappe broer Maarten (de Stravinsky specialist!), als internationaal erkend Pianoduo.

In 1995 maakte het “Pianoduo van Veen” hun debuut in de Verenigde Staten en won de derde prijs in de prestigieuze, Internationale “Murray Dranoff Two Piano Competition” in Miami, Florida. Na deze prestatie toerden de twee broers verschillende keren door de Verenigde Staten en Canada. Pianist en dirigent Maarten van Veen is artistiek leider van het Hortus Festival, directeur van het Rotterdamse Doelen Ensemble en artistiek adviseur van de “Murray Dranoff Foundation” in Florida. De “Dranoff International 2 Piano Foundation” werd in 1987 opgericht door wijlen pianiste en pedagoge Loretta Dranoff, ter nagedachtenis aan haar echtgenoot, Murray. Loretta en Murray vormden nl. tussen 1946 en 1973 een legendarisch pianoduo.

Naast uitvoerder is Jeroen van Veen mede oprichter en artistiek directeur van de International Student Piano Competition, die om de twee jaar in Utrecht wordt gehouden. In 1995 richtte hij met zijn vrouw Sandra Mol, het pianoduo “Sandra & Jeroen” op, om hoofdzakelijk muziek van Satie, maximalist Douwe Eisenga (°1961) en Simeon ten Holt (1923-2012) uit te voeren. In 1999 nam van Veen het initiatief voor een concertreeks ‘Pianova’ in het Concertgebouw, Amsterdam. Naast zijn carrière als solo pianist speelde van Veen met het ‘Piano Ensemble’, ‘The International Piano Quartet’, ‘Piano Mania’, ‘DJ Piano’ en ‘Jeroen van Veen & Friends’.

Jeroen van Veen is ook een verdienstelijk componist. Zijn composities combineren elementen uit de Minimal Music met Crossovers naar Jazz, Blues, Soundscape, avant-garde, techno, trance en popmuziek. Momenteel is hij directeur van “van Veen Productions”, voorzitter van de “Simeon ten Holt Foundation”, de “Culemborg Cultural Foundation”, “Piano Mania Foundation” en artistiek directeur van diverse muziekfestivals in Culemborg, Utrecht en Veldhoven. Hij is actief in het International Utrechts Studenten Pianoconcours en in de “Murray Dranoff Two Piano Competition”. De laatste 15 jaar nam van Veen meer dan 150! cd’s op voor Mirasound, Koch, Naxos, Brilliant Classics en voor zijn eigen label “PIANO”.

Over het tempo van de “Gymnopédies” en de “Gnossiennes” kan men tot in het oneindige discussiëren. Jeroen van Veen speelt ze bijzonder traag. Maar, dat is geen punt. De uitvoering van Jeroen van Veen kan zich meten met deze van Bojan Gorisek (en Jane Manning), Jean-Yves Thibaudet, Klára Körmendi, Aldo Ciccolini en uiteraard met deze van Reinbert de Leeuw, de pionier van Satie bij ons in de jaren ‘70. Jeroen van Veen speelt Satie in trance. Satie’s pianomuziek wordt hier gesublimeerde stilte, verfijnd, verheven, bevreemdend maar altijd subtiel en doorleefd. Satie’s kleurrijke spiritualiteit en zijn geprefabriceerde elementen, los van de traditionele parameters, krijgen bij van Veen een zwevende, aleatorische meerwaarde. Het is alsof we terecht komen in een beredeneerde droom. Hij speelt sowieso bijzonder mooi piano wat dé voorwaarde is om Satie mooi te spelen. Vanuit die voorwaarde klinkt Satie bij hem (en bij zijn vrouw) als “de la musique préalable dans le plus grand silence”. Magnifiek. Bravo!

Wil u de complete pianomuziek van Satie ontdekken, dan zal deze lijst u misschien nieuwsgierig maken :

“Ogives” I, II, III, IV (1886), “Trois sarabandes” I, II, III (1887), “Gymnopédies” I, II, III (1888), “Gnossiennes” I, II, III, IV, V, VI, VII (1890), “Vexations” (1893), “Pièces froides – trois airs à fuir” (1897), “Pièces froides – trois danses de travers” (1897), “Prélude de la porte héroïque du ciel” (1897), “Jack in the Box” (1899), “Trois morceaux en forme de poire”, pour piano à quatre mains (1903), “Le Piccadilly” (1904), “Prélude en tapisserie” (1906), “Aperçus désagréables” (Pastorale, Choral, Fugue), pour piano à 4 mains (1908-1912), “Deux rêveries nocturnes” (1910), “En habits de cheval”, pour piano à 4 mains (1911), “Quatre préludes flasques” (pour un chien) (1912), “Vieux Sequins et Vieilles Cuirasses” (1913), “Embryons desséchés” (1913), “Sports et Divertissements” (1914), “Les Trois Valses distinguées du précieux dégoûté” (1914), “Avant-dernières Pensées” (1915), “Sonatine bureaucratique” (1917), “Trois petites pièces montées”, pour piano à quatre mains (1919), “Nocturnes” I, II, III, IV, V (1919), “La Belle Excentrique” (1920). En weet…er is veel, veel meer!

Erik Satie Complete Piano Music Jeroen van Veen Sandra van Veen 9 cd Brilliant Classics 95350/1-9

http://www.jeroenvanveen.com/cd/index.html