DE PIANO VAN SIBELIUS

Het label BIS bracht een opvallende cd uit met een bloemlezing van Sibelius’ pianomuziek,  gespeeld op zijn eigen Steinway vleugel.

Het moet gezegd, Janne (later Jean) Sibelius werd ontzettend beïnvloed en zelfs grotendeels gevormd door de heel intellectuele en artistieke familie waarmee hij door zijn huwelijk in contact kwam. Op 10 juni 1892 huwde hij nl. met Aino Järnefelt (1871-1969). Aino Järnefelt  uit Helsinki was de dochter van generaal Alexander Järnefelt en zijn vrouw Elisabeth Clodt von Jürgensburg. Haar broers waren de schrijver Arvid Järnefelt, de schilder Eero Järnefelt en de componist en dirigent Armas Järnefelt.

Hun huis, naar haar “Ainola” genaamd, werd in 1903 gebouwd aan het  Tuusula meer in Järvenpää. Ze kregen zes dochters,  Eva, Ruth, Kirsti (die op zeer jonge leeftijd aan tyfus overleed),  Katarina, Margareta en Heidi. Eva trouwde met de industrieel  Arvi Paloheimo en werd later zelf CEO van de Paloheimo Corporation. Ruth Snellman werd een prominente actrice, Katarina werd de vrouw van een bankier, en Heidi Blomstedt een ontwerpster, haar man Aulis Blomstedt was  architect. Margareta trouwde met de dirigent Jussi Jalas.

Ainola

In Ainola, het huis waarin Jean Sibelius woonde tot aan zijn dood in 1957, componeerde hij meer dan 300 werken. Het huis is nu een museum en een van de meest gekoesterde objecten is de Steinway piano die Sibelius in 1915 cadeau kreeg voor zijn vijftigste verjaardag. Het is op dat instrument dat pianist Folke Gräsbeck (°1956), nota bene uit een al even artistieke familie, het eerbetoon aan de componist voor zijn 150ste verjaardag heeft opgenomen. Sibelius (1865-1957)  componeerde pianomuziek tussen 1889 (Piano Suite Florestan, JS 82) en 1929 (5 Esquisses, op. 114). De cd overloopt deze periode, van twee impromptus en een allegretto uit 1893 tot Landschap II uit 1928-1929. Compleet onbekende intieme genrestukken en stemmingsbeelden laten u de huiselijkheid en de muzikale fantasie van de Finse componist ontdekken. Als een erkende autoriteit op het gebied van de pianomuziek van Sibelius, heeft Gräsbeck een  gevarieerde selectie gemaakt die de hele carrière van de componist overspant en heeft hij naast enkele  rariteiten (bv. Con passione, opgedragen aan zijn vriend de schilder Oscar Paiviainen), ook enkele van Sibelius’ transcripties van orkestrale favorieten zoals Finlandia en Valse Triste opgenomen.

Verjaardag

Deze  nieuwe opname gespeeld op de eigen piano van Sibelius in  Ainola markeert  zowel de 150ste verjaardag van Sibelius’ geboorte als de 100ste verjaardag van de piano zelf. De Steinway vleugel nr. 171 261 op deze opname werd als een geschenk betaald door 144 liefhebbers van Sibelius’ muziek. Voorheen huurde Sibelius een piano. Folke Gräsbecks geloofsbrieven  als een Sibelius vertolker zijn  ongeëvenaard. Hij neemt  nl. op  24 cd’s van  de volledige Sibelius Edition door BIS Records (totaal 68 cd’s, 13 volumes) de complete solo pianomuziek (10 cd’s) voor zijn rekening, alsook de pianopartij van de liederen en de werken met koor. Hij gaf ook het eerste piano recital in de Sibelius Hall in Lahti in 2000, met een programma dat uitsluitend bestond uit Sibelius’ pianomuziek. Zijn repertoire omvat ook Sibelius’ pianokwintet, de vier pianokwartetten en de vijf pianotrio’s. Deze nieuwe opname is gemaakt in mei 2014.

Jean Sibelius Folke Gräsbeck Piano Music from Ainola  cd BIS-2132 SACD