Cognac doet dromen
Gekozen door ECHO (de Europese Concertzaal organisatie) als één van de ‘Rising Stars’ van het seizoen 2009/10, is de zweedse klarinettist Emil Jonason (°1983) steeds meer zichtbaar op de internationale muziekscene. Voor zijn eerste cd op het BIS label heeft hij gekozen voor de opname van het speciaal voor hem gecomponeerd Klarinetconcerto “The erratic dreams of Mr. Gronstedt” (2011-2013) van de componist, dirigent en legendarische trombonist Christian Lindberg (°1958). De solist werd betrokken bij alle fasen van het compositieproces. Maar de wisselvallige dromen zijn ook de componist eigen, net als de figuur van de heer Grönstedt, het hoofdpersonage van die dromen, en van de zes kleurrijke bewegingen. Het leuke er aan is dat Grönstedt staat voor…het merk van Zweedse cognac. Het drinken van die cognac veroorzaakt die surrealistische dromen. Guitig en ontwapenend, verrassend frisse en onderhoudende muziek. Een aanrader.
Klezmer en Kabbalah
In zijn tienerjaren werd Emil Jonason aangetrokken door klezmermuziek en speelde hij in diverse klezmerbands. Het was daarom voor hem een voor de hand liggende keuze om het Concerto van Lindberg te combineren met het werk voor klezmer klarinet en strijkkwartet, “The Dreams and Prayers of Isaac the Blind” uit 1994, van de Argentijnse componist Osvaldo Golijov (°1960). In tegenstelling tot Lindberg vond Golijov inspiratie in een heel belangrijke, joodse historisch figuur, de middeleeuwse rabbijn uit de Provence, Isaac de Blinde (ca. 1160–1235, in de betekenis van helderziende), de zoon van de Talmoedist Abraham ben David, en zijn levenslange toewijding aan de mystieke Kabbalah. Golijov evoceert in de vijf bewegingen rond “K’vakarat ro-e edro”, eerder gecomponeerd voor de cd “Night Prayers” (1994) van het Kronos Kwartet en cantor Misha Alexandrovich (1914-2002), de drie verschillende talen die door het Joodse volk doorheen zijn geschiedenis zijn gesproken, Aramees, Jiddisch (de rijke en kwetsbare taal van een lange ballingschap) en het heilig Hebreeuws. Het werk bevat verwijzingen naar joodse gebeden en klezmer melodieën (van kley (werktuig of instrument) en zemer (musiceren)), en de klarinettist wordt door de componist specifiek verzocht om zich bij de muzikale evocatie van droom, verbeelding en gebed, te vergewissen van het idioom van klezmermuziek. Heel, heel bijzonder.
Nielsen & Corigliano
Emil Jonason groeide als zoon van een amateur klarinettist op met Benny Goodman, Louis Armstrong en Kenny Davern en met Spike Jones en zijn City Slickers. Op tienjarige leeftijd begon hij klarinet te leren omdat zijn moeder het instrument koos met de kortste wachtlijst op de lokale muziekschool. Dat was nu eenmaal de klarinet. Hij speelde al snel jazz en klezmer en ontdekte rond zijn zestiende de klassieke muziek wanneer hij met meerdere klezmerbands toerde naar Krakau, Praag en Zweden. Een jaar later ging hij naar het Koninklijk Muziekconservatorium in Stockholm. In 2005 won Emil Jonason een competitie voor jonge solisten (Solofonipriset) en kreeg hij de kans om het Klarinetconcerto van Carl Nielsen te spelen met het Helsingborg Symphony Orchestra. Twee jaar later speelde hij voor zijn diploma het Concerto van de joods-Amerikaanse John Corigliano (°1938) met het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Stockholm.
Glanscarrière
Emil Jonason speelde sindsdien in de Wiener Musikverein, het Concertgebouw van Amsterdam, de prachtige Laeiszhalle aan de Johannes-Brahms-Platz in Hamburg, het Cité de la Musique in Parijs en in andere prestigieuze Europese concertzalen. In 2012 ontving hij internationale erkenning wanneer hij als solist op de Nobelprijsuitreiking speelde. In dat jaar kreeg de Europese Unie de Nobelprijs voor de Vrede, weet u nog? In 2013 maakte Jonason zijn Amerikaans debuut op het legendarisch Cabrillo Festival of Contemporary Music op uitnodiging van Marin Alsop. Emil Jonason is momenteel solist en leraar aan de Koninklijk Conservatorium in Stockholm en aan het bachelor programma Kamermuziek van de Mälardalen Universiteit in Västerås in Zweden.
Emil Jonason Christian Lindberg The Erratic Dreams of Mr Grönstedt Osvaldo Golijov The Dreams and Prayers of Isaac the Blind Vamlingbo Quartet Norrköping Symphony Orchestra Christian Lindberg cd BIS-2188