Prachtige liturgische muziek uit de 17de eeuw

Binnen de muziekwetenschap is het ontdekken van een belangrijk manuscript altijd een zeldzame en spannende gebeurtenis. In het geval van het “Carlo G-manuscript” dook niet alleen een belangrijk manuscript op, maar verdween het ook weer snel. Na 400 jaar van vergetelheid wordt de muziek van deze mysterieuze “Carlo G.” nu dankzij Elam Rotem en zijn ensemble opnieuw uitgevoerd. De muziek van het manuscript biedt een levendig getuigenis van het uniek repertoire en de uitvoeringspraktijken van de liturgische muziek in het Italië van de vroege 17de eeuw. Subliem.

Ongeveer 15 jaar geleden werd het tot dan toe onbekend “Carlo G Manuscript” verkocht in Wenen. Eens een proefschrift op basis van dit document gemaakt werd en het manuscript op internet beschikbaar was gesteld in de vorm van gescande afbeeldingen, werd het manuscript in 2007 door Sotheby’s verkocht aan een anonieme koper, waardoor het opnieuw verdween. Het feit dat de achternaam van de auteur door een vlek onleesbaar was geworden, vergrootte het mysterie. Hoewel aanvankelijk alles in de richting wees van Carlo Gesualdo da Venosa, bleek de prins van Venosa toch niet de componist te zijn die men dacht.

Een uitgebreide selectie uit het manuscript is nu onder auspiciën van de Schola Cantorum Basiliensis/ Hochschule für Alte Musik, door het ensemble “Profeti della Quinta”, o.l.v. de organist Elam Rotem opgenomen. Het is vocale, liturgische muziek uit de vroege 17de eeuw zoals ze toen ergens in Midden-Italië heeft geklonken. Eén van de opvallende kenmerken van het manuscript is dat er precies, noot voor noot, genoteerd staat wat verwacht wordt van de zangers en de organist. Dit omvat de uitgeschreven basso continuo wat zeer zelden gebeurde, en de notatie van de complexe versieringen die de uitvoerders doorgaans improviseerden en die normaal ook niet genoteerd werden.

De composities zijn anoniem (van Carlo en G), van Giulio Caccini, Giacobbi en Quagliati. Girolamo Giacobbi (1567-1629) was de oprichter in 1625 van de “Accademia dei Filomusi”, voorloper van de “Accademia Filarmonica” (1666) in Bologna en Paolo Quagliati (ca.1555-1628) was in dienst van kardinaal Odoardo Farnese, was organist van de “Santa Maria Maggiore” en was kamerling van Paus Gregorius XV in Rome.

“Profeti della Quinta” is een mannelijk vocaal ensemble, gespecialiseerd in muziek van de renaissance en barok. Opgericht in Galilea door Elam Rotem, is het ensemble gevestigd in het Zwitserse Bazel, waar de leden aan de Schola Cantorum Basiliensis studeerden. De kern van het ensemble bestaat uit contratenor-, tenor- en baszangers, die of a-cappella, of samen met periodiek/historische instrumenten zoals theorbe en klavecimbel de muziek uitvoeren.

De uitvoerders zijn hier voor de gelegenheid Perrine Devillers, sopraan, Doron Schleifer, contratenor, Ori Harmelin, chitarrone, Plamena Nikitassova, viool en Jörg-Andreas Bötticher, orgel. Het geheel staat o.l.v. de organist Elam Rotem. Voor de schitterende opname en mastering tekende Oren Kirschenbaum. De “Chiesa dei Santi Eusebio e Vittore” in Peglio in de Italiaanse provincie “Pesaro e Urbino” (regio “Marche”), bezit een bijzonder orgel uit de vroege 17de eeuw. Het werd gebouwd door Costanzo Antegnati (1549-1624), organist van de kathedraal van Brescia, en werd in 2013 door de Italiaanse orgelbouwer Giovanni Pradella gerestaureerd naar de technieken van de renaissance. De twee prachtige solo stemmen en de heel bijzondere akoestiek van de “Chiesa dei Santi Eusebio e Vittore” verlenen aan deze opname extra schittering en authenticiteit. Magni- magnifiek!

The Carlo G Manuscript Virtuoso liturgical music from the early 17th century Profeti della Quinta Perrine Devillers Doron Schleifer Ori Harmelin chitarrone Elam Rotem cd Glossa GCD 922516

https://www.stretto.be/rossi-in-mantua/