De biografie van Paul-Gustave van Hecke, de Vlaamse cultuurpaus uit de vorige eeuw

Hij werd geportretteerd door René Magritte, Leon Spilliaert, Léon de Smet en Frits van den Berghe. En gefotografeerd door Man Ray. Ook met Marc Chagall en Max Ernst verkeerde hij op vertrouwelijke voet. Allemaal kunstenaars wier kunst hij promootte en die hij tot zijn vrienden mocht rekenen. Als galeriehouder, couturier, tijdschriftleider en filmprogrammator was hij een absolute pionier in België.

Paul-Gustave van Hecke (1887-1967) was één van de spraakmakendste, culturele figuren die België ooit gekend heeft. De eigenzinnige Van Hecke – Pégé, Gust of Tatave voor de vrienden – was een duivel-doet-al die zich met wisselend succes roerde in de politiek en met zijn scherpe pen heel wat theaterstukken en films maakte of kraakte. Hij mag gerust ook de eerste Belgische modeontwerper genoemd worden. Maar bovenal was hij een echte kunstpaus. Hij promootte onder meer het werk van de expressionisten Constant Permeke, Frits van den Berghe en Gust de Smet, en de surrealisten René Magritte en Paul Delvaux. Vijftig jaar na zijn overlijden brengt Manu van der Aa “Tatave” en een halve eeuw Belgische kunstgeschiedenis opnieuw tot leven.

Literatuurhistorici kennen hem als oprichter van de tijdschriften “De Boomgaard” en “Het Rode Zeil”. Over zijn beginjaren als militant van de Belgische Werkliedenpartij en zijn (hoofd)-redacteurschap van de socialistische krant “Vooruit” werd meer dan eens gepubliceerd. In de Belgische modegeschiedschrijving wordt hij geëerd als de eerste Belgische modeontwerper en, samen met zijn vrouw Norine Deschryver, als oprichter van het Brussels modehuis “Norine”. Kunsthistorici erkennen de efficiëntie van het helse kabaal-‘battage infernal’- waarmee hij de Vlaamse expressionisten bekend maakte én de Belgische surrealisten lanceerde. Over zijn rol als filmcriticus en organisator van internationale filmfestivals in Brussel en Knokke zijn verschillende artikelen verschenen. Wat echter ontbrak was een totaalbeeld.

Het prachtig boek van Manu van der Aa vult deze lacune. Uit het onderzoek van de auteur bleek aan de ene kant van Hecke nog veel meer gedaan te hebben dan al bekend was. Aan de andere kant ontdekte van der Aa dat een aantal bekende biografische feiten niet aan de realiteit beantwoordde en andere bewust waren verzwegen. Zo bleek bv. dat Van Hecke helemaal niet arm geboren was en als kind in een weverij had moeten werken, zoals hij zelf graag liet uitschijnen. Over zijn verregaande betrokkenheid bij het activisme tijdens de Eerste Wereldoorlog heeft hij ook nooit met een woord gerept. Dit boek is een monument! Het is een immense meerwaarde voor de Vlaams/Belgische kunstgeschiedschrijving die u geenszins mag missen!

Manu van der Aa Tatave! Paul-Gustave van Hecke. Kunstpaus, modekoning en salonsocialist 500 bladz. geîllustreerd Uitg. Lannoo ISBN 978 90 209 9971 6

https://www.stretto.be/2021/01/12/manu-van-der-aa-bedelen-bij-picasso-een-hoogst-originele-uitgave-van-uitgeverij-vrijdag/