Na verschillende opnamen voor Ricercar en een eerste schitterende cd “Actus Tragicus” met vroege cantaten van Bach voor Alpha, wijden Lionel Meunier en zijn ensemble Vox Luminis dit nieuw project, opnieuw voor het label Alpha, aan twee pronkstukken van Händel en Bach.
Het Parijse label is het hoofdlabel van de Frans-Belgische groep Outhere Music. Met meer dan vijftien jaar ervaring en gesterkt door een stevige reputatie op het vlak van oude muziek begon Alpha in 2015 aan een nieuw hoofdstuk. Het label stelde zich open voor alle repertoires en verwelkomde de beste uitvoerders met de meest diverse achtergronden, Anna Vinnitskaya, Véronique Gens, Hervé Niquet, Patricia Kopatchinskaja, Georg Nigl, La Tempête, Nevermind, Jérémie Rhorer, Anna Prohaska, Reinoud Van Mechelen, Matthias Pintscher en nog tal van anderen. Ook de ontdekking en begeleiding van aankomend talent staat bij het label bovenaan de agenda.
Naast een koor van solisten en een continuo waar ze inmiddels al 13 jaar mee vertrouwd zijn, kan Vox Luminis voortaan ook rekenen op een eigen orkest. Dit alles onder de kundige leiding van Lionel Meunier. Hij zingt en dirigeert gelijktijdig het koor, het orkest en het hele gezelschap.
Van de twee componisten, allebei geboren in 1685, reisde Händel in 1707 naar Italië en maakte een sterke indruk in Rome met zijn Dixit Dominus, terwijl Bach als kersverse cantor in Leipzig, met zijn 12-delig Magnificat ter gelegenheid van het feest van Maria-visitatie op 2 juli, in 1723, zichzelf overtrof. Bach componeerde overigens voor deze dag ook de bekende cantate “Herz und Mund und Tat und Leben” BWV 147.
Händels psalmtoonzettingen “Dixit Dominus”, “Laudate pueri Dominum” en “Nisi Dominus” gecomponeerd voor de vespers tijdens zijn verblijf in Italië, zijn behandeld volgens het Venetiaans model met verwijzingen naar het Gregoriaans. “Nisi Dominus” werd voor de feestelijkheden van de Heilige Maagd Marie van de berg Karmel in 1707 gecomponeerd en combineerde kracht en schittering. Een karakteristiek die overigens ook op grote schaal terug te vinden is in Dixit Dominus, “De heer sprak tot mijn heer” (psalm 110), waarschijnlijk gecomponeerd in opdracht van kardinaal Carlo Colonna. Wat opvalt is de rijkdom aan klank rondom bepaalde woorden, bv. bij het hamerend effect op ‘conquassabit’ of bij ‘Tu es sacerdos’, en de combinatie van cantus firmus en contrapunt. De première van Dixit Dominus voor vijfstemmig (SSATB) koor en solisten, was in 1707 in de Santa Maria in Montesanto aan de Piazza del Popolo in Rome. Händel was toen 22 jaar oud.
In Bachs tijd werd het Magnificat na de vespers op zaterdag en zondagmiddag in het Duits gezongen (“Meine Seel erhebt den Herren”). Op de belangrijkste kerkelijke feestdagen Pasen, Pinksteren, Kerstmis en de drie Maria-feesten, klonk de feestelijke versie in het Latijn, met een uitgebreid koor en orkest. Opvallend in Bachs Magnificat is het gebruik van een vijfstemmig koor (met dubbele sopraanpartij), een uitgebreide instrumentatie met drie trompetten en pauken, een symmetrische opbouw en het contrasterende tussen de verschillende stemmen. Om af te sluiten herneemt Bach op het einde, het begin van de muziek op de woorden ‘sicut erat in principio’ (zoals in den beginne) en daarmee lijkt de cirkel rond. De twee meesterwerken die tot het kernrepertoire van het Belgisch ensemble behoren, worden hier met gecombineerde vocale en instrumentale krachten, perfect uitgevoerd in de juiste stijl, tempo en expressie van de barokretoriek. Prachtig!
Handel Bach Dixit Dominus Magnificat Vox Luminis Lionel Meunier cd Alpha ALPHA370