Jérome Lejeune (°1952) lanceerde in 1980 zijn label Ricercar. “Duitse Barokke kamermuziek” en “Duitse Barokcantaten” behoorden tot de eerste grote successen. Nu zijn de diverse opnamen, gebundeld verschenen op acht cd’s. Vertrekpunt is de muziek van en rond Heinrich Schütz.

Na het verkennen van de evolutie van de Italiaanse en Franse muziek in de zeventiende eeuw wijdt Jérôme Lejeune een nieuw deel van zijn geschiedenis van de vroege muziek, aan Duitsland. Tijdens deze eeuw waarin de Lutherse muziektraditie zich verder ontwikkelde, beleefde Duitsland een bijzonder boeiende periode, waardoor de muziekwereld een hoogst originele taal werd, maar ook Italiaanse en Franse modellen assimileerde met talent en verbeeldingskracht. Dit heeft ongetwijfeld de weg bereid die naar Johann Sebastian Bach leidde.

In deze uitgave, boek + cd’s, is alles is binnen de ontwikkeling van de religieuze en seculiere vocale muziek, evenals de verschillende invloeden en stromingen in de instrumentale muziek voor toetsinstrumenten en strijkinstrumenten, op zinvolle wijze gekozen en verdeeld. Het boek en de acht cd’s bevatten de rijke schatkamer van de door het Lutheranisme beïnvloedde muziek in Midden- en Noord-Duitsland.

Na de geografische afbakening, de Duitse barok in het algemeen en de vele invloeden, beschrijft Lejeune in zes uitgebreide hoofdstukken alle aspecten van het onderwerp. Als eerste, Lutherse muziek in midden Duitsland, polyfonie en het Luthers koraal, geistliche Konzerten, Heinrich Schütz en de geboorte van het Duits oratorium, zijn leerlingen, en de toonzettingen van het Lijdensverhaal. In het tweede hoofdstuk schrijft Lejeune over de Lutherse muziek in Noord-Duitsland : de eerste generatie en de voortzetting van de polyfone traditie, de Lutherse Missen en de tweede generatie en de ontwikkeling van het geistliches Konzert. Het derde hoofdstuk behandelt Bach en de Bach dynastie, Johann Pachelbel en Georg Böhm.

Na dit hoofdstuk volgt de Orgelmuziek, de componisten-organisten, en het repertoire bestaande uit composities gebaseerd op een Lutherse koraalmelodie en de vrije vormen. Het vijfde hoofdstuk is gewijd aan de instrumentale muziek: dansen en polyfone muziek, de Stadpfeifer, Italiaanse violisten en de opkomst van de Sonate, de viola da gamba en zijn virtuozen, het huwelijk van viool en gamba, en de composities voor andere instrumenten en klavecimbel. Het zesde en laatste hoofdstuk gaat over de wereldlijke, vocale muziek in de stijl van het madrigaal, liederen en de wereldlijke cantate, de Duitse barokopera en tenslotte, de erfenis van Johann Sebastian Bach.

Uitvoerders zijn o.a. Ricercar Consort, Vox Luminis, Henri Ledroit, Philippe Herreweghe, Philippe Pierlot, René Jacobs, Andreas Scholl, Bernard Foccroule en tal van andere uitstekende solisten. Zij staan in voor de ontdekking van tal van minder bekende componisten.

Het thema van CD I is het koraal “Ein feste Burg ist unser Gott” van Martin Luther. Op deze cd staat werk van Michael Altenburg, Michael Praetorius, Andreas Hammerschmidt, Johann Bach, Samuel Scheidt, Johann Hermann Schein en Johann Rudolph Ahle.

CD II is naast werk van Praetorius en Selle, volledig gewijd aan een keuze uit het werk van Schütz.

Op CD III staat werk van Thomas Selle, Friedrich Wilhelm Zachow, Franz Tunder en Matthias Weckmann.

Op CD IV staat werk van Dieterich Buxtehude, Nicolaus Bruhns, Johann Christoph Bach en Johann Michael Bach.

CD V is gewijd aan werk van Johann Christoph Bach, Johann Pachelbel, Georg Böhm, Nikolaus Hanff, Heinrich Scheidemann, Matthias Weckmann, Michael Praetorius en Georg Böhm.

Op CD VI staat werk van Matthias Weckmann, Heinrich Scheidemann, Franz Tunder, Nicolaus Bruhns, Paul Lütkemann, Melchior Franck, Michael Praetorius, Moritz von Hessen, Isaac Posch, Hermann Schein en Johann Hentzschel

CD VII laat u werk ontdekken van Johann Hermann Schein, Michael Praetorius, Carlo Farina, David Pohle, Johann Jakob Walther, August Kühnel, Johann Michael Nicolai en Johannes Schenk

Op CD VIII beluistert u muziek van Friedrich Buchner, Johann Pachelbel, Matthias Weckmann, Heinrich Schütz, Johann Hermann Schein, Johann Nauwach, Dieterich Buxtehude, Caspar Kittel, Johann Christoph Bach, Johan Kuhnau, Israelis Brünnlein van Schein en Johann Sebastian Bach. Een magistrale uitgave!

MUSIC IN GERMANY FROM SCHÜTZ TO BACH Jérôme Lejeune diverse uitvoerders boek + 8 cd Ricercar RIC 109

Gilles Cantagrel De Schütz à Bach. La musique du baroque en Allemagne (Ed. Fayard)