Het label Alpha bracht een cd uit met de opname van muziek bij het toneelstuk van Shakespeare, gekozen door Simon-Pierre Bestion. Hij koos zowel muziek uit de barok als moderne en eigentijdse muziek. Een zeer geslaagde combinatie.
Twee dronken matrozen, waarvan Prospero’s slaaf Caliban gelooft dat ze van de maan komen. Prospero wil een liefdesrelatie tot stand laten komen tussen Ferdinand, prins van Napels en zijn dochter Miranda en zorgt er voor dat Ferdinand zijn dienaar wordt. Prospero’s broer Antonio en Sebastian, de broer van Alonso, beramen een samenzwering om Alonso en zijn adviseur Gonzalo te vermoorden. Ariel verschijnt als een harpij om hen te straffen voor hun verraad. Prospero vergeeft uiteindelijk koning Alonso, maar straft ook Antonio’s verraad en Sebastians poging tot moord. Prospero breekt en begraaft uiteindelijk zijn staf en gooit hij zijn boeken in zee om zo symbolisch afscheid te nemen van magie. Het zijn maar enkele beelden uit Shakespeare’s prachtig toneelstuk. In het kort komt het verhaal hier op neer dat nadat zijn broer Antonio Prospero als hertog van Milaan heeft afgezet, Prospero op een eiland verblijft om zich te wijden aan magie. Na twaalf jaar studie kan hij daarmee zijn vijanden verslaan. Wanneer hun schip bij de kust van het eiland nadert ontketent Prospero met behulp van zijn magie een storm. Hij heeft weet van de complotten en intriges die de drenkelingen tegen hem smeden omdat de onzichtbare geest Ariel voor hem spioneert.
Beethoven, Tsjaïkofski, Chausson, Honegger en Berlioz lieten zich reeds door Shakespeare’s Tempest inspireren. Henry Purcell maakte van de bewerkte versie door John Dryden en William Davenant de opera The Tempest, or The Enchanted Isle. In 1950 componeerde Frank Martin vijf Songs of Ariel en in 1955 componeerde Martin een opvallende opera Der Sturm met als libretto de Duitse vertaling van Schlegel en Tieck. Daaruit stelde hij in 1960 een driedelige suite samen. Om het hier over de andere om en bij de 46 opera’s en ontelbare liederen over en uit The Tempest maar niet te hebben.
The Tempest onderscheidt zich van andere toneelstukken van Shakespeare door de eenheid van tijd, plaats en actie. Shakespeare’s andere toneelstukken spelen zich vaak af op verschillende plaatsen en de handeling neemt vaak verschillende jaren in beslag. In The Tempest komt de vertelde tijd overeen met de echte tijd. Eén van de redenen voor Simon-Pierre Bestion de Camboulas om een reconstructie te maken van het werk aan de hand van twee benaderingen, deze uit ongeveer de tijd van Shakespeare en deze vanuit vandaag. Een spel van het historische en het eigentijdse, een kruisbestuiving van het verleden en het heden.
Een opvallende moderne visie en dimensie die blijkt uit de confrontatie tussen Engelse muziek van Henry Purcell en Matthew Locke uit de 17de eeuw en muziek uit de 20ste en begin 21ste eeuw van Franck Martin, Philippe Hersant en Thierry Pécou. Hoewel komende uit zeer verschillende muzikale werelden, is elke compositie geïnspireerd door het toneelstuk. De tekst wordt gereciteerd in het oud Engels van Shakespeare evenals de gezongen delen teneinde het sterk en zoet accent van die taal weer te geven.
Het programma doorkruist dus vrij de diversiteit van perioden en muzikale stijlen. Deze benadering vanuit de natuur en de elementen resulteert in een andere onbekende wereld met denkbeeldige landschappen van het tovereiland, in de karakters van de personages en in allegorieën. Ondanks de verscheidenheid aan benaderingen en de combinatie en vermenging van perioden en heel uiteenlopende muziekgenres, vindt de luisteraar de oorspronkelijke dramaturgie terug.
De moderne muziek past wonderwel bij de barokmuziek en de instrumenten zorgen daarbij alternerend voor een heel passende, complementaire en welgekomen afwisselende klankkleur. Zo wordt een fantastisch, kleurrijk sonoor universum bereikt dat als een soort muzikale assemblage en als een soort reisverhaal verteld wordt die de verbeelding stimuleert. De muziek leidt door introspectie en reflectie tot “un ailleurs inconnu” in de geest van Shakespeare’s reis naar een ver en onbekend land. Schitterend!
In het bijhorend boekje vertelt organist, klavecinist en vooral koorleider Simon-Pierre Bestion dat de geestelijke muziek van Purcell hem beter gepast leek bij het universeel en spiritueel oeuvre van Shakespeare. “In deze muziek”, zo vertelt hij, “hoorde ik beter de allegorie van het visioen van goed en kwaad bij Prospero en Calliban. Hear my prayerevoceerde voor mij meteen de monoloog over geloof van Prospero”.
Faling Star (Track 9) uit 2005 van Philippe Hersant (°1948), leerling van Jolivet, is een allegorisch visioen van de dood en het bovennatuurlijke op twee metafysische gedichten, één van John Donne (1572-1631) en één van Henry King (1592-1669). De gedichten worden verdeeld onder vrouwen en mannen. A Circle in the Sand uit 2001 (Track 14) van de Franse componist Thierry Pécou (°1965), componist van het knap, eigentijds pianoconcerto L’Oiseau innumérable (2006), is een hoogst origineel, picturaal fresco voor viool en twee koren met prachtige spreekstemmen. Ga meteen luisteren. Heerlijk! Track 19, zijn Pour un rituel imaginaire uit 1991 voor drie verfrissende basblokfluiten, is zo vertelt Bestion in het boekje, “un rituel chanté et dansé” waarbij de blokfluiten in de geest van deze van Locke, als “divinités mythologiques baroques” klinken. Heel, heel bijzonder. Perfect, origineel, uitermate professioneel, artistiek, uniek, magnifiek! Niet te missen.
The Tempest Inspired by Shakespeare PHILIPPE HERSANT FRANK MARTIN HENRY PURCELL THIERRY PÉCOU MATTHEW LOCKE La Tempête Simon-Pierre Bestion cd ALPHA 608
