Heerlijke, Venetiaanse Fluitconcerti en schitterende muziek van Bach voor fluit door Frank Theuns en Jan De Winne op het label Accent. Heerlijk!

Jan De Winne uit Brugge is een uitmuntend traverso speler, een opvallende muziekpedagoog en een knappe instrumentenbouwer. Sinds 1989 is Frank Theuns docent traverso aan het ‘Koninklijk Muziekconservatorium Brussel’ en aan het ‘Lemmensinstituut Leuven. Ook hij staat als fluitist, net als Jan De Winne, garant voor zowel de authenticiteit op het vlak van de bouw als op het vlak van het bespelen van het instrument. Beiden zijn Top!

De meest invloedrijke en productieve componist van concerti tijdens de laat barok was de Venetiaan Antonio Vivaldi (1678-1741). Hij componeerde ongeveer 500 concerti voor een of meer solisten, waaronder ongeveer 350 solo concerti. Hij was een van de eerste componisten die zich concentreerde op de traverso of dwarsfluit als solo-instrument. Frank Theuns combineert hier op zijn magnifieke cd, “La notte”, RV 439 uit Vivaldi’s beroemde op. 10 collectie, met de Concerti RV 440 en 441, die beide als manuscripten bewaard zijn in de “Biblioteca Nazionale” in Turijn. Het programma bevat ook concerti van Baldassare Galuppi, wiens manuscript van zijn Fluitconcerto in D, bewaard wordt in de “Mecklenburgische Landesbibliothek” in Schwerin, en van Tomaso Albinoni, wiens Concerto in re klein uit op. 9, oorspronkelijk werd gecomponeerd voor hobo, maar hier schitterend uitgevoerd wordt op fluit. Niet te missen!

De Venetiaan Baldassare Galuppi (1706-1785) was een leerling van Antonio Lotti. Hij werkte als componist eerst een korte tijd in Londen (1741-1743) voor o.a. het “Haymarket Theatre”, maar keerde terug naar Venetië om er verschillende dirigentenfuncties te bekleden, o.a. vanaf 1748, aan de San Marco, en als directeur van het “Conservatorio degli Incurabili”. Vervolgens werkte Galuppi als kapelmeester en hofcomponist op uitnodiging van Catharina II, enkele jaren aan het hof in Sint-Petersburg (1765-1768), maar keerde terug naar Venetië om als operacomponist  succes te boeken.

De derde Venetiaan op de cd is Tomaso Albinoni (1671-1751) die viool en zang studeerde, maar als componist autodidact was. Omdat hij van rijke komaf was, kon hij zich uitsluitend met muziek bezig houden. Zijn eerste opera “Zenobia, regina de Palmireni” werd in 1694 in Venetië opgevoerd. Mogelijks kwam hij in 1700 toch in dienst van Ferdinando Carlo Gonzaga, hertog van Mantua en Monferrato. Zijn bekende suites op. 3 droeg hij in 1701 op aan Cosimo III de’ Medici, hertog van Toscane. In 1722 nodigde Maximiliaan II Emanuel van Beieren hem uit om twee van zijn opera’s te komen opvoeren in München. De naam Albinoni is wereldberoemd geworden vanwege het Adagio in g-klein voor orgel en strijkers (“Het Adagio van Albinono”), dat in 1958 door Remo Giazotto  gepubliceerd werd en een bewerking zou zijn van een fragment, (de basso continuo en zes maten van de vioolpartij) uit de langzame beweging van een Sonate in g klein van Albinoni. Later bleek dat het hele stuk door Giazotto zelf was gecomponeerd…

Frank Theuns (°1956) studeerde aan het ‘ Koninklijk Muziekconservatorium  van Brussel’. Zijn uitgesproken interesse voor historische instrumenten bracht hem al vanaf vroege leeftijd tot de oude muziek , meer bepaald tot het spelen van traverso en  blokfluit. Met zijn ensemble “Les Buffardins” nam hij reeds een representatieve keuze  op van de traverso literatuur (Händel, Sammartini, Kirnberger, Quantz, Hotteterre, Montéclair, Boismortier, Blavet) voor het label Accent. Verschillende van zijn opnames werden bekroond door de internationale muziekpers.

In de 18de eeuw componeerde elke componist van naam en faam voor de traverso of dwarsfluit, denk maar aan Vivaldi, maar ook aan Telemann en Händel, en Johann Sebastian Bach, die de gelegenheid had om de fluitist Joachim Quantz verschillende keren te ontmoeten. Ook Bachs fluitcomposities behoorden tot de muzikale hoogtepunten van zijn tijd, niet alleen vanwege hun contrapuntische inhoud, maar ook vanwege de enorme technische eisen die hij stelde aan de fluitist. In sommige gevallen, overschreed Bach zelfs bijna de grenzen van de mogelijkheden van het instrument, maakte hij gebruik van het volledig toonbereik van het instrument en leidde hij de dwarsfluit zelfs naar veraf gelegen toonaarden. Naast solowerken als de Partita BWV 1013 en fluitensonaten presenteert Jan De Winne op deze heel originele cd, composities van Bach, waarin de dwarsfluit een cruciale rol speelt. Op de cd staan nl. de Orkestsuite nr. 2 in B, BWV1067, het Brandenburgs Concerto nr. 5 in D, BWV1050, en het Concerto voor fluit, viool en klavecimbel in la klein, BWV1044. Heerlijk mooi en verbluffend knap gespeeld door twee topmusici. Twee schitterende cd’s. Warm aanbevolen.

Jan De Winne (°962) studeerde aan de conservatoria van Brugge, Gent en Brussel en musicologie en kunstgeschiedenis aan de universiteit van Gent. Hij studeerde verder barokfluit bij Barthold Kuijken. In 1987 werd hij laureaat (Tweede prijs) van de internationale wedstrijd ‘Musica Antiqua’ in het kader van het Festival van Vlaanderen in Brugge. In 2005 en 2008 was hij jurylid voor het internationale wedstrijd  barokinstrumenten, georganiseerd door dit Festival. Gedurende twee decennia speelde hij in verschillende barokorkesten onder meer Il Fondamento, het Salzburger Barockorchester, het Amsterdam Barokorkest, de orkesten van Philippe Herreweghe, waarna hij in 1988, samen met Marcel Ponseele (foto), zijn eigen ensemble, Il Gardellino, oprichtte.

Met dit ensemble ondernam hij concertreizen, vaak gekoppeld aan het geven van meestercursussen, onder meer in Latijns-Amerikaanse landen, Japan, Verenigde Staten, Israël en Rusland. Hij was als solist of met het ensemble ook te gast op belangrijke festivals in o.a. Utrecht, Praag, Innsbruck en Leipzig. De Winne doceert traverso en kamermuziek aan het conservatorium van Brussel en traverso en uitvoeringspraktijk aan het Conservatoire National Supérieur de Musique in Parijs. In zijn atelier in Halle in Vlaams-Brabant, maakt hij ook zelf barokfluiten en klassieke fluiten.

VENETIAN FLUTE CONCERTOS Frank Theuns Les Buffardins cd ACCENT ACC 24343

J.S. Bach Concertos with Flute Jan De Winne Il Gardellino cd Accent ACC24341

https://www.stretto.be/2018/09/10/verfijnde-muziek-voor-traverso-van-de-boismortier-en-johann-sebastian-bach-op-de-labels-centaur-en-arcana/#more-11907