Leonard Bernstein (1918-1990) werd en wordt terecht beschouwd als één van de grootste muziekgenieën van de 20ste eeuw. Op 25-jarige leeftijd maakte hij zijn eerste grote verschijning als dirigent van het New York Philharmonic Orchestra. Hij sprong nl. op korte termijn in voor de zieke… Bruno Walter! In 1953 dirigeerde hij ooit, zo goed als onvoorbereid, in de Scala van Milaan, “Medea” van Cherubini met…Maria Callas in de hoofdrol! Het was het begin van een ongekende wereldcarrière als dirigent. Maar, Bernstein was ook componist en pianist. Hij was de componist van “West Side Story” maar componeerde tal van werken die hijzelf veel belangrijker vond, zijn “Mass”, zijn “Serenade” naar Plato’s Symposium en zijn 3de symfonie “Kaddish” bvb.
“Let’s Hear It For Lenny!”, “For Lenny’s Birthday”, “To Lenny! To Lenny!”. Leonard Bernstein was zonder twijfel de grootste musicus die Amerika ooit voortbracht. Als inspirerend leraar en wereldberoemde dirigent was hij de muzikale ambassadeur van de natie in de wereld, en zijn werk als componist overbrugde hiaten en brak barrières af, waardoor hij het publiek de grenzen van de klassieke muziek ver liet overschrijden. De viering van de honderdste verjaardag van Bernstein brengt alle bekende Naxos-opnamen van zijn muziek samen, uitgevoerd door zijn protégée Marin Alsop, nieuwe en wereldpremière-opnamen, en een inzichtelijke documentaire-dvd waarin collega’s en familie de grenzeloos briljante en meest charismatische muzikale gigant van de 20ste eeuw samenvatten.
In een mooie, handige box, met uitgebreide achtergrondinformatie in het bijbehorend boekje, zijn nu alle Bernstein-opnamen van Marin Alsop voor Naxos uitgegeven, even goed als de eigen en soms zelfs “betere” dan de uitvoeringen van Bernstein zelf. De versie van Mass bv. die door Alsop wordt beschouwd als hét meesterwerk van Bernstein, is voortaan de nieuwe referentieversie. Haar uitvoering van de drie symfonieën is fantastisch. Alsop koos bv. ook voor de originele versie van “Kaddish” uit 1963, gecomponeerd in memoriam van de vermoorde president John F. Kennedy, en zorgde ervoor dat het mooi klonk, letterlijk, ondanks al het “praten” zoals Bernstein het zelf uitdrukte. De koren zingen glorieus, verheven, met ongewone bezieling, helderheid en intensiteit. Hemels mooi!
Misschien wel de meest opvallende is de cd nr. 7, met de Suite uit “1600 Pennsylvania Avenue”, “CBS Music” (allereerste opname), het ballet uit “On the Town” en “A Bernstein Birthday Bouquet”, acht variaties op Bernsteins uitgelaten “New York, New York”, van Luciano Berio, Corigliano, Druckman, Foss, Kirchner, Schuman, Takemitsu en Williams. Op de cd nr.8, ontdekt u de 2 x 11 “Anniversaries for Orchestra”, eveneens een allereerste opname, de knappe orkestraties van de Executive Producer & Artistic Director, Garth Edwin Sunderland, Vice President of Project Development and Senior Music Editor for the Leonard Bernstein Office, van Bernsteins gelijknamige pianostukken.
De orkesten uit Baltimore, Bournemouth en São Paulo spelen fantastisch, de klank is overweldigend en de identificatie van Alsop met het klankidioom van Bernstein, is zo overtuigend dat het als waarde voor de levensvatbaarheid van de muziek onder leiding van een andere kunstenaar dan de componist zelf, niet kan worden onderschat.
Er is ook een dvd-documentaire over Bernstein, “Larger dan Life”, geregisseerd door Georg Wübbolt met als producer Bernhard Fleischer. Alsop, Gustavo Dudamel en Kent Nagano dragen hier als bonus bij met interviews, en de drie kinderen van Bernstein, Jamie, Alexanderen Nina, leveren voorzichtige maar interessante commentaar bij de persoonlijke eigenaardigheden en tekortkomingen van de mens Bernstein. De mentaal onstabiele maar meer dan uitzonderlijke kunstenaar, beleefde nl. fasen van overmatige hebzucht die werden afgewisseld met tijden van angst voor artistiek falen. Dit is een essentiële uitgave, niet alleen voor de Bernstein-fans, maar voor iedereen die om 20ste-eeuwse muziek geeft. Bernstein was het prototype en de exponent van het modern, progressief, joods-libertijns denken, dat Cartesiaanse twijfel combineerde met Spinozistische scepsis en Buberiaanse kracht, om woede te uiten over het onrecht, zich als herscheppende mens, verlaten te voelen door een alomtegenwoordige, almachtige schepper, en d.m.v. muziek, liefde te moeten heruitvinden. 
In 1951, stond Bernstein op de lijst “of those individuals, citizen or alien, whom the FBI believed dangerous to have at large in the event of a war or major confrontation with the Soviet Union.” In 1968 zorgde hij ervoor dat radiostations in de VS een toen zeer omstreden nummer uitzonden van de toen 14-jarige Janis Ian, getiteld “Society’s Child”, over een verhouding van een blank meisje met een zwarte jongen. In mei 1970 organiseerde hij een fund-raising party voor de Black Panther beweging. Op 25 december 1989 dirigeerde Bernstein in het Oost-Berlijns Schauspielhaus, (nu Konzerthaus), de Negende van Beethoven. Het concert werd wereldwijd op televisie uitgezonden ter viering van de val van de Berlijnse Muur, eerder dat jaar. Bernstein verving in Schillers tekst, het woord “Freude” door “Freiheit”. Bernstein was de belangrijkste mens van de 20ste eeuw!
Marin Alsop (°1956) is een inspirerende en krachtige vertegenwoordigster van dat deel van de internationale muziekscene dat er hartstochtelijk van overtuigd is dat muziek de kracht heeft om levens te veranderen. Ze wordt wereldwijd erkend voor haar innovatieve programmering en voor haar diepe betrokkenheid bij het onderwijs aan en de ontwikkeling van een publiek van alle leeftijden.
Haar succes als dirigente van het Baltimore Symphony Orchestra is erkend door de verlenging van haar ambtstermijn tot 2021. Na haar benoeming in 2007 lanceerde Alsop “OrchKids”, dat muziekonderwijs en -instrumenten verstrekt aan jongeren met een moeilijke jeugd in Baltimore. Ze werd in 2012 muziekdirecteur van het Symfonieorkest van São Paulo en maakte in 2013 geschiedenis als de eerste vrouwelijke dirigent van de “Last Night of the Proms” van de BBC, waar ze in 2015 terugkeerde om te dirigeren. Alsop dirigeert de grootste orkesten ter wereld, waaronder het Leipzig Gewandhaus Orchester, het Koninklijk Concertgebouworkest en het London Philharmonic Orchestra.
Ze heeft onlangs een ambtstermijn van 25 jaar afgesloten als muziekregisseur van het Cabrillo Festival of Contemporary Music in Californië. Alsop is de enige dirigent die de MacArthur Fellowship ontving en is onlangs benoemd tot directeur graduate conducting van het Peabody Institute. Ze volgde de Juilliard School en Yale University, die haar in 2017 een eredoctoraat verleenden. Als studente van Leonard Bernstein staat Alsop centraal bij zijn 100-jarig jubileum, met als hoogtepunten o.a. het dirigeren van zijn Mass op het Ravinia Festival, waar ze als muzikaal curator voor 2018 en 2019 aangesteld werd.
De vocale solisten zijn Jennifer Johnson Cano (mezzo sopraan ) in de 1ste symfonie “Jeremiah”, Claire Bloom (narrator), Kelley Nassief (sopraan) en Paulo Mestre (contratenor) in de 3de symfonie “Kaddish”, Jubilant Sykes (celebrant, bariton) en Asher Edward Wulfman (jongenssopraan) in “Mass”, en Jeremy Budd (tenor), Victoria Nayler (sopraan), Elisabeth Franklin-Kitchen (sopraan), Paul Charrier (bas), Thomas Kelly (Treble) in de “Chichester Psalms”. Naast de genoemde Symfonie orkesten, hoort u het Maryland State Boychoir, The Washington Chorus, het São Paulo Symphony Choir, het Morgan State University Choir, het Peobody Children’s Chorus, het Bournemouth Symphony Chorus en Street People in “Mass”. Instrumentale solisten zijn Jean-Yves Thibaudet, piano, in de 2de symfonie “The Age of Anxiety”, en Philippe Quint, viool en Timothy Walden, cello in “Serenade”. Om het belang en de kwaliteit van deze box te omschrijven schieten superlatieven te kort. Ik beperk mij tot de woorden meesterlijk en monumentaal. Die box mag u voor geen geld ter wereld missen! Een must!
cd 1
-Symphony No. 1, “Jeremiah”
-Symphony No. 2, “The Age of Anxiety”
cd 2
-Missa brevis
-Symphony No. 3, “Kaddish”
-The Lark (2012 concert version with narrator by N.G. Lew and M. Alsop)
cd 3
-Serenade
-Facsimile, Choreographic essay for orchestra
-Divertimento
cd 4
-Mass
cd 5
-Mass (voortzetting)
cd 6
-On the Waterfront – Suite
-Chichester Psalms
-On the Town: 3 Dance episodes
cd 7
-West Side Story: Mambo (with concert ending)
-Slava!, A political Overture
-1600 Pennsylvania Avenue Suite (arr. Charlie. Harmon for orchestra)
-CBS Music
-On the Town: Time Square Ballet
-A Bernstein Birthday Bouquet: For Lenny (LB.AM.LB.M.W.D.IS.LB) door Leon Kirchner, Jacob Druckman, Lukass Foss, John Corigliano Jr., John Williams, Toru Takemitsu en William Schuman.
cd 8
-Candide: Overture
-Fancy Free – Suite
-11 Anniversaries (arr. G.E. Sunderland for orchestra)
-Wonderful Town: Overture (arr. C. Harmon for orchestra)
LEONARD BERNSTEIN (1918-1990) MARIN ALSOP The Complete Naxos Recordings Baltimore Symphony Bournemouth Symphony Sao Paulo Symphony diverse uitvoerders Alsop 8 cd Naxos 8.508018