Verfijnde muziek voor Traverso van de Boismortier en Johann Sebastian Bach op de labels Centaur en Arcana.

Het periode-instrumentenensemble, Arcanum en de tenor Tony Boutté,  presenteren een programma met vocale en instrumentale werken van de Boismortier. Laura Pontecorvo en Ricardo Alessandrini brengen Bachs Sonate a cembalo obligato e traversiere solo.

Op de Centaur cd staan werken van Boismortier in eersteklas uitvoeringen met begeleiding op historische instrumenten. Het barok ensemble Arcanum ontstond toen Tony Boutté (tenor) en Colin St. Martin (traverso) werden gevraagd om een concert samen te stellen voor de Internationale Conferentie over de geschiedenis van Alchemie en Chymistry, gehouden in Philadelphia tijdens de zomer van 2007. Het concert concentreerde zich op muziek die op de een of andere manier te maken had met alchemie, chemie of magie. Het concert werd zeer goed ontvangen en het ensemble bestaande uit de twee kernleden,  klavecimbel, cello, viool en altviool, werd aangemoedigd om door te gaan. Slechts twee jaar later bevonden Boutté en St. Martin zich in Coral Gables, FL, waar Boutte verbonden is aan de stemfaculteit van de Frost School of Music. St. Martin is docent aan het Peabody Conservatory in Baltimore, maar brengt het grootste deel van zijn tijd door tussen concerten en Coral Gables.

Joseph Bodin de Boismortier (1689-1755) was een van de eerste componisten die niet in dienst componeerde. Hij verwierf een koninklijke licentie om drukplaten met muziek te maken en die af te drukken. De familie Boismortier verhuisde van Thionville naar Metz waar Joseph les kreeg van de Montigny. De familie Boismortier volgde Montigny en ze verhuisden in 1713 naar Perpignan, waar Boismortier werk vond bij de Koninklijke Tabakscontrole. Boismortier trouwde met Marie Valette, de dochter van een rijke goudsmid en familie van zijn leraar Montigny. In 1724 verhuisden Boismortier en zijn vrouw naar Parijs waar zijn wonderbaarlijke muziekcarrière begon en waar zijn eerste werken verschenen. Boismortier was de eerste Franse componist die de Italiaanse concerto-vorm gebruikte en componeerde ook in 1729 de eerste Frans soloconcerti voor verschillende muziekinstrumenten (cello, viool en bas).

Bodin de Boismortier publiceerde daarnaast zeven cantaten voor solostem, begeleid door symfonieën of basso continuo, gecomponeerd op teksten waarvan de auteurs grotendeels onbekend zijn. In 1724 verscheen een eerste boek met als ondertitel ‘Les 4 Saisons’ (1724) met ‘Le Printemps’, ‘l’Été’, ‘l’Automne’ et ‘l’Hyver’. In 1737 volgde een tweede boek waarin ‘Vertumne’, ‘Actéon’ (1732), ‘Ixion’ (hier opgenomen) en ‘Les Titans’ (1726) stonden. In 1740 verscheen een reeks verloren gegane cantatilles. Sommige stukken werden gepubliceerd in een verzameling, “Recueil d’airs sérieux et à boire de différents auteurs” en in een bundel getiteld “Meslanges de musique latine, françoise et italienne; divisez par saisons” (1725).

Het favoriet instrument van Boismortier was de fluit, waarvoor hij veel componeerde en waarover hij een verhandeling schreef, les ‘Principes de la flûte’ op. 90, vandaag verloren. Boismortier had een vooraanstaande plaats onder de musici die in de 18de eeuw werkten aan de uitbreiding van het repertoire voor fluit en aan de popularisering van het instrument, maar hij was ook geïnteresseerd in viool, cello, fagot, viola, draailier en musette, twee rustieke instrumenten die in het midden van de 18de eeuw erg populair waren in Frankrijk. Voor deze instrumenten componeerde hij zes driedelige ‘Gentillesses’ op. 33 voor musette, draailier en bas (1731), twee ‘ Divertissements de campagne’ op 49 voor musette, draailier, fluit, viool of hobo en bas (1734), of vier ‘Ballets de village’op 52 voor musettes , vedel, violen, hobo’s of fluiten (1734).

De catalogus van het instrumentaal werk van Boismortier was indrukwekkend. Hij componeerde “sonates pour flûtes et basse”, “pour deux flûtes et basse”, “pour deux violons et basse”, “pour deux violes”, “sonates en trio pour trois flûtes, pour flûte, violon hautbois et basse”, “sonates pour deux bassons, vielles ou violes”, “pastorales pour deux musettes”, en “Diverses pièces avec des préludes sur tous les tons pour flûte” op. 22 (1728), 4 “Sonates à quatre parties différentes et également travaillées’ op. 34 pour trois flûtes ou violons et autres instruments” (1731), 24 “Menuets pour l’année 1731 pour flûtes, violons, hautbois et autres instruments” en 8 “Saltimbanques en trois parties pour violon, hautbois ou flûte et basse” op. 46 (1733). Boismortier componeerde deze stukken waarschijnlijk voor de vele amateur musici die, in zijn tijd, soms met eerder beperkte technische vaardigheden, hun instrument bespeelden.

Op de cd staat de Sonate in mi klein, op. 37 nr. 2 , de cantate “Ixion”, de Suite de pièces de clavecin, op. 59 nr. 2 (La Sérénissime, La Gauloise, La Rustique, La Choquante en Air sérieux-Pleurez, mes tristes yeux), de Suite de pieces in A, op. 35 nr. 6 (Lentement, Allemande – Modérément, Ramage – Doucement, Gaiment en Menuets I & II), “Io seguo et adoro tiranna beltà” en de Fluitsonate in si klein, op. 44 nr. 2.  De cd werd opgenomen in de Duncan Recital Hall, Shepherd School of Music, Rice University, Houston Texas, USA. 

De Barok fluitist Colin St. Martin behaalde zijn Eerste Prijs/Premier Prix (Bachelor of Music) aan het Koninklijk Muziekconservatorium in Brussel bij Barthold Kuijken en vervolgde zijn studie aan het Early Music Institute van de Indiana University, waar hij een Master of Music behaalde. 

De Amerikaanse tenor, Tony Boutté, werd geboren in Port Arthur in Texas en studeerde af aan de Lousiana Tech University met een bachelor diploma in Voice en tuba. Hij ontving een Master’s Degree and Performance Certificate van de Eastman School of Music en studeerde bij de mezzoJan DeGaetani en Marcia Baldwin. Tony bracht vervolgens het grootste deel van twee jaar in Engeland door, studeerde aan de Britten-Pears School for Advanced Musical Studies, en werkte samen met Sir Peter Pears aan het grootste deel van het tenor-repertoire van Benjamin Britten. Tony Boutté werd daarop geselecteerd om de wereldpremière van “Everyone Sang” uit te voeren, een recent ontdekt orkestlied van Britten. Hij voltooide zijn Doctor in de Musical Arts-graad aan de Universiteit van Maryland, waar hij studeerde bij François Loup, en is momenteel verbonden aan de stemfaculteit van Towson University of Baltimore, MD.

De meeste werken voor fluit van Bach werden waarschijnlijk tussen 1715 en 1725 gecomponeerd, tussen het einde van zijn verblijf in Weimar en het begin van zijn periode in Leipzig. Ondertussen was Bach aan het hof in Köthen, koorleider en kamermuziekdirecteur van prins Leopold, een muziekliefhebber en zelf een musicus. In Köthen beschikte Bach over een goed orkest en het is daarom waarschijnlijk dat hij voor de musici van dit orkest, enkele kamermuziekwerken componeerde.

In 1736 componeerde Bach weliswaar de enige twee gesigneerde sonates voor fluit en obbligato klavecimbel. Er is geen zekerheid met betrekking tot de opdrachtgever(s) voor de gesigneerde sonates. De relatie met Dresden die in die jaren door Bach werd onderhouden, leidt ertoe te theoretiseren dat het wellicht de fluitvirtuoos Pierre-Gabriel Buffardin kan zijn geweest, een goede vriend van de familie Bach. De Franse fluitist Pierre-Gabriel Buffardin (1690-1768) (foto) uit Avignon, was nl. van 1715 tot 1749, fluitist aan het hof van de keurvorst van Saksen in Dresden. Hij was de leraar van Johann Joachim Quantz (foto) en van Johann Jacob Bach, de broer van Johann Sebastian Bach.

De keuze van het instrument voor deze opname is te danken aan de ontdekking in 2015 van de enige bekende fluit die het handelsmerk ‘BUFFARDIN LES FILS’ draagt. Een kopie ervan is hier voor het eerst te horen. Dit specifiek instrument werpt nieuw licht op de werken die Alessandrini en Pontecorvo hebben geselecteerd om ze na veel concerten en opnameprojecten, met Concerto Italiano op te nemen. Een aanrader.

Op hun cd staan de Sonate voor fluit en klavecimbel in si klein, BWV 1030, de Vioolsonate IN G, BWV 1019 (Transcriptie voor fluit), de Orgelsonate in do klein, BWV 526 (Transcriptie voor fluit in mi klein)) en de Sonate voor fluit en klavecimbel in A, BWV 1032 (reconstructie door Rinaldo Alessandrini).

Boismortier Sonates Cantates & Suites ARCANUM Ensemble Tony Boutte cd Centaur Records CRC 3548

Bach Sonate a cembalo obligato e traversiere solo Laura Pontecorvo Rinaldo Alessandrini cd ARCANA A 453

https://www.stretto.be/2018/05/19/venetiaanse-fluitconcerti-en-muziek-van-bach-voor-fluit-door-frank-theuns-en-jan-de-winne-op-het-label-accent-heerlijk/