Het Opera Orkest van Malmö in Zweden, opgericht in 1991, bestaat uit 62 musici en staat bekend om zijn vermogen om een breed scala aan muziekstijlen te beheersen, van klassieke opera’s tot hedendaagse muziekdrama’s en ballet. Op de cd verrassen ze o.l.v. Jun Märkl, met onbekende opera ouverturen van Albert Lortzing (1801-1851).
U staat er misschien niet bij stil, maar Albert Lortzing was 150 jaar lang, na Mozart en Verdi, de meest uitgevoerde componist op de Duitse podia. Hij was een veelzijdige man van het theater die zijn eigen libretti schreef en die zijn werken in de traditie van Mozart en Weber componeerde. Zijn opera’s bezaten een grote verscheidenheid aan onderwerpen, van romantische sprookjes (“romantische Zauberoper”) tot heroïsche oproepen tot politieke vrijheid (“Rolands Knappen oder Das ersehnte Glück”), welke laatste onvermijdelijk leidde tot censuur en uitvoeringsverbod. Zijn opera-ouvertures weerspiegelden de levendigheid van zijn verbeelding en orkestratie, en de uitzonderlijk melodieuze aard van zijn schriftuur. Zijn muziek straalde zowel imposante grandeur als lichtere verteerbaarheid uit.
Albert Lorzting vertegenwoordigde met Beethovens “Fidelio”, Heinrich Marschner, Conradin Kreuzer, Louis Spohr, Franz Schubert (5 Singspiele!), Otto Nicolai, Carl Maria von Weber, Friedrich von Flotow en de jonge Richard Wagner (“Die Feen” (1833), “Das Liebsverbot oder die Novize von Palermo” (1835) en zijn große tragische Oper, “Rienzi , der letzte der Tribunen” (1842)), het ontstaan van de Duits-romantische opera.
Als een productieve componist van “Spieloper” of “komische Oper”, die zich ontwikkelde uit het “Singspiel” van o.a. Mozart, Hiller en Peter von Winter, behaalde Lortzing succes in de late jaren 1830 en de vroege jaren 40, maar overleed desondanks verarmd in 1851. Zijn opera’s worden nog zelden uitgevoerd, hoewel zijn ouvertures periodiek wel eens opduiken. Lortzing componeerde in grote lijnen, in de vorm en de stijl van de ouvertures van Carl Maria von Weber (bv. “Der Freischütz” uit 1821) en zijn tijdgenoten, vol levendige thema’s in ofwel een opvallend opgewekte, lichte instrumentatie, of met de typische klank van de Duitse woudromantiek. Zo is er bijvoorbeeld een mooie hoornpartij in de ouverture tot “Der Waffenschmied”, en in de Ouverture tot “Der Wildschütz”, zijn er opvallende passages voor solo-houtblazers en strijkers.
Jun Märkl (° 1959) (foto) is een Duitse dirigent, geboren in München. Hij is de zoon van een Japanse pianiste en een Duitse violist. Märkl studeerde eerst piano en viool aan de Musikhochschule van Hannover en vervolgde zijn studie aan de universiteit van Michigan bij o.a. Gustav Meier (1929-2016) (foto), de legendarische dirigent van het “Greater Lansing Symphony Orchestra” in Michigan en het “Greater Bridgeport Symphony Orchestra” in Connecticut.
Hij was ook een leerling van Sergiu Celibidache en later won hij een beurs voor Tanglewood, waar hij onder de voogdij stond van Leonard Bernstein en Seiji Ozawa. Van 1991 tot 1994 was Märkl werkzaam als dirigent van het Saarländischen Staatstheaters in Saarbrücken en van 1994 tot 2000 was hij Generalmusikdirector van het National Theater in Mannheim. In de VS maakte hij in februari 1999 zijn Metropolitan Opera debuut met Il trovatore, en keerde er in december 2000 terug met Turandot.
In 2005 werd Märkl muziekdirecteur van het Orchestre National de Lyon (ONL), waarmee hij verschillende opnamen maakte voor het Naxos-label, waaronder met muziek van Debussy, Ravel en Olivier Messiaen. Märkl beëindigde zijn ONL-baan in 2011. In september 2007 werd hij chef-dirigent van het MDR-symfonieorkest in Leipzig maar heeft na het seizoen 2011-2012 ontslag genomen uit deze functie. Hij werd nl. muzikaal adviseur van het Baskische Nationaal Orkest (Orquesta de Euskadi). In november 2014 werd Märkl daar chef-dirigent.
Op de cd staan de ouvertures tot zijn opera’s, “Der Waffenschmied”, “Die Opernprobe”, “Undine”, “Der Wildschütz”, “Hans Sachs”, “Der Weihnachtsabend”, “Zar und Zimmermann”, het Liederspiel, “Andreas Hofer” en de Freiheitsoper, “Regina” (naar zijn vrouw Rosina Regina Ahles, met wie hij elf kinderen had). Slechts zes kinderen werden volwassen…Warm aanbevolen.
Lortzing Opera Overtures Malmö Opera Orchestra Jun Märkl cd Naxos 8573824