We realiseren het ons niet altijd, maar de Nederlandse invloed in Amerika hield niet op toen Nieuw-Amsterdam in 1664 New York werd. In “De Dutch touch” vertelt Willem Meiners het onwaarschijnlijke en grotendeels onbekende succesverhaal van Nederland in Amerika.
Ze weten in New York de laatste tijd ineens precies waar Nederland ligt, en datzelfde geldt voor Houston, New Orleans, Miami en San Francisco. De zeespiegel stijgt, kuststeden krijgen het benauwd, en “the Dutch” weten alles van dammen, dijken en drooghouden. Amerika ontdekt Nederland.
Holland is er al lang, en overal, in Amerikaanse keukens en badkamers, in supermarkten, restaurants en tankstations, op tv, en in de computer. Angelina Jolie is van Nederlandse afkomst, net als Clint Eastwood, Meryl Streep, Christina Aguilera, Taylor Swift en George Clooney. Marlon Brando stamt uit Utrecht, Elvis Presley uit Spakenburg en Robert de Niro uit Schoorl. Mark Twain, Jane Fonda, Kim Kardashian? Nederlands. Net als Thomas Edison, Alexander Bell, Henry Ford, de Rockefellers en acht Amerikaanse presidenten. Amerikanen kopen massaal Hollandse zeep, spijkerbroeken, thee, chocola, crèmes, ijsjes. Starbucks komt uit Alkmaar, bungalows uit Den Helder, de rotondes in vierhonderd Amerikaanse steden uit Drachten. En Endemols The Voice is het best bekeken tv-programma.
“De Dutch touch” laat zien hoe diep de Nederlanders zijn geworteld in Amerika, wat de Nederlanders allemaal hebben bereikt daar en wat ze daar heden ten dage nog steeds doen. Je beseft na het lezen van dit boek dat Amerika Nederlandser is dan je zo op het eerste gezicht verwacht en ook de meeste Amerikanen zullen dat niet beseffen, maar als ze goed gaan graven in hun familiegeschiedenis, dan zou het zomaar kunnen zijn dat ze Nederlandse voorouders hebben en anders kennen ze er wel genoeg die dat hebben. Je leest wie als eerste Nederlander is geboren in Amerika en hoe groot die familie nu is met een aantal beroemde nazaten. Van sommigen zoals bijvoorbeeld Elvis Presley lees je waar zijn verre voorouders precies vandaan kwamen, waar ze in Amerika gingen wonen en wat de echte achternaam is voordat die werd veranderd in het Amerikaans.
Dagelijks worden de Amerikanen geconfronteerd met Nederlandse producten terwijl men denkt dat het typisch Amerikaans is, maar de oorsprong blijkt toch in Nederland te liggen zoals bijvoorbeeld de beroemde pancakes, Axe, Dove, of koffie. Bij dat laatste zit nog een mooi verhaal aan vast, van hoe de koffie in Nederland is gekomen en het uiteindelijk ook favoriet werd in Amerika. Bepaalde feestdagen als Halloween blijken hun roots in Nederland te hebben liggen, ook al vieren ze het iets anders, de oorsprong ervan draait om hetzelfde.
“Het stadje Nelliston, New York”, zo lezen we, “was gesticht door Nederlanders. Daartoe behoorden de Carpenters, die uit Nederland naar Amerika waren verhuisd toen ze nog Timmerman heetten en die naam hadden vertaald, en de Coopers, die precies hetzelfde gedaan hadden met hun Nederlandse naam Kuiper”.
Om u een voorbeeld te geven. Holland is een stad in het westen van de staat Michigan (VS), aan het Macatawameer, niet ver van het Michiganmeer. Het merendeel van Holland ligt in Ottawa County, hoewel de grenzen van de stad de grens van Allegan County overschrijden. De plaats werd gesticht in 1847, als een nederzetting van Nederlandse Calvinisten door een aantal bewoners van Ommen onder leiding van de afgescheiden dominee dr. A.C. van Raalte. Op 25 maart 1867 werd Holland een stad met Isaac Cappon als burgemeester. Holland gaat nog altijd prat op een hoog percentage Nederlandse Amerikanen, van wie velen nog het afgescheiden geloof aanhangen, dat door de originele inwoners werd meegenomen. Hoewel slechts weinig inwoners nog de Nederlandse taal machtig zijn, herinneren sommige gebruiken aan de Nederlandse wortels. Zo wordt pea soup ook wel snert genoemd en zegt men bij vochtig weer: it’s benauwd. Het embleem van het politiekorps van de stad is getooid met de spreuken God zy met ons en Eendragt maakt magt.
Naast de mensen en de producten zijn ook heel veel plaatsen als Brooklyn, afgeleid van Nederlandse plaatsen, je kan daar meer over lezen in dit boek. Je krijgt daardoor ook een stukje Nederlandse geschiedenis mee zoals bijvoorbeeld over de oudste stad van Nederland. Je leest wie Amerika heeft opgebouwd en waarom de Amerikanen nu de hulp van de Nederlanders inroepen omdat men daar heel veel ervaring mee heeft.
Je kan merken dat de auteur veel onderzoek heeft gedaan en alle uithoeken heeft bezocht door de feiten die hij weet te geven in het boek. Hij laat zien dat de Amerikaanse geschiedenis iets anders in elkaar steekt dan dat men ons wil doen geloven. Dat de Nederlanders meer verweven zijn met Amerika dan men denkt. Er zijn veel meer Amerikanen met Nederlands bloed in hun aderen dan de Amerikaanse census doet vermoeden – minstens vijf keer zoveel volgens de Library of Congress, en nog een heleboel meer. In dit boek wordt duidelijk gemaakt hoe en waarom dat zo is gekomen. Het heeft ertoe geleid dat de infrastructuur, de transportsector, de distributie van huishoudelijke goederen, de informatie-industrie en de kunstwereld in Amerika voor een onevenredig groot deel in handen zijn – en altijd zijn geweest – van Nederlanders. Ook dat heeft een reden. En wie de logistiek en distributie van een land naar zijn hand kan zetten, een volk te eten geeft en gezond houdt, en een zware stempel drukt op de informatiesector en amusementsindustrie, is een bindende factor en het kloppend hart van een gemeenschap.
“Nederland”, schrijft Meiners, “is krankzinnig plat en klein, krap 41.000 vierkante kilometer. Als het een Amerikaanse staat was geweest, zou het op nummer 42 komen – half zo groot als South Carolina op plek 40. Anderzijds wonen er wel 17 miljoen mensen in opeengepakt, en daarmee zou het qua bevolkingsdichtheid tot de top vijf behoren, vlak onder New York, maar ver boven Pennsylvania, Ohio en Illinois. Dat, plus het feit dat de helft van het land onder zeeniveau ligt. Wat de naam van Amsterdam – en meer – verklaart”.
“De Dutch touch” is een interessant en onderhoudend boek over de aanwezigheid en rol van de Nederlanders in Amerika. Het laat zien hoe een klein land Amerika wist te veroveren, wat je daar heden ten dage nog van merkt en waarmee de Nederlanders Amerika nu en in de toekomst kan helpen. Meiners’ zoektocht naar de Nederlandse vingerafdrukken op de Amerikaanse samenleving, politiek, cultuur en bedrijfsleven levert daarenboven amusante, verfrissende en verhelderende bespiegelingen op. Wam aanbevolen.
Willem Meiners, Amsterdammer van geboorte, woont en werkt sinds 1991 in Amerika. Voor zijn emigratie was hij dagbladjournalist, daarna boekverkoper, helikopterpiloot en eigenaar van een radiostation. Hij bereisde alle vijftig staten en woont met zijn Amerikaanse vrouw Alice in Bangor, Maine (foto).
Willem Meiners De Dutch touch Hoe een klein land Amerika veroverde 240 bladz. Uitg. Balans ISBN 9789460039829