Naast zijn bekend oeuvre, componeerde Ludwig van Beethoven ook cantates, koorwerken en concertaria’s en duetten met orkest. Op deze cd ontdekt u zijn Italiaanse aria’s en drie Duitse aria’s, de twee “Einlagearien”, “O welch ein Leben! ein ganzes Meer” en “Soll ein Schuh nicht drücken”, componeerde hij in 1795 voor Ignaz Umlaufs Singspiel, “Die schöne Schusterin, oder Die pücefarbenen Schuhe”.
Beethoven verliet in november 1792 Bonn en vestigde zich in Wenen. Daar had hij meteen contact met de opera en de Italiaanse cultuur van de stad. Hij volgde lessen Italiaans bij Salieri en begon vrijwel onmiddellijk met het componeren van een reeks aria’s in die taal, waaronder meerstemmige, “Italienische Gesänge” en “Primo amore, piacer del ciel” (“Eerste liefde, hemels plezier”), een anonieme, Italiaanse vertaling van “Erste Liebe, Himmelslust” van Gerhard Anton von Halem (foto), dat Beethoven tussen 1790 en 1792 in Bonn componeerde voor de sopraan, Magdalena Willmann (1771-1801), “erste Sängerin” van het Nationaltheater in Bonn. Later volgde o.a. het dramatisch recitatief en aria “Ah! Perfido”. Beethoven componeerde ook strofische liederen in het Duits die deel uitmaakten van de populaire, recente Singspiel-traditie.
Ignaz Umlauf (1746-1796) uit Kirchberg am Wagram (foto), voor wiens komisch Singspiel, “Die schöne Schusterin” op tekst van Johann Gottlieb Stephanie, Beethoven twee extra aria’s of “Einlagearien” componeerde, (een ariette of lied voor tenor en een aria voor sopraan), was toen trouwens de belangrijkste componist van Singspiele. De Duitse aria, “Prüfung des Küssens” – “Meine weisse Mutter spricht” op tekst van Klamer Eberhard Karl Schmidt, componeerde Beethoven in 1792, net voor hij Bonn verliet, net als “Mit Mädeln sich vertragen” op tekst van Goethe. De aria’s zijn geniale en zeldzame voorbeelden van Beethovens kunst.
Op de cd ontdekt u “Primo amore, piacer del ciel”, WoO 92 (Erste Liebe, Himmelslust), “No, non turbati”, WoO 92a, “Ah! Perfido”, op. 65, “Soll ein Schuh nicht drücken”, (een aria voor “Die schöne Schusterin” van Umlauf, WoO 91), “Prüfung des Küssens”, WoO 89, “Mit Mädeln sich vertragen” WoO 90, “O welch ein Leben, ein ganzes Meer”, (tweede aria voor “Die schöne Schusterin” WoO 91, “Ne’ giorni tuoi felici”, WoO 93, en het terzet, “Tremate, empi, tremate”, op. 116 op tekst van de hoflibrettist in Wenen, Giovanni de Gamerra, uit 1802.
“Ah! Perfido” (“Ah, bedrieger”), op. 65, is een eerder bekende concertaria voor sopraan en orkest. De dramatische scène begint met een recitatief in C, ontleend aan Pietro Metastasio’s “Achille in Sciro”. De daarop volgende aria, “Per pietà, non dirmi addio” (neem alsjeblief geen afscheid), staat in Es. De tekstschrijver is anoniem en het werk werd voor het eerst uitgevoerd in november 1796 in het Theater am Ranstädter Tor in Leipzig, met de sopraan Josepha Duschek (foto) als soliste, een vriendin van Mozart in Praag.
Het enige nog bestaand manuscript van een kopiist is opgedragen aan “Signora Comtessa di Clari”, gravin Josephine van Clary-Aldringen. Twee andere Italiaanse aria’s componeerde Beethoven in 1802-1803 op tekst van Metastasio. De uitvoerders zijn Reetta Haavisto (sopraan), Dan Karlström (tenor), Kevin Greenlaw (bariton) en het Turku Philharmonic Orchestra o.l.v. Leif Segerstam. Een gezegende opname om de rode loper richting het Beethoven Jubileumjaar, mee uit te rollen.
Beethoven Works for Voice and Orchestra “Ah! Perfido”. Ne’ giorni tuoi felici Reetta Haavisto (soprano), Dan Karlström (tenor), Kevin Greenlaw (baritone) Turku Philharmonic Orchestra Leif Segerstam cd Naxos 8573882
