“Die Ruinen von Athen” werd gecomponeerd om in 1812 de opening van het nieuw Duits theater in Pest te vieren. Opdrachtgever tot de bouw was Franz Joseph Karl, aartshertog van Oostenrijk. Gecomponeerd om het gelijknamig toneelstuk van August von Kotzebue te begeleiden, was de toneelmuziek substantieel genoeg om een soort Singspiel in één akte te zijn. 
Beethovens muziek bij “Die Weihe des Hauses” uit 1822 was een aanpassing van zijn eerder werk, “Die Ruinen Athen”, op 113 uit 1811. Ter gelegenheid van de heropening van het Josefstadt Theater (foto) in Wenen op 3 oktober 1822, paste de marine oorlogscommissaris Carl Meisl (1773-1853) (foto), het oorspronkelijk toneelstuk van August von Kotzebue (foto) aan. Meisl wijzigde de tekst zodat de bestaande muziek van Beethoven niet meer volledig overeenkwam met de nieuwe tekst en voegde de tekst “Wo sich die Pulse”, toe, waarvoor Beethoven nieuwe muziek schreef (WoO 98). 
Beethoven bracht weinig verandering aan zijn bestaande “Begleitmusik, maar voegde een finaal koor toe met vioolsolo en ballet, (“Heil unserm König”), herzag een mars (op. 114) en componeerde een nieuwe ouverture (op. 124). Het was het eerste werk van Beethoven na zijn studie van Bach en Händel en werd daarom sterk door hen beïnvloed. Beethoven droeg de ouverture op aan de Russische Prins Nikolaus von Galitzin (foto).
“Die Ruinen von Athen” met veel gesproken dialogen en monologen, heeft ook een aantrekkelijke aria, duetten en koren, en bevat de beroemde, guitige Turkse Mars (“Marcia alla turca”). In zijn Zes variaties op een origineel thema, op. 76 uit 1809, gebruikte Beethoven de Turkse Mars als thema. Hoewel het onderwerp van het werk was geworteld in de Griekse mythologie, was het werk in werkelijkheid expliciet politiek van aard en vierde het de stad Pest als ‘het nieuwe Athene’.
In 1852 componeerde Franz Liszt een “Fantasie über Motiven aus Beethovens Ruinen von Athen” voor piano en orkest (S.122), en maakte ook versies voor piano solo (S.389) en voor twee piano’s (S.649). De muziek voor ‘De ruinen van Athene’ werd in 1924 ook herwerkt door Richard Strauss en Hugo von Hofmannsthal. Een andere opleving met een herziening van de tekst door Johannes Urzidil werd geleid door Alexander von Zemlinsky in het Neuen Deutschen Theater in Praag in 1926.
De godin Minerva hoort een Griekse man en een Griekse vrouw klagen over buitenlandse bezetting “Ohne Verschulden Knechtschaft dulden” (Duet, nr. 3). Ze is diep bedroefd over de verwoeste staat van haar stad, als deel van het Ottomaans rijk (nrs. 4 en 5). Onder leiding van de heraut Merkur sluit Minerva zich aan bij keizer Franz II bij de opening van het theater in Pest, waar ze beiden de triomf van de muzen Thalia en Melpomene bijwonen. Tussen hun twee borstbeelden in richt Zeus een andere van keizer Franz op en Minerva bekroont het. Het Festspiel eindigt met een koor dat hernieuwde, Hongaarse loyaliteit belooft.
Op de cd staan de beide composities “Die Weihe des Hauses” en “Die Ruinen von athen”, die inhoudelijk en muzikaal met elkaar verband hadden: Die Weihe des Hauses, op. 124 (Ouverture), Musik zu Carl Meisls Gelegenheitsfestspiel, Hess 118, (Die Weihe des Hauses): “Folge dem mächtigen Ruf der Ehre!”, “Wo sich die Pulse” (Weihe des Hauses), WoO 98, “Die Ruinen von Athen”: Mars met koor, “Schmückt die Altäre”, en de complete “Die Ruinen von Athen”, op. 113 (versie met verteller). Dit is overigens de allereerste opname van het werk met de vijf sprekers of vertellers. De uitvoerders zijn Roland Astor, Angela Eberlein, Claus Obalski, Ernst Oder en Leah Sinka, vertellers, Reetta Haavisto, sopraan, Juha Kotilainen, bas, Chorus Cathedralis Aboensis en het Turku Philharmonic Orchestra o.l.v. Leif Segerstam. Niet te missen!
Beethoven The Ruins of Athens Turku Philharmonic Orchestra, Leif Segerstam cd Naxos 8574076