In zes hoofdstukken en met zes composities als leidraad, vertelt Christine Eichel op een boeiende wijze, het verhaal van de grootste non-conformist uit de muziekgeschiedenis.
In zijn jeugd in Bonn leed Beethoven door het ‘drama van het begaafd kind’, dat door zijn vader, die net zo tiranniek als onstabiel was, tot voortdurende oefening werd verplicht. De jongen vermeed vaderlijke druk door vrij te fantaseren aan de piano wanneer hij maar kon, een oefening die later zijn grote werken sterk beïnvloedde. Later in Wenen was zijn leven ook nog vol strijd en spanning, ongelukkige liefdesaffaires, ruzies met nobele beschermheren, steeds nieuwe ziekten, de geleidelijke doofheid en het belastend gevecht voor voogdij over zijn neef Karl.
Maar, Beethoven was in staat om door regels te overtreden, de constante psychologische druk te verwerken en transcendent uit te drukken in zijn compositorisch titanenwerk. Zowel in zijn symfonieën als in zijn kamermuziek introduceerde hij nieuwe genres, en in zijn pianosonates zag hij naderhand af van de klassieke vorm en het traditioneel aantal bewegingen. Hij creëerde sterke contrasten die schokkend waren voor zijn tijdgenoten maar die de luisteraars vandaag nog steeds opwinden. Nooit eerder had een componist zijn innerlijk leven en zijn emotionele wereld zo sterk en zo radicaal uitgedrukt.
Maar, wie was de man eigenlijk, die met zijn belangrijkste beschermheer ruzie maakte en die rotte eieren naar zijn kokkin gooide? Wat was het verband tussen zijn pijnlijke jeugd en zijn nieuw soort sterk emotionele muziek? Welke invloed had zijn progressieve politieke houding op zijn werk en waarom werd hem gelukkige relaties geweigerd? Met behulp van zes, eerder bekende, iconische werken en veel andere composities, tekent Eichel het portret van een geniale man die niet langer louter wilde knikken en dienstverlener wilde zijn, maar daarom zijn bestaan als onafhankelijke kunstenaar, in hoge mate, noodgedwongen tartte.
Als muzikale leidraad voor de zes hoofdstukken, “Fantasie an die Macht”, Musik und Politik”, Gefährliche Liebschaften”, “Die Welt als Wille und Musik”, “Scherz, Satire und wiederkerende Geldnöte”, en “Hochamt des Humanums”, koos Christine Eichel achtereenvolgens voor de “Mondscheinsonate”, de Eroïca symfonie, “Für Elise”, de vijfde symfonie, “Alla ingharese quasi un Capriccio, ‘Die Wut über den verlorenen Groschen” voor piano solo, op. 129 en de alles overstijgende, meesterlijke, negende symfonie.
Christine Eichel beschrijft Beethovens intellectueel-artistieke kosmos boeiend, rapporteert over delicate liefdescomplicaties en bizarre stemmingen, schrijft over zijn beruchte, financiële moeilijkheden en het onvoorspelbaar humeur van de grote componist. Beethovens leven en muziek worden hier voorbij de gebruikelijke mythen, op een nieuwe en opwindende manier ervaren.
De biografie van Christine Eichel is zo knap geschreven omdat de auteur haar uitgebreide en diepgaande kennis als musicologe, combineert met haar briljant talent om verhalen te vertellen. Het is taalkundig prachtig geschreven, is historisch spannend, en ondanks alle vaak nare en rauwe feiten, toch uiterst vermakelijk en onderhoudend. Een heel succesvolle, literaire start van het groot Beethoven-jaar. Zeker, zeker lezen!
Christine Eichel (°1959) (foto) uit Buer/Melle in Niedersachsen, studeerde filosofie, literatuur en musicologie en promoveerde op een proefschrift over de muziektheorie van Theodor W. Adorno. Ze was tv-regisseur, moderator, gastprofessor aan de Universiteit in Berlijn en docent aan de Universiteit van Hamburg. Haar non-fictie boeken “Das Eva-Prinzip. Für eine neue Weiblichkeit” (2006), “Das deutsche Pfarrhaus. Hort des Geistes und der Macht” (2012), “Deutschland, deine Lehrer” (2014) en “Deutschland. Lutherland” (2015), veroorzaakten behoorlijk sensatie. Christine Eichel schreef in de tijdschriften “Civero” en “Focus” en woont als auteur en publiciste in Berlijn.
Christine Eichel Der empfindsame Titan, Ludwig van Beethoven im Spiegel seiner wichtigsten Werke 432 bladz. Duits uitg. Blessing ISBN 978-3-89667-624-5