Sébastien Daucé, zijn ensemble Correspondances en Les Pages du Centre de Musique Baroque de Versailles, brengen de muzikale reconstructie van de kroning van Lodewijk XIV in de Koninklijke Kapel van het paleis van Versailles. Een ware onderdompeling in één van de meest memorabele ceremonieën in de geschiedenis van Frankrijk.
Louis Dieudonné de Bourbon werd op 7 juni 1654 in de kathedraal van Reims door Simon Legras, de bisschop van Soissons, gezalfd en gekroond tot Lodewijk XIV, koning van Frankrijk. ’s Anderendaags ontving de jonge koning van de bisshop, de Orde van de Heilige Geest (Ordre du Saint-Esprit). Voor de kroning, dit belangrijkste moment in het leven van de Monarch, was het ceremonieel meer dan indrukwekkend. De kathedraal van Reims, gekleed in de mooiste pracht en praal, was gastheer voor de groten van het koninkrijk en de prinsen van Europa. De muziek gespeeld tijdens deze kroning door verschillende muzikale ensembles en een grote verscheidenheid aan instrumenten, begeleidde de ceremonie samen met de pracht van de decoraties en de gezongen teksten.
De ceremonie was indrukwekkend. Net als in een theater, was de kathedraal van Reims bekleed met wandtapijten, tapijten, tribunes en een troon. Alle aanwezigen hadden nog het Koninklijk “Ballet Royal de la Nuit” van februari 1653 voor ogen. Dit “ballet de cour” was op een libretto van Isaac de Benserade en muziek van Jean de Cambefort, Jean-Baptiste Boësset en Michel Lambert. Het werd opgevoerd in de Salle du Petit-Bourbon in Parijs en het was in dit ballet dat de jonge aanstaande koning verscheen, gekleed als de zonnegod, Apollo.
Op deze symbolische en profane kroning volgde nu de ware kroning voor God. De machines en kostuums van Henri de Gissey, Dessinateur ordinaire du Cabinet du Roy, maakten nu plaats voor de enscenering van de troon, de weelderige kroon, de hermelijn, de scepter en de hand van gerechtigheid, en voor processies, vergezeld van klokken en sonnerieën.
Dit alles werd in de kapel van Versailles opnieuw tot leven gebracht dankzij een aanzienlijk aantal uitvoerders, opgesteld op diverse locaties in de gewijde ruimte van de kapel van het kasteel van Versailles (regie (mise en espace), Mickaël Phelippeau en Marcella Santander), “pour évoquer par une grande fresque sonore un moment particulièrement fastueux de l’histoire de France”.
Kijk en luister naar de pracht en praal van weleer, alles live gespeeld op historische instrumenten en deels uitgevoerd in processie door de kapel!. Sébastian Daucé koos, geassisteerd door de musicoloog, Thomas Leconte, Gregoriaans, antifonen en anonieme motetten uit de manuscripten “Deslauriers” en “Tours”, instrumentale pavanes, en composities van Antoine Boesset, Étienne Moulinié, Jean Veillot, Lassus en Henry Du Mont, Francesco Cavalli, en Thomas Gobert en Charles d’Helfer.
De dienst is opgesplitst in 8 “Chapitres” : “Le Roi entre à Reims!”, “Processions pour la Reine, mère de sa Majesté, en honneur de la Vierge”, “Le Roi entre en la Cathédrale!”, “Arrivée de la Sainte Ampoule avant le serment du Roi et la bénédiction de l’épée”, “On présente au Roi la couronne, le sceptre et la main de justice”, “Lâcher de colombes et Te Deum pour le Couronnement”, Messe du Sacre: Vivat Rex! en als laatste, “Ouvrez les portes pour Louis le XIV, Roi de France et de Navarre!”
De eerste zes Chapitres volgen de toekomstige koning vanaf zijn binnenkomst in Reims en de processies voor de koningin-moeder, de binnenkomst in de kathedraal, de aankomst van de Sainte-Ampoule voor de eed van de toekomstige koning, de zegen van het zwaard, (“Joyeuse” van Karel de Grote) en de presentatie van de kroon, de scepter, en de hand van gerechtigheid. Alleen het zevende Chapitre is de eigenlijke “messe du couronnement”. Het polyfone Ordo Missae, zonder het Credo, werd ontleend aan Charles d’Helfer en Etienne Moulinié. Een deel van het proprium is gregoriaans of behoort tot het anoniem, polyfoon repertoire, en een sonate van Cavalli volgt op het Gloria. Het laatste Chapitre is de triomfantelijke opening van de kathedraaldeuren. De gezongen teksten prijzen en bezingen de buitengewone deugden van de soeverein en vragen om hemelse gunst.
U hoort en ziet verder o.a. het polyfone Tota pulchra es, gezongen vanop de tribune, het motet (à double chœur), Sacris solemnis van Jean Veillot, het dubbelkorige Domine salvum fac regem, Dixit Dominus van Cavalli, en het motet In lectulo meo van Henry Du Mont. Magistraal. Niet te missen!
Le Sacre de Louis XIV The Coronation of Louis XIV Ensemble Correspondances Les Pages du CMBV, Sébastien Daucé dvd Château de Versailles CVS017