Deukalion en Phyrra uit de klassieke mythologie zijn de tegenhangers van de Bijbelse Noah en zijn vrouw. Ze wisten zich te redden van een zondvloed dankzij een goddelijke waarschuwing. Hun ark of boot strandde op een berg nadat de wateren waren gezakt. Beide echtparen zorgden voor het nieuw mensengeslacht. 
Prometheus boetseerde de mens uit klei, maar hij kreeg niet de macht over het vuur. Adam en Eva mochten niet in de vrucht van kennis happen. Zij werden voor hun ongehoorzaamheid bestraft met sterfelijkheid en een hard leven. Pandora, de eerste vrouw in de Griekse mythologie, mocht een mysterieus vaatje niet openen en kon net als Eva haar nieuwsgierigheid niet bedwingen. Daardoor verspreidden zich allerlei rampen over de wereld. Alleen ‘de hoop’ ontsnapte niet uit haar doos …
Maar, hoe opvallend en veelvoorkomend de vele gelijkenissen ook zijn tussen de mythes en bijbelverhalen, steeds bevatten deze verhalen afwijkende details, motieven of afloop als gevolg van de verschillen in cultuur, traditie en religie waaruit ze zijn ontstaan. Dubbelgangers en tegenhangers laten op een verassende manier anders kijken naar deze eeuwenoude verhalen. Het is een rijk geïllustreerd boek, waarbij de schilderijen een deel van het verhaal verbeelden.
“Het is algemeen bekend”, zo lezen we, “dat in bijna alle oude culturen verhalen zijn overgeleverd van een alles verwoestende overstroming. In de Bijbel wordt die catastrofe de zondvloed genoemd en slechts enkele mensen overleven de wereldwijde ramp, omdat ze door God aangemaand werden om een boot te bouwen. In de klassieke mythologie overkomt iets soortgelijks Deukalion en Phyrra, die als de heidense tegenhangers van Noach en zijn vrouw kunnen worden beschouwd. Ook zij weten zich te redden dankzij de waarschuwing van Prometheus en net zoals de ark op een berg strandt nadat de wateren zijn gezakt, gebeurt hetzelfde met hun bootje. 
Zowel uit Noach en zijn vrouw als uit Deukalion en Phyrra wordt het nieuwe mensengeslacht geboren. Minder bekend is dat vele andere verhalen uit de Bijbel sterke overeenkomsten vertonen met Griekse mythes of Romeinse sagen. Of het nu gaat over de schepping van de mens, het verlies van de paradijselijke staat waarin Adam en Eva aanvankelijk leefden of de gebeurtenissen die de aartsvaders en andere personages uit de Bijbel zijn overkomen … heel vaak zijn er in de klassieke mythologie verhalen voorhanden die daar sterk bij aanleunen, omdat ze er opvallend veel gelijkenissen mee vertonen.”
“Naar een verklaring daarvoor”, zo lezen we verder, “wordt in dit boek niet gezocht, de vraag is trouwens of dat in de meeste gevallen nog mogelijk is. Wel is het de bedoeling om een overzicht te bieden van die vele overeenkomsten tussen verhalen uit de Bijbel en de klassieke mythologie. Daarbij is er min of meer naar gestreefd om de chronologie van de Bijbel te volgen, te beginnen dus bij de schepping, de verdrijving uit het paradijs, de zondvloed, de verschillende aartsvaders, rechters of koningen. Toch wordt er geregeld van die volgorde afgeweken, omdat het onderwerp in kwestie aan andere verhalen refereert, die daarom in het betreffend hoofdstuk zijn opgenomen.
Het boek bestaat uit 10 delen. In de eerste 5 delen, “In het begin”, “Het einde van het paradijs”, “Broedermoord”, “De zondvloed” en “Abraham”, gaat het o.a. over de schepping van Eva en de zondeval, Pandora, Psyche en Eros, Medeia en de kindermoord, Kaïn en Abel, Romulus en Remus, Noach en de ark, Deukalion en Pyrrha, Phaëton, de zoon van Helios, Philemon en Baukis, Sodom en Gomorra, Orpheus en Eurydike en Lot en zijn dochters. In de 5 andere delen, “Kinderoffers”, “Jacob”, “Jozef”, “Simson” en “Vrouwenroof”, leest u o.a. over Abraham offert Isaak, Phrixos en Helle, Paulus op weg naar Damascus, de dood van Agamemnon, Judit en Jefta en zijn dochter, de belofte van Idomeneus, de tweeling Akrisios en Proitos, Danaë en Perseus, Mozes in het biezenmandje, Bellerophon en Steneboia, Herakles en de leeuw van Nemea, David en Goliath, Simson en Delilah, de Sabijnse maagdenroof, de verkrachting van Dina en de schaking van Helena, en Hades ontvoert Persephone.
Jo Claes (°1966) uit Hasselt, is een romanschrijver, maar publiceerde ook bestsellers over mythologie, “Liefde en lust De mooiste verhalen uit de klassieke literatuur en de Bijbel”, hagiografie en iconografie. Zijn schrijversloopbaan begon met “De Stenen Toren”, dat werd bekroond met de Debuutprijs. In 2008 verscheen “De zaak Torfs”, zijn eerste misdaadroman over de Leuvense inspecteur Thomas Berg. Daarna volgden nog twaalf delen. Met “De mythe van Methusalem” won hij de Hercule Poirot Publieksprijs 2014 en De Gouden Strop 2015. Met “Het gewicht van de haat” won hij de Hercule Poirot Publieksprijs 2017.
Jo Claes Dubbelgangers & tegenhangers. Parallelle verhalen in Bijbel en klassieke mythologie 224 bladz. geïllustreerd uitg. Sterck & De Vreese ISBN 978 90 56 15 646 6