“Friedrich Gulda, Jazz, Sinfonie in G, Heidelberger Jazztage”, op het label SWR Music. | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur en muziek.

Deze uitzonderlijk waardevolle cd bevat de wereldpremière opname van Gulda’s Symfonie in G voor jazzband en symfonieorkest, naast de opname van Gulda’s-concert tijdens de Heidelberger Jazztage in 1971, die voor het eerst op cd wordt uitgebracht.Vanaf de jaren 50 ontwikkelde Friedrich Gulda (1930-2000) interesse in jazz. Hij speelde met Weense musici als Alexander Jenner, schreef liedjes en instrumentale stukken waarin hij jazz en klassieke muziek combineerde, en componeerde een hier opgenomen, Prelude en fuga met een swingend thema. Keith Emerson voerde het uit op het album van Emerson, Lake & Palmer, “The Return of the Manticore”. Daarnaast componeerde hij variaties op ‘Light My Fire’ van The Doors”. Een andere versie staat op het album “As You Like It” uit 1970, een album met standards als “Round Midnight” en “What Is This Thing Called Love?”.In 1982 speelde Gulda met jazzpianist Chick Corea (foto), die in de periode zat tussen het uiteenvallen van “Return to Forever” en de formatie van zijn Elektric Band. Uitgebracht op het album “The Meeting” (Philips, 1984) communiceerden Gulda en Corea in lange improvisaties, waarin ze jazz (“Some Day My Prince Will Come” en het onbekendere nummer van Miles Davis, “Put Your Foot Out”) en klassieke muziek (Brahms’ Wiegenlied) combineerden.In 1969 kwam Friedrich Gulda bij het jazzlabel MPS waarmee hij zijn ontwikkeling als jazzpianist voltooide. Veelbetekenend echter, begon hij daar met een klassieke opname en bereikte met de préludes een wonderbaarlijke en memorabele opname. MPS Records (Musik Produktion Schwarzwald) was een Duits platenlabel, waarop belangrijke jazzplaten uitkwamen. Het label was de opvolger van SABA Records en werd in 1968 in Villingen opgericht door Hans Georg Brunner-Schwer. Het was het eerste Duits platenlabel dat zich exclusief toelegde op jazzmuziek, van swing tot en met jazzrock, free jazz en de voorlopers van ethno-jazz.De eigen pianocomposities van Friedrich Gulda combineerden genoteerde muziek met uitgebreide geïmproviseerde episoden, waardoor een fusie ontstond van klassieke muziek en jazz. Hij was één van de belangrijkste pianisten van zijn generatie en hoewel zijn compositorisch oeuvre relatief beperkt bleef, was het niettemin van belang. Variaties op ‘Light My Fire’ was zijn meest virtuoze werk. In ‘Play Piano Play’ contrasteerde de traditionele klassieke stijl met veel verschillende jazzstijlen.De Gulda-symfonie die hier wordt gepresenteerd, werd pas ontdekt in het SWR-archief tijdens het onderzoek naar de Gulda-albums gepubliceerd door SWR-muziek. Tot dusver was er niets bekend over het bestaan van dit werk. Er is geen aanwijzing voor een compositieopdracht of een speciale gelegenheid waarvoor deze symfonie gecomponeerd had kunnen worden. Hier ervaart u de wereldpremière van een werk dat buiten de opname van 20-11-1970 nog nooit in de studio is gespeeld. In dit werk combineerde Friedrich Gulda voor het eerst een klassiek strijkorkest met een bigband. Deze symbiose tussen jazz en zogenaamde klassieke muziek heet “Third Stream”, met als boegbeeld Gunther Schuller, geboren in New York in 1925 en overleden in Boston in 2015. Gulda volgde in zijn compositie de klassieke sonatevorm.Rond 1970 gaf Gulda concerten met uitsluitend eigen composities, onder meer op de Heidelberger Jazztage in 1971. Daar speelde hij voor het eerst “Entrée en variaties”. “Entrée” was oorspronkelijk bedoeld als een eenmalig stuk, maar werd later de eerste beweging in de Sonatine. “Entrée” is ook in de klassieke sonatevorm en biedt veel ruimte voor improvisatie. Over het algemeen kunnen bijna alle werken van Gulda niet worden gespeeld zonder improvisatiekennis, om, in Gulda’s woorden, “ze weg te houden van de ongeschoolden”. Fritz Pauer had een prijs gewonnen op de jazzcompetitie die in 1966 door Gulda werd geïnitieerd. Pauer componeerde vijf meditaties, waarvan de tweede etude een titel kreeg. Kernelement hierbij is het ostinato in de linkerhand, waarop geïmproviseerd kan worden. In Gulda’s hoogst virtuoze variaties komen deze uit het basthema en zinken er vervolgens weer in weg. Een van de weinige composities van Gulda die zonder improvisatie kan, is stuk IV uit de tiendelige pianocyclus “Play Piano Play”. Met zijn waarschijnlijk favoriete werk, Prelude en Fuga, besloot hij zijn schitterende uitvoering in Heidelberg. Uitvoerders zijn het Radio-Sinfonieorchester Stuttgart des SWR en het Südfunk Tanzorchester.Tracklist :