Friedrich Gulda, een briljante meester van het ritme, een compromisloze Bach-vertolker en een gedreven jazzmuzikant, was op zijn best bij het uitvoeren van Chopin, wiens werken op zijn vroegste concertprogramma’s stonden. Zijn geheim in het spelen van Chopin met zoveel vitaliteit, lag in de onnavolgbare mix van ritmische strengheid, cantabile tederheid en beheerste uitbarstingen.
Maar, ook Beethoven was een belangrijke componist voor Gulda. Het thema en de variatievorm boden beide de mogelijkheid om hun respectievelijke capaciteiten te demonstreren en zijn eigen opmerkelijke vaardigheden te demonstreren. En hoe kon dat beter dan met Beethovens Diabelli Variaties? Op deze dubbel cd staan naast Beethovens Variaties op een thema van Anton Diabelli (foto), op. 120 uit 1819-1823, zijn 32 “Variationen über ein eigenes Thema” WoO 80 uit 1806, en de 24 Preludes op. 28 uit 1835-1839, (opgedragen aan Camille Pleyel), van Chopin. Hoewel deze vierde aflevering van de “SWR Gulda Edition”, alleen bekende composities bevat, belichten Friedrich Gulda’s buitengewoon gevoel voor klank, verfijnde aanraking en ritmische vitaliteit, nieuwe facetten van deze werken, zodat we ze vanuit een totaal nieuw perspectief kunnen beluisteren.
Iedereen die Gulda live had meegemaakt, vertelde dat hij een heel speciaal aura uitstraalde, dat duidelijk sterker was dan die welke door zijn opnames werd overgebracht. Je kreeg de indruk dat hij de muziek voor het eerst uitvoerde, waarbij hij de noten uit een muzikale kosmos haalde en ze hoorbaar maakte op de vleugel of het clavichord. Na een slotakkoord trok Gulda vaak een virtueel gordijn over zijn magische, parelwitte tonen, die hij dan met een subtiele handbeweging dicht trok. Dat was het geval met de twee meesterlijke Beethoven-sonates die hier worden gepresenteerd. Het feit dat Gulda Beethovens op. 110 Sonate, gedurende heel zijn leven bovenal verkoos, was geenszins verrassend, aangezien Beethoven in dit stuk werkelijk alle grenzen oversteeg. Heterogene elementen versmolten tot een nieuw, geïntegreerd geheel.
Gulda, ooit de rebel onder de pianisten, was ook een groot bewonderaar van de muziek van Debussy. Reeds in de late jaren ‘40 bewees hij met zijn opname uit Londen van ‘L’isle joyeuse’ en ‘Reflets dans L’eau’, zijn onfeilbaar gevoel voor deze bijzondere muziek. Gulda dompelde zich onder in de diepten van Debussy’s harmonieën en nam zijn uitgebreide harmonische structuur over als basis voor zijn jazz improvisaties. Op die manier bevat ook de vijfdelige Gulda-editie van SWR, geniale muziek die geen grenzen kent als de sonore weerspiegeling van Gulda’s eigen essentiële overschrijding van grenzen, geregeerd door het verlangen om alle sterren van zijn muzikale kosmos te laten fonkelen! Niet te missen.
Tracklist :
Mozart: Pianosonate nr. 13 in B flat major, K333
Beethoven: Pianosonate nr. 17 in D minor, op. 31 nr. 2 “Der Sturm”/”The Tempest”
Debussy: Images pour piano – Book 1
Debussy: Estampes
Debussy: L’isle joyeuse
Ravel: Gaspard de la Nuit
Bach, J S: Capriccio sopra la lontananza del suo fratello dilettissimo, BWV992
Haydn: Andante & Variations in fa klein, Hob.XVII:6 (Sonata – un piccolo divertimento)
Haydn: Piano Sonata nr. 62 in Es, Hob.XVI:52
Beethoven: Pianosonate nr. 10 in G, op. 14 No. 2
Beethoven: Pianosonate nr. 31 in As, op. 110
Friedrich Gulda The Stuttgart Studio Recordings 1953 & 1968 2 cd SWR Music SWR19097CD
Friedrich Gulda Two Solo Recitals 1959 3 cd SWR Music SWR19098CD