Ignace Bossuyt, “De onvermoede schatkamer van de Duitse barokmuziek tussen Schütz en Bach (1650-1700), een monumentale uitgave van Sterck & De Vreese.

Ignace Bossuyt, emeritus professor musicologie aan de KU Leuven, schreef het verhaal van de geschiedenis van de muziek in Duitse en Oostenrijkse steden in de tweede helft van de 17de eeuw, voor velen, een nog relatief onbekende periode. Die eeuw, waarin de Lutherse muziektraditie zich verder ontwikkelde, maar waarin de componisten, vooral na de dertigjarige Oorlog (1648), met veel talent en verbeeldingskracht, ook Italiaanse en Franse modellen assimileerden, was voor de Duitstalige gebieden nl. artistiek, een bijzonder rijke en boeiende periode. Lutherse muziek in Noord- en Midden Duitsland, polyfonie en het Luthers koraal, geistliche Konzerte, Heinrich Schütz en de geboorte van het Duits oratorium, zijn leerlingen, toonzettingen van het Lijdensverhaal en de voortzetting van de polyfone traditie, de Lutherse Missen en de ontwikkeling van het Geistliches Konzert, het zijn maar enkele begrippen uit Duitslands muziekgeschiedenis in de vroege barokperiode. Ignace Bossuyt opent de deuren van de onvermoede schatkamer van de Duitse barokmuziek tussen 1650 en 1700, de periode na de Dertigjarige Oorlog. Een uitzonderlijk rijke tijd die vooral opvalt door open artistieke grenzen en de daaruit voortvloeiende assimilatie van zeer diverse invloeden. Bossuyts boek staat vol tips voor zelden gehoorde werken van bekende en minder bekende componisten in bekende en onbekende steden. QR-codes bij elk muziekwerk leiden meteen naar het juist muziekfragment. Lezen en luisteren vormen hier een perfecte combinatie.Dit boek is bedoeld als een stap naar de ontdekking van overwegend onbekend repertoire uit de Duitse muziek van de tweede helft van de 17de eeuw, kortweg de periode ‘Tussen Schütz en Bach’. In feite is het een ‘opstap’ naar een luisterervaring die, althans wat de vocale muziek betreft, haar zin en betekenis ontleent aan de beschikbaarheid van een tekst. “Een verdere, niet absoluut noodzakelijke, maar toch sterk aanbevolen stap”, schrijft Bossuyt, “is het volgen van de partituur.” Een ruim deel ervan is te vinden op internet, vooral op de website imslp.org. In de bijlagen krijgt u een lijst van de beschikbare partituren (meestal moderne uitgaven, maar ook vaak een originele bron), samen met cd-opnamen van de besproken composities. In de tekst zelf wordt bij de besproken composities verwezen naar beschikbare luistervoorbeelden op YouTube. Van een aantal composities is geen YouTube-opname beschikbaar, maar op twee werken na, zijn ze alle te beluisteren via Spotify.In een terminologische index zijn verder alle muziektermen beknopt uitgelegd. Voor elk jaar uit de periode 1650-1700 koos Bossuyt één componist, die hij met referenties aan zijn volledig oeuvre en een gedetailleerde bespreking van één representatieve compositie, algemeen biografisch en geografisch situeert, bv. “Wie liegt die Stadt so wüste” van Matthias Weckmann, de Sonate in C voor twee violen, twee altviolen en basso continuo van Pohle, “Jauchzet ihr Himmel” van Fabricius, “Ein feste Burg ist unser Gott” van Tunder, of “Musicalischer Seelen-Friede: Es stehe Gott” van Krieger.
Ignace Bossuyt neemt u mee naar van Husum, Gottorf en Güstrow in het noorden, tot Innsbruck en Salzburg in het zuiden. De reis begint bij Heinrich Schütz in Dresden in 1650 en eindigt in Leipzig in het jaar 1700. Aan het begin van de reis stopt u o.a. in 1660 in Halle, waar u David Pohle (1624-1695) ontdekt, en in 1661, in Güstrowin, waar Augustin Pfleger (ca. 1635-1686) centraal staat. De volgende jaren bezoekt u Johann Rudolf Ahle (1625-1673) in Mûhlhausen, Matthias Weckmann (1615/1619-1674) in Hamburg, Johann Heinrich Schmelzer (ca.1620/1623-1680) in Wenen, en Johann Christoph Bach (1642-1703) in Eisenach. Verder bezoekt u in de zestiger jaren, o.a. Adam Krieger (1634-1666) in Dresden, Franz Tunder (1614/1615-1667) in Lübeck, en Samuel Friedrich Capricornus (1628-1665) in Stuttgart.De jaren ’70 worden ingezet met een bezoek aan Sebastian Knüpfer in Leipzig en het jaar daarop, aan Heinrich Ignaz Franz von Biber in Salzburg. Daarna volgen o.a. Kaspar Förster (1616-1673) in Danzig, Johann Michael Nicolai (1629-1685) in Stuttgart, Johann Wilhelm Furchheim (ca. 1635/1640-1682) in Dresden, in 1678 bezoekt u Johann Pachelbel (1653-1706) in Erfurt, om de jaren ’70 af te ronden bij Werner Fabricius (1633-1679) in Leipzig.Het volgend decennium start bij Dieterich Buxtehude (ca. 1637-1707) in Lübeck en wordt gevolgd door bezoeken aan o.a. Georg Muffat (1653-1704) en Andreas Christophorus Clamer (1633-1701) in Salzburg, Nicolaus Adam Strungk (1640-1700) in Hannover, Johann Christoph Pezel (1639-1694) in Bautzen, Johann Jakob Walther (ca. 1650-1717) in Mainz, en Johann Michael Bach (1648-1694) in Gehren.Tussen 1691 en het jaar 1700, bezoekt u o.a. Johann Georg Conradi (+1699) in Hamburg, Johann Philipp Krieger (1649-1725) in Weißenfels, Delphin Strungk (1600/01-1694) in Braunschweig, Romanus Weichlein (1652-1706) in Innsbruck, Nicolaus Bruhns (1665-1697) in Husum, August Kühnel (1645-ca. 1700) in Kassel, en Philipp Heinrich Erlebach (1657-1714) in Rudolstadt.Uw reis eindigt in het jaar 1700, bij Johann Kuhnau (1660-1722) en Johann Sebastian Bach, in Leipzig, waar als bekroning, de “Musicalische Vorstellung einiger Biblischer Historien: Der Streit zwischen David und Goliath” van Johann Kuhnau (1660-1722) en het Capriccio. “Sopra il Lontananza da il Fratro dilettissimo” (BWV 992), van de jonge Johann Sebastian Bach, centraal staan. Schitterend!Uitgebreide noten, literatuur, terminologie, discografie en partituren, luistervoorbeelden op YouTube, geciteerde werken van J.S.Bach, de handige index van namen en de index van plaatsen, vervolledigen dit monumentaal boek. Uniek. Zeker lezen!Ignace Bossuyt, De onvermoede schatkamer van de Duitse barokmuziek tussen Schütz en Bach (1650-1700) 432 bladz. geïllustreerd uitg. Sterck & De Vreese EAN 9789056157074

https://www.stretto.be/2017/12/17/boek-8-cds-music-in-germany-from-schutz-to-bach-bij-ricercar-magistraal/

https://www.stretto.be/2017/05/03/prof-ignace-bossuyt-over-bachs-h-moll-messe/

https://www.stretto.be/2017/09/05/bossuyt-van-noten-en-tonen-davidsfonds/