Matthias Kirschnereit en het hr-Sinfonieorchester onder leiding van Michael Sanderling hebben een meeslepend, boeiend programma samengesteld met muziek uit de laatste dagen van het klassiek tijdperk, aan de vooravond van de romantiek. Op de cd staan het Pianoconcerto nr. 2 in la klein, op. 85 van Hummel, het Capriccio Brillant in B minor op. 22 van Mendelssohn en het Konzertstück in fa klein, op. 79 voor piano en orkest van Weber.Met tal van schitterende cd-releases op zijn naam, kan de Duitse pianist, Matthias Kirschnereit (foto), niet hoog genoeg geprezen worden om zijn inventiviteit en initiatieven bij het verkennen van onbekend terrein. Het was deze ontdekkingsgeest die hem naar een fascinerend programma leidde dat zich concentreerde op Hummels Pianoconcerto, geflankeerd door Webers Konzertstück en Mendelssohns Capriccio-Brillant, stuk voor stuk werken waarvan het weefsel pulseert tussen innerlijke relaties, toespelingen en kruisverwijzingen, verenigd door het feit dat ze zelden te horen zijn op het concertpodium. “Er is zoveel spannende muziek die uit de gratie is geraakt. Ik was op zoek naar een nieuwe combinatie”, blikt Matthias Kirschnereit terug. Michael Sanderling (°1967) (foto)is een cellist en dirigent, met wie hij vaak heeft samengewerkt, en in dit geval was Sanderling zijn eerste keuze. “Deze werken, die een even grote uitdaging vormen voor het orkest, vereisen een hoge mate van precisie, virtuositeit en een elegant muzikaal discours.”Het programma opent met een Pianoconcerto van de Mozart-leerling, Hummel, “wiens uitgebreide, symfonisch geconcipieerde orkestexpositie nog steeds veel dank verschuldigd was aan het model van bv. Beethovens derde pianoconcerto, maar dan getransponeerd naar de stijl van de romantische solist, geïllustreerd door de concerti van Chopin met de piano als het middelpunt van de belangstelling ”, legt Kirschnereit uit. Hummels op. 85 moet zeker gemodelleerd zijn naar Frédéric Chopins eerste pianoconcert. “De bel-canto-achtige, elegante coloraturen van de eerste twee bewegingen, verwijzen naar de inventieve pianostijl van Chopin. We weten dat Robert Schumann zich intensief met dit concerto bezighield. Bovendien was in zijn enige pianoconcerto in la klein, het intermezzo-achtig middendeel, in Hummels toonsoort F Groot. Hummel was een superster van zijn tijd, een charismatisch, genereus persoon, die Beethoven af en toe financieel steunde”.Johann Nepomuk Hummel (1778-1837) een leerling van Mozart, was één van de meest bewonderde pianisten van zijn tijd. Zijn carrière begon in Wenen op het moment dat Beethoven er net was komen wonen. Net als laatstgenoemde behoorde hij tot die generatie componisten wiens oeuvre ergens tussen classicisme en ontluikende romantiek kan worden gecategoriseerd. Naast tal van originele composities, waaronder pianowerken van hoge kwaliteit, maakte Hummel ook tal van arrangementen van orkestcomposities voor kamermuziek ensembles. Daaronder bevonden zich de pianoconcerti van zijn leraar Mozart en de symfonieën van zijn vriend Beethoven, die hij allemaal transcribeerde voor piano, fluit, viool en cello.Carl Maria von Weber werd tijdens zijn leven door zijn uitzonderlijke techniek en een briljant talent voor improvisatie, erkend als een van de beste pianisten van zijn tijd. Vooral in de jaren 1810 toerde hij uitgebreid, en net als andere componist-pianisten schreef hij werken voor piano om als zijn persoonlijk visitekaartje te gebruiken, waaronder het Konzertstück in 1815, en de twee mooie pianoconcerti. Ze werden allebei gecomponeerd in 1811-1812, maar terwijl het eerste concerto, de concerti van Mozart als model nam, keek Weber voor zijn 2de pianoconcerto, blijkbaar naar Beethoven. Dit was waarschijnlijk beïnvloed door het feit dat Weber een partituur had verworven van Beethovens onlangs gepubliceerd Keizersconcert. In ieder geval zijn er opvallende overeenkomsten tussen zijn concerto en dat van Beethoven, o.a. het gebruik van identieke toonaarden, een subtiel georkestreerd adagio en een speels rondo in 6/8, als finale beweging.Carl Maria von Weber voltooide zijn concertstuk voor piano en orkest in juni 1821, op de dag van de triomfantelijke première van zijn opera ‘Der Freischütz’ in Berlijn. “Zijn Freischütz is alomtegenwoordig”, vertelt Matthias Kirschnereit. “Ik hoor steeds de aria’s van Agathe en scènes uit de Wolfsschlucht”.Webers Konzertstück stond dan weer model voor Mendelssohns Capriccio-briljant. Hij speelde het vaak en het behoorde tot zijn kernrepertoire. Net als het concertstuk van Weber was het geïnspireerd door de natuur. “Ik stel me scènes voor uit ‘A Midsummer Night’s Dream’ of uit zijn ‘Walpurgisnacht’”, vertelt de pianist nog. “Vreugde en gejubel, wanhoop en innerlijke onrust komen bij beide componisten tot uitdrukking met extreem snelle tempi, jeugdig genie en gedurfde bravoure!”Matthias Kirschnereit (°1962), geboren in Dorsten in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, groeide op in Namibië en studeerde later bij Renate Kretschmar-Fischer aan de Hochschule für Musik Detmold Hij was prijswinnaar op gerenommeerde wedstrijden in binnen- en buitenland, zoals de Deutscher Musikwettbewerb in Bonn, de Géza Anda Wedstrijd in Zürich en de Sydney International Piano Competition. In 1989 ontving hij de Förderpreis des Landes Nordrhein-Westfalen für junge Künstlerinnen und Künstler. Onder de ensembles waarmee Kirschnereit optreedt, zijn het Tonhalle-Orchester Zürich, het Radio-Sinfonieorchester Stuttgart en de Lucerne Festival Strings. In 1997 ontving Kirschnereit, die in Hamburg woont, een hoogleraarschap aan de Rostock Universiteit voor Muziek en Theater. Hij heeft tal van cd-opnamen, waaronder een complete opname van alle Pianoconcerti van Mozart met de Bamberger Symphoniker, gemaakt tussen 1999 en 2006 voor het Arte nova/Sony BMG label. Voor de wereldpremière opname van het gereconstrueerd Pianoconcerto in e van Felix Mendelssohn Bartholdy, samen met de Robert-Schumann-Philharmonie Chemnitz, onder leiding van Frank Beermann, ontving Kirschnereit in 2009 de ECHO Klassik. Sinds 2012 is Kirschnereit artistiek directeur van de Gezeitenkonzerte in Ostfriesland.
Hummel Weber Mendelssohn Matthias Kirschnereit Frankfurt Radio Symphony Michael Sanderling cd Berlin Classics 0301762BC