Nu de Oost-Duitse, vrouwelijke natuurwetenschapper, Angela Merkel, afgetreden is als bondskanselier, is dat het einde van een tijdperk, een keerpunt voor Duitsland, Europa en voor de internationale politiek. Voor velen belichaamde Merkel democratische waarden in tijden van opkomend populisme en nationalisme. In deze biografie laat Ralph Bollmann zien hoe Merkel, geschoold door haar ervaringen in de DDR, geduldig standhield in een vooral door mannen bevolkte politieke arena, en hoe ze uitgroeide tot de meest geliefde en langstzittende bondskanselier in de geschiedenis van Duitsland.
Na de boeken van Margriet Brandsma, Michèle de Waard en Frits Boterman, en het gezamenlijk boek van Marcia Luyten, Cécile Narinx, Wilma de Reken en Margriet Brandsma, over Angela merkel, is er nu ook haar uitgebreide biografie in Nederlandse vertaling. Angela Merkel (°1954), geb. Kasner, de protestantse, Oost-Duitse minister voor Vrouwen- en Jeugdzaken in het kabinet van Helmuth Kohl, “Kohls Mädchen”, en later, minister voor Milieu, Natuurbescherming en Reactorveiligheid met de hangende mondhoeken, uit het Brandenburgs Templin, die de muur opgebouwd en weer afgebroken zag worden, was reeds halverwege de 30 toen ze pas haar wetenschappelijke carrière als natuurkundige opgaf. 
Deze eerste vrouwelijke partijleider van de christendemocratische CDU, zou de machtigste vrouw ter wereld worden in een tijd van verdwijnende zekerheden. Van lid van de bondsdag over ministersposten, naar het CDU-partijvoorzitterschap en uiteindelijk in 2005, naar de functie van bondskanselier, evolueerde haar politieke carrière van iemand, die als crisiskanselier, tijdens de kredietcrisis, tussen 2007 en 2011, Duitse banken moest redden, het uiteenvallen van de eurozone moest voorkomen, moest onderhandelen over het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU, te maken kreeg met een Amerikaanse president als Donald Trump, in een tijd van vluchtelingenproblematiek met daarenboven een heuse pandemie.
Aan de hand van talrijke anekdotes, biografische verklaringen, toespraken, optredens, foto’s, hedendaagse getuigenissen, toespraken en regeringsverklaringen, voorzien van een Indrukwekkende lijst van geraadpleegde literatuur, schreef Bollmann het boeiend, vlot lezend verhaal over het gewezen lid van de Freie Deutsche Jugend, een domineesdochter, die goed was in wiskunde en natuurkunde, die uitstekend Russisch sprak en die ooit in het studentencafé in Leipzig achter de bar stond om wat bij te verdienen. Deze gewezen barmeid zou in haar verder leven, naast tal van internationale onderscheidingen, doctor honoris causa worden van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem, de Universiteit Leipzig, The New School, de Universiteit van Bern en de Babeș-Bolyaiuniversiteit, en zou geëerd worden door de Radboud Universiteit Nijmegen, de Comenius Universiteit Bratislava, de Universiteit van Szeged en de Universiteit van Nanking, naast een gezamenlijk eredoctoraat van de UGent en de KU Leuven…
Bollmann splitste de biografie op in “Pastorie en natuurkunde (1954-1989) over haar kindertijd en leven in de DDR, “Politiek als beroep (1989-2008) over de tijd van het politiek ontwaken na de val van de muur tot aan het begin van het kanselierschap, en “Crisisjaren: de wereldpolitica (2008-2021), over de jaren van crises en de wereldpoliticus Merkel.
De vele crises tijdens haar ambtstermijn verminderden haar populariteit niet, integendeel. Merkel wist de Duitsers keer op keer uit de wind te houden, hoewel ze hun onwil om te veranderen, afkeurde. De brede steun voor haar leiderschap kreeg barsten door het vluchtelingendebat. Met haar besliste optreden in de coronacrisis herwon ze het vertrouwen. De biografie van Ralph Bollmann is niet alleen een briljant geschreven portret van een buitengewone vrouw in het centrum van de macht, maar ook een indrukwekkende geschiedenis van Duitsland en Europa sinds de val van de Muur. De historicus en journalist volgde het leven van Angela Merkel en vertelt met kritische sympathie, het verhaal van haar kanselierschap. Een briljant geschreven biografie.
“Dat ze in 2017 nog 33 procent van de stemmen wist te krijgen, was een enorm succes als je het vergelijkt met hoe soortgelijke partijen het elders deden. In de meeste Westerse landen zien we een crisis van centrumrechtse partijen. Zelfs de Oostenrijkse kanselier Kurz, die in Duitsland werd beschouwd als kampioen van rechts-conservatieven, wist in 2017 geen hoger percentage achter zich te krijgen. De conservatieven in Frankrijk zijn in grote problemen en in Italië is de christendemocratische partij zelfs helemaal weggevaagd.”, vertelt Bollmann in de Nederlandse krant Trouw.
Aan het eind van de 16de eeuw werden soldaten voor de “Nachtruhe”, uit herbergen en café’s, terug naar de kazerne geroepen, door een officier die met zijn sabel op de Zapf (kraan) van een bier- of wijnvat sloeg. De kroegbazen moesten dan ‘den tap toe’ doen en mochten dan geen bier meer tappen. In 1838, organiseerde de Pruisische koning, Friedrich Willem III, voor het eerst, een ‘Große Zapfenstreich’, een taptoe met meerdere blazers, gebed en het presenteren van het geweer.
Niemand kon ooit vermoeden dat Angela Merkel, tijdens een dergelijke taptoe, overigens de hoogste waardering die de Duitse strijdkrachten nu aan een burger kunnen geven en waarbij de gevierde, drie nummers mag kiezen, als Bondskanselier en als “Mutti” van Duitsland, afscheid zou nemen van het politiek schouwtoneel, met naast het oecumenisch kerklied, “Großer Gott, wir loben Dich”, uit 1771, de nummers “Für mich soll’s rote Rosen regnen” uit 1968, van Hildegarde Knef, en met het speciaal voor een blaasorkest gearrangeerd, “Du hast den Farbfilm vergessen”, van de Oost-Berlijnse, DDR-punklegende, Nina Hagen, dat in 1974, toen Merkel nog fysica studeerde in Leipzig, een hit was.
“Angela Merkel die kanzlerin und Ihre Zeit” werd vertaald door Anne Folkertsma en Jantsje Post.
Ralph Bollmann (°1969) is journalist en historicus. Hij werkte als parlementair correspondent bij het links dagblad TAZ en schrijft sinds 2011, voor de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung. Als parlementair verslaggever volgde hij Angela Merkels carrière op de voet en vergezelde haar op talloze reizen.
Ralph Bollmann Angela Merkel, de kanselier en haar tijd Biografie 789 bladz. uitg. De Arbeiderspers ISBN 978 90 295 4393 4