Bij uitgeverij Athenaeum verscheen een indrukwekkende, kunsthistorische uitgave van de Bijbel, geïllustreerd door de grote schilders uit ons verleden, die de Bijbelse verhalen hebben uitgebeeld.
De oudste Middelnederlandse vertaling van het Nieuwe Testament was de Zuid-Nederlandse evangelievertaling. Deze was trouwens ook de oudst bewaarde prozatekst in het Middelnederlands. De oorspronkelijke tekst moet begin 13de eeuw zijn geschreven. De Hernse Bijbel, een historiebijbel , in de tweede helft van de 14de eeuw tot stand gekomen in het kartuizerklooster van Herne in het Vlaams-Brabantse Pajottenland, was de eerste nagenoeg complete Bijbel in een Europese volkstaal. De eerste Nederlandstalige Bijbel die geheel rechtstreeks uit de Hebreeuwse en Griekse bronteksten werd vertaald, verscheen in 1637. Tot deze vertaling was opdracht gegeven door de Staten-Generaal op de Synode van Dordrecht, vanwaar de benaming Statenvertaling of Statenbijbel.
De nu verschenen, nieuwste vertaling is t.o.v. de vorige versie uit 2004, op wel 12.000 plaatsen verbeterd. Elk vers is nl. opnieuw getoetst aan de brontekst en verbeterd waar dat nodig was, en er is extra aandacht besteed aan consistentie in de vertaling. Bij het Oude Testament is gebruik gemaakt van de delen van de Biblia Hebraica Quinta, die tot en met 2020 zijn verschenen, het Nieuwe Testament werd aangepast aan de 28e editie van het Novum Testamentum Graece (Nestle-Aland), dat in de katholieke brieven een nieuwe tekst heeft die gebaseerd is op het Novum Testamentum Graecum: Editio Critica Maior (ECM). Daarnaast zijn voor het Nieuwe Testament de nieuwe ECM-teksten van Marcus en Handelingen gebruikt.
Er is geen andere Nederlandse vertaling van de Bijbel die zo zorgvuldig tot stand is gekomen. Deze editie komt nl. voort uit een samenwerking met het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. Het is een interconfessionele vertaling, uitgebracht door het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG), gevestigd in Haarlem, en de Katholieke Bijbelstichting (KBS), voortgekomen uit de Sint-Willibrordvereniging, in samenwerking met Vlaamse partnerorganisaties. Het getal 21 in NBV21 staat trouwens niet alleen voor 2021, maar ook voor de 21ste eeuw.
“Het lijkt nauwelijks te bevatten”, schrijft de kunstcritica en museumdirecteur, Ann Demeester, “dat er na de beeldenstorm in 1566, in het protestants gewest, op grote schaal, veel schilderijen zijn geproduceerd die we kunnen lezen als illustraties van Bijbelverhalen. De kerken werden wel sober en kaal en van alle visuele overdaad ontdaan, maar in de woningen van privépersonen, werden talloze schilderijen opgehangen waarin Mozes en Simson, Maria en Jezus centraal stonden. Wat in het godshuis niet mocht, kon in het paleis of het burgerhuis blijkbaar wel een prominente plek krijgen. Het leek wel op een premoderne vorm van een (visueel) gedoogbeleid. In het openbaar een iconoclast, thuis, stiekem een iconofiel.”
De Kunstbijbel NBV21, uitgevoerd in 2 gebonden delen in een cassette, bevat naast de tekst van het volledige Oude en Nieuwe Testament en de Apocriefe of Deuterocanonieke boeken in de nieuwste vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap 2021, illustraties van 140 beroemde en minder bekende Nederlandse en Vlaamse meesterwerken uit de 16de – en 17de eeuw, o.a. van Jan Sanders Van Hemessen, Jan de Bray, Cornelis van Haarlem, Abraham Bloemaert, Rembrandt, Jan Gossaert, Jan van Scorel, Jacob Cornelisz van Oostsanen, Lucas van Leyden, Maarten van Heemskerck, Jan Swart en Lieven de Witte.
Als illustratie van bepaalde boeken van het Oude testament, ziet u bv. “De profeet Ezechiel” van de Haarlemse Meester, Maarten van Heemskerck, “De maaltijd van Belsassar” van Rembrandt, “Daniël in de leeuwenkuil” van Rubens, “Landschap met Tobias en de engel” van Abraham Bloemaert, een belangrijke vertegenwoordiger van het Noord-Nederlands maniërisme, werkzaam in Utrecht, of “Judit” van de Brabants schilder, Jan Sanders van Hemessen, werkzaam in Antwerpen.
Bepaalde Evangeliën, Handelingen, Brieven en de Openbaring van het Nieuwe testament, zijn geïllustreerd met o.a. “De droom van de heilige Jozef” van Gerard Seghers, “De doop van Christus in de Jordaan” van Jan van Scorel, “De Emmaüsgangers” van Jan Steen, “De aanbidding der herders” van Nicolaes Maes, “Christus in het huis van Martha en Maria” van Johannes Vermeer, “De twaalfjarige Jezus in de tempel” van Paulus Bor of “De terugkeer van de verloren zoon” van Rembrandt, om te eindigen met “Het laatste oordeel” van Lucas van Leyden en “De val van de opstandige engelen” van zowel Rembrandt als van Pieter Brueghel de Oude. Een prachtuitgave!
Bijbel, Met kunstwerken uit de Lage Landen 2400 bladz. geïllustreerd uitg. Atheneum ISBN 9789025313630