In de voor de Noordelijke Nederlanden uitbundige 17de eeuw, zagen de eerste Nederlandse kookboeken het licht. De recepten die Manon Henzen voor dit eerste toegankelijk kookboek over de keuken van de Gouden Eeuw heeft verzameld, dateren uit die tijd en zijn afkomstig uit Nederland, België en Frankrijk.
De keuken van de Gouden Eeuw was aromatisch en kruidig, dankzij het vele gebruik van specerijen (afkomstig van de VOC). De Gouden Eeuw vormde de overgang van de middeleeuwse keuken naar die van onze tijd. In het boekje staan circa 30 authentieke recepten, zoals Lombardische eieren, een kervelsopje, pastei van geitenbok en kweepasta, de voorouder van de Spaanse Carne of Dulce de Membrillo (kweepeer).
Het boekje bestaat uit 6 hoofdstukken, “Zuivel”, “Vlees & vis”, “Groenten & fruit”, “Brood & meelspijs”, “Zoet” en “Dranken”. Na een korte tekst over de verwerking van boter tot kaasboter, vind u de recepten voor o.a. boter maken, Lombardische eieren, kruidenomelet, roompap en rijst-kaastaart, waarna de auteur in “Vlees en vis”, vervolgt met o.a. zalm zouten, haring, kip met zuring, frikadellen en ragout van wildzwijn.
In het kader van Inpolderingen, ontwikkelde zich het moestuinieren en de tuin- en landbouw. In het hoofdstukje over “Groenten & fruit”, gaat het vervolgens eerst over selderijsalade, citroen-granaatappelsalade, een kervelsopje, artisjokbeignets, gestoofde appels, waarna in “Brood en meelspijs”, hoenderpastei met hanenkammen, Groningse pannenkoeken, poffenbroodjes, en melkbroodjes aan bod komen. Na wafeltjes, marsepein, kweekoekjes, gekonfijte sinaasappelschillen, abrikozenconfituur, gaat het ten slotte in “Dranken”, over wijn van de goden, limonade, kandeel, kersensiroop en kaneelwater. Tussendoor leest u over al dan niet vertaalde, maar gedrukte kookboeken, en over de niet altijd zo realistisch uitgebeelde maaltijdstillevens in de schilderkunst, die de religieuze thema’s naar de achtergrond verdrongen.
Dit alles geïllustreerd met kleurenfoto’s van genretaferelen en stillevens van o.a. Hendrick Bloemaert, Paulus Potter, Godfried Schalcken, Hendrick Martenz, Adriaen Coorte, Cornelis van Dalen, Adriaen Pieterzs, Jan Havicksz, Bernardus van Schijndel, Jan van Bijlert en Adriaen van Ostade. Heerlijk!
Manon Henzen is historica en richtte in 2012, in Nijmegen, het historisch kookatelier eet!verleden op: kenniscentrum, winkel én kookruimte ineen. Haar voornaamste doel is oude smaken en smaakcombinaties opnieuw tot leven te wekken. Hiervoor stoft Manon receptenboeken af, speurt naar historische ingrediënten, schrijft artikelen en experimenteert in haar atelier.
Manon Henzen studeerde Midden- Oosten Studies en geschiedenis en heeft deze passie gecombineerd met haar liefde voor koken. Haar boekjes bevatten niet enkel recepten maar geven je een snuifje geschiedenis mee over bv. ingrediënten of gebruiken. Het “Kookboek van de Gouden Eeuw”, is haar tweede kookboek. Haar eerste boek, “Garum & Duivelsdrek. De Romeinse keuken voor de tafel van nu”, met 15 Romeinse recepten, gaf ze in eigen beheer uit en is via haar webshop te verkrijgen. In haar kookatelier geeft ze verschillende kookworkshops waarin bijvoorbeeld de romeinse, de indische of de middeleeuwse keuken centraal staat. Ze biedt historische diners aan voor groepen, organiseert proeverijen en geeft her en der lezingen. Op haar site https://eetverleden.nl/ kan je zien wat er allemaal te beleven valt en in haar blog schrijft zij over haar ontdekkingen in haar speurtocht naar vergeten voedingsmiddelen, recepten en kooktechnieken.
Manon Henzen Kookboek van de Gouden Eeuw 80 bladz. geïllustreerd uitg. Het Zwarte Schaap ISBN 978 90 823475 7 9