Deze opname biedt de mogelijkheid om een vergeten zarzuela, het belangrijkste dramatisch muzikaal genre van de Spaanse Gouden Eeuw, te herontdekken. Weelderige koren, aangrijpende aria’s en volksliederen vermengen zich in een rijk en spectaculair verhaal, waarvan de muziek aanvankelijk ten onrechte werd toegeschreven aan Antonio Literes, voor in 2009, Sebastián Durón (1660-1716) werd erkend als de eigenlijke componist.Het was in 1657 dat in het Koninklijk Paleis El Pardo, koning Filips IV van Spanje, samen met koningin Mariana en hun hofhouding, aanwezig waren bij de première van een nieuwe komedie van Pedro Calderón de la Barca, met muziek van Juan de Hidalgo. Deze toen opgevoerde komedie genaamd “El Laurel de Apolo” symboliseerde sindsdien de geboorte van een nieuw muzikaal operagenre dat bekend is geworden als La Zarzuela, vernoemd naar het koninklijk jachtslot Zarzuela (Palacio de la Zarzuela) in een buitenwijk in het noorden van Madrid.

Sebastián Durón (1660-1716) was met Antonio de Literes (1673-1747), de belangrijkste, Spaanse componist van zarzuela’s van zijn tijd. Hij werd geboren in Brihuega, Guadalajara in Spanje, en kreeg les van zijn broer Diego, ook een componist. Sebastian was organist en koordirigent in verschillende kathedralen (Sevilla, Cuenca, El Burgo de Osma, Plasencia ) tot hij in 1691, benoemd werd tot meester van de koninklijke kapel van koning Karel II in Madrid. Hij bleef in deze functie tot 1706, toen hij werd geschorst vanwege zijn steun aan aartshertog Karel van Oostenrijk tijdens de Spaanse Successieoorlog, die eindigde met de overwinning van de Bourbonkoning Philip V. Durón werd gedwongen in ballingschap te gaan in Frankrijk, vanwaar hij in 1714, korte tijd terugkeerde in dienst van de hertogen van Osuna. In 1715 keerde hij definitief terug naar Bayonne als kapelaan van de verbannen koningin Mariana van Neuburg, de weduwe van Charles II. Hij overleed in 1716 aan tuberculose in Cambo-les-Bains, Aquitaine, Frankrijk. Hoewel Durón veel religieuze muziek en villancicos componeerde, die meegenomen werden naar de Nieuwe Wereld, had hij de meeste invloed op de zarzuela.

“Coronis” is een van de laatste en meer ambivalente theaterwerken van Sebastian Duron die bewaard zijn gebleven. Het bestaat uit een geheel gezongen zarzuela van twee uur. Het manuscript, bewaard in de Nationale Bibliotheek van Spanje, is anoniem. Na brononderzoek kwamen de musicologen Raúl Angulo en Antoni Pons, tot de conclusie dat de auteur van de zarzuela de beroemde componist uit Brihuega was.

Er zijn twee hoofdacties. Aan de ene kant het liefdesconflict tussen het monster Triton, de minachtende nimf, Coronis en Neptunus, en aan de andere kant, de strijd tussen Neptunus en Apollo om de aanbidding van de regio Flegra te verkrijgen. Herontdekking van een barokke lyrische schat die tragedie en burleske, weelderige koren en populaire Spaanse liederen vermengt. Acrobaten, dansers, muzikanten en zangers brengen de mythe van de nimf Coronis en het muzikaal genie van een operapionier, Sébastián Durón, tot leven. De figuren Menandro en Sirene geven een humoristische kijk op beide conflicten.

Een bijzonderheid van het werk is dat het wordt gezongen door een sopraan en 5 mezzosopranen, zelfs in de rollen van Apollo, Neptunus en het monster Triton. Alleen de rol van de ziener Proteus, wordt aan een tenor toegewezen. Ana Quintans in de titelrol, Isabelle Druet, Anthea Pichanick, Caroline Meng en Cyril Auvity, behoren tot de cast van deze kleurrijke zarzuela, wiens moderne toneelpremière in 2019 een groot succes kende.

De nimf Coronis ontvlucht het monster Triton, een meedogenloze minnaar, terwijl er een oorlog uitbreekt tussen Apollo en Neptunus: de een steekt het land in brand en de ander overstroomt het land Thracië waar beiden willen heersen. Na amoureuze en oorlogszuchtige avonturen doodt Apollo Triton en redt Coronis. Ze zijn koning en koningin gemaakt door Jupiter. Deze mythologische pastorale, uitgevoerd voor de koning van Spanje, Filips V, is een barokopera bij uitstek. De verspreiding ervan weerspiegelt een Spanje waar, binnen de theatergezelschappen, alleen vrouwen werden opgeleid in het zingen. Zijn spectaculair karakter, zijn mengeling van tragiek en burlesque, zijn muzikale rijkdom die weelderige refreinen, Italiaanse aria’s en populaire Spaanse liederen combineert, onthullen het genie van Durón, een pionier van de opera.Coronis, Duróns late opera, zo niet zijn laatste, biedt een verbazingwekkende weerspiegeling van de politieke situatie van de jaren 1700. De legende, ontleend aan Ovidius, is warrig genoeg om zich te lenen voor arrangementen. Bovenal moet de naam van de nimf de auteur van het libretto hebben aangetrokken. Coronis kon gemakkelijk de corona aanduiden, dat wil zeggen de Spaanse kroon. Dat de beeldschone heldin de lust van twee machtige godheden aanwakkert en haar volk ongewild in gevaar brengt, is niet verwonderlijk in deze periode van dynastieke opvolging. Dat de winnaar van het conflict uiteindelijk Apollo is, wordt duidelijk: de zonnegod blijft het embleem van de oude koning van Frankrijk, Lodewijk XIV, die niemand minder is dan de grootvader van Philippe V.

Een mengelmoes van genres, van capriolen tot catastrofes, is het universum van de barokke zarzuela, een vorm die tegelijkertijd uitgebreid, onderhoudend en relatief licht was. Meestal met een afwisseling van gesproken dialoog en gezongen stukken (zoals de ballad-opera in Engeland en de komische opera in Frankrijk). Gebouwd in twee bedrijven (‘dagen’) en vier taferelen (of sets), combineert het Iberische tradities met Italiaanse invloeden die voorafgaan aan de opera seria. Een ontdekking.

Rolverdeling:

Coronis, nimf, Diana’s priesteres: sopraan Ana Quintans

Tritón , zeemonster: mezzosopraan Isabelle Druet

Apolo , god van de zon: mezzosopraan Marielou Jacquard

Neptuno , god van de zee: mezzosopraan Caroline Meng

Proteo , waarzegger: tenor Cyril Auvity

Menandro: contralt Anthéa Pichanick

Sirene: mezzosopraan Victoire Bunel

Iris , nimf: mezzosopraan (een aria en een recitatief) Brenda Poupard

Productie Caen in Co-productie met Opéra Comique, Opéra de Limoges, Opéra de Rouen, Opéra de Lille en Le Poème Harmonique.

(Foto’s Philippe Delval)

Sebastián Durón Le Poeme Harmonique Vincent Dumestre 2 cd Alpha ALPHA788