Hier zijn de Oosterse Turqueries galantes van de Opéra Comique, waar de geliefden worden geschaakt door zeerovers en in de harem en op galleien, gevangen worden gehouden. Deze tot slaven gemaakte christenen boeiden de artistieke verbeelding en leidden tot amoureuze intriges waarbij de sultan werd bedrogen in zijn eigen Sérail.

Op de cd staat werk van Paul-César Gibert (1717-1787), Christoph Willibald Gluck (1714-1787), André Ernest Modeste Grétry (1741-1813), Pierre-Alexandre Monsigny (1729-1817), Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) en François-André Danican Philidor (1726-1795). De aria’s komen uit “Soliman II ou les Trois Sultanes” van Giibert, “La Rencontre imprévue” van Gluck, “La Caravane du Caire” en “Zémire et Azor” van Grétry, “Aline, Reine de Golconde” van Monsigny, “Die Entführung aus dem Serail” van Mozart, en uit “La belle esclave” van Philidor.

De Opéra-Comique floreerde in Europa in de tweede helft van de 18e eeuw. Parijs was vanaf het begin van de eeuw, met zijn Théâtre de la Foire, de bakermat. Librettisten en componisten wisten werken te brengen, die bijna het tegenovergestelde waren van de grote lyrische tragedies. Niet langer goden en helden als hoofdrolspelers maar boeren, edelen en bourgeois, in eenvoudige maar ontroerende intriges, met theatrale verrassingseffecten. Het oriëntalisme liet daarbij alle fantasie toe. De komst van briljante componisten als Monsigny, Philidor en vervolgens Grétry leidde tot buitengewone successen, mede dankzij de libretti van Favart, Marmontel en Sedaine. In 1752, werd zelfs in Wenen een Frans theater opgericht voor de uitvoering van komische opera’s, die uitzonderlijk veel succes hadden bij het Weens publiek. Gluck componeerde er meesterwerken voor en Mozart werd erdoor geïnspireerd. De Mozartiaanse of Rossini-stijl had veel te danken aan de Franse muziek uit de jaren 1750-1790.

Componisten maakten gebruik van Turkse thema’s in de voorstelling van opera’s en zangspelen als bijvoorbeeld Die Entführung aus dem Serail van Mozart, Il turco in Italia van Rossini en Tamerlano van Händel. Aan enkele Europese hoven werd “Turkse muziek” populair en met name die van de muziekkorpsen van de janitsaren. Turkse muziek was oorspronkelijk een term die gebruikt werd om de percussie-instrumenten in een orkest aan te duiden. De diverse hoven concurreerden met elkaar in gezelschappen die deze Ottomaanse percussie-instrumenten beheersten. In de Opéra comique Le cadi dupé van Christoph Willibald Gluck werd vrijwel alleen van deze instrumenten gebruikgemaakt. Het is uit dit briljant, ontroerend en licht repertoire dat de jonge Canadese sopraan Florie Valiquette, een bloemlezing presenteert

Grétry is de rode draad, begeleid door zijn tijdgenoten Philidor, Monsigny en Gluck, en de nu vergeten Paul-César Gibert, de componist van “Soliman II ou les Trois Sultanes” (1761), hier vertegenwoordigd door een korte maar voortreffelijke ariette. Uit de fragmenten die hier zijn samengebracht als voorbeelden van de Franstalige “turquerie galante” uit de tweede helft van de eeuw, tussen 1761 en 1788, blijkt o.a. dat de muziek van de Luikenaar van een inventiviteit en elegantie getuigde, die vergelijkbaar was met deze van de beroemde Salzburger.Florie Valiquette is de sopraan die in 2019, opgemerkt werd in de Opéra Comique, in “Le Postillon de Lonjumeau” van Adolphe Adam, en die in 2021, Zélime had moeten zingen in “La Caravane du Caire” in de Opéra de Tours. Deze geannuleerde voorstelling wordt uiteindelijk in april 2022 gebracht, maar zonder deze Canadese sopraan. Het programma van de cd “La Captive du Sérail” is op maat gemaakt van Florie Valiquette, omdat haar Frans heel precies is en haar virtuositeit onberispelijk is. Ontdek haar aanstekelijke interpretaties van de “Air de la Fauvette” uit “Zémire en Azor”, ooit geliefd bij coloraturen, van Lily Pons tot Mady Mesplé, “Oh Ciel, se pourrait-il”, uit “Le Belle Esclave” van Philidor, “Ah, qu’il est doux de se revoir” uit “Les Pèlerins de la Mecque”, en “Nous sommes nées pour l’esclavage”, uit “La Caravane du Caire.

Het L’Orchestre de l’Opéra royal, onder leiding van Gaétan Jarry, zorgt voor afwisseling met een aantal uitsluitend instrumentale nummers, dansen en ouvertures met oriëntaalse klanken, die het oor op een aangename manier opfrist. De jonge sopraan Florie Valiquette belichaamt deze gevangen heldinnen, getekend door liefde, wanhoop en moed, terwijl Gaetan Jarry het Orchestre de l’Opera Royal, de felle kleuren en waanzinnige ritmes van de oosterse fantasie biedt, van Grétry tot Mozart. Schitterend!

© François Berthier

Florie Valiquette behaalde een Master in interpretatie van klassieke zang aan de Universiteit van Montreal en vervolgde haar vocale opleiding bij Marlena Malas in New York. In 2010 maakte ze haar opmerkelijk debuut in de muzikale komedie door Maria Von Trapp (The Sound of Music) te vertolken, geregisseerd door Denise Filiatrault. De productie werd geprezen door critici en werd gepresenteerd voor meer dan 100.000 toeschouwers in Montreal en ontving in 2011, een nominatie in de categorie Show of the Year – Performer op het Gala de l’ADISQ. Valiquette maakte haar debuut bij de Opéra de Montréal in 2013, en in 2016-2017, trad ze toe tot de International Opera Studio, het prestigieus programma voor jonge zangers van het Opernhaus Zürich.

Na zijn studie orgel, klavecimbel en kamermuziek aan het CRR (Conservatoire à rayonnement régional) van Versailles (foto) en St-Maur-des-Fossés, trad Gaétan Jarry (foto) toe tot het CNSM in Parijs (klas van Michel Bouvard en Olivier Latry), waar hij in 2010 de orgel- en vertolkingslicentie behaalde. Hij is mede-titularis van de grote orgels van de kerk van Saint Jeanne d’Arc in Versailles en van de grote historische orgels van Saint Gervais in Parijs. In 2007 richtte hij het “Ensemble Marguerite Louise” op en sinds 2012 heeft hij de leiding van “Les Petits Chanteurs de Saint François de Versailles”.

Tracklist:

Gibert: Soliman II ou les Trois Sultanes: excerpts

Gluck: La Rencontre imprévue: excerpts

Gretry: La Caravane du Caire (extract)

Gretry: Zémire et Azor: excerpts

Monsigny: Aline, Reine de Golconde: excerpts

Mozart: Die Entführung aus dem Serail: excerpts

Philidor, F-A: La belle esclave: excerpts

La Captive du Sérail Turqueries Galantes Gallant Turqueries Florie Valiquette Gaétan Jarry Orchestre de l’Opéra Royal cd Château de Versailles Spectacles CVS058