De première van Lucio Silla (KV 135), een drama van passie en politiek in het oude Rome, vond plaats in december 1772. Het werd geen triomf maar toch een matig of bescheiden succes. Getuige daarvan waren de 20 herhalingen van de opera.
Tussen december 1769 en maart 1771, reisden de Mozarts voor de eerste keer naar Italië. De opera seria “Mitridate, re di Ponto”, op een libretto van Vittorio Amedeo Cigna-Santi, werd gecomponeerd tussen september en december 1770, in Bologna en Milaan. Het was een opdracht van graaf Carlo di Firmian, de gouverneur-generaal van de Oostenrijkse provincie Lombardije en neef van de vroegere aartsbisschop van Salzburg Firmian. Na hun rondreis langs Parma, Florence, Rome en Napels, arriveerden de Mozarts in juli 1770, in Bologna. De Mozarts verbleven bij Bologna in het landhuis van Graaf Pallavicini. Volgens de correspondentie van Leopold kwam de componist Josef Mysliveček (foto), regelmatig op bezoek bij de Mozarts terwijl zij in Bologna verbleven. Mozart gebruikte Myslivečeks opera “La Nitteti”, op een libretto van Pietro Metastasio, als bron van motieven voor zijn eigen opera “Mitridate, re di Ponto” en diverse symfonieën. Het verblijf in Italië leverde naast “Mitridate” ook nog twee andere opdrachten op, “Ascanio in Alba” en “Lucio Silla”.
Inspiratie voor zijn “Betulia Liberata” heeft Mozart opgedaan tijdens de eerste van zijn drie Italië-reizen, reizen die hij samen met zijn vader tussen 1769 en 1773 ondernam. Tijdens hun Italië-reizen maakten ze o.a. in het Teatro Regio Ducale, in een vleugel van het Palazzo Reale (foto) in Milaan, de premières mee van Mozarts opera’s, “Mitridate, rè di Ponto” KV87 (1770), “Ascanio in Alba” KV111 (1771, voor het huwelijk van de Oostenrijkse aartshertog Ferdinand met prinses Maria Ricciarda Beatrice van Modena), en “Lucio Silla” KV135 (1772). In 1772 was Mozart 16 jaar oud…
In “Lucio Silla” trad Mozart voor het eerst met zijn schrijfstijl buiten de gangbare muzikale taal van zijn tijd. Het publiek kon zich echter niet zo snel aanpassen aan deze nieuwe muziek. Ondanks de mooie muziek wordt de opera tegenwoordig zelden opgevoerd. In het Verenigd Konkinkrijk werd de opera voor het eerst ten tonele gebracht in 1967 in Londen en in de Verenigde Staten in 1968 in Baltimore.
Lucius Cornelius Sulla (ca. 138 v.Chr.– 78 v.Chr.), later Lucius Cornelius Sulla Felix, was een Romeins politicus en veldheer ten tijde van de Late Romeinse Republiek. Door de Lex Valeria de Sulla dictatore, een wet van de interrex, Lucius Valerius Flaccus, uit 82 v.Chr., was Sulla de eerste Romeinse dictator. Zijn bewind werd gekenmerkt door de Cimbrische Oorlog tegen de Proto-Germaanse stammen van de Cimbren en de Teutonen, de bondgenotenoorlog of Bellum Sociorum (90-89 v.Chr.) (o.a. tegen Herculaneum en Pompeii), de eerste Mithridatische Oorlog (87-86 v.Chr.), en twee burgeroorlogen.
Het verhaal van de opera gaat over de verbannen senator Cecilio, die met de hulp van een vriend, terugkeert naar Rome om zijn verloofde Giunia te zien. De keiharde dictator Silla (gebaseerd op de historische figuur van dictator Sulla) heeft echter een oogje op haar laten vallen. Samen met zijn vriend Lucio, plant de ex-senator een coup, die jammerlijk mislukt. Händels opera Lucio Cornelio Silla (1713) behandelde hetzelfde onderwerp en ook Carl Heinrich Graun, Pasquale Anfossi, Johann Christian Bach en Michele Mortellari, componeerden respectievelijk tussen 1753 en 1779, opera’s met dezelfde titel.
“Mozarts behandeling van de personages is meesterlijk”, benadrukt dirigent, Laurence Equilbey. “Hij was pas 16 toen hij Lucio Silla componeerde voor Milaan. De manier waarop hij de passies en kwellingen van de menselijke ziel weergaf, verbrijzelde de conventies van de opera seria.” Het drama over politiek en de verwarring van de liefde in het oude Rome was geen gemakkelijk uitgangspunt toen het in 1772 werd gecomponeerd. Omdat Mozart niet overtuigd was door de tenor in de titelrol, maakte hij Cecilio, zijn tegenspeler om liefde en macht, tot het muzikaal middelpunt. Op deze opname wordt die rol gezongen door de contratenor, Franco Fagioli (foto), die, zoals de Franse klassieke muziek website Forum Opéra opmerkte, “een adembenemende Cecilio geeft, die zijn veelzijdigheid laat zien als hij van bezorgdheid naar razernij overgaat. Zijn verbazingwekkend stembereik, opwindende virtuositeit en gevoel voor nuance krijgen de vrije loop.” De dictator Lucio Silla wordt vertolkt door de Italiaanse tenor, Alessandro Liberatore, geflankeerd door drie sopranen, Olga Pudova, Chiara Skerath en Ilse Eerens. Het ensemble Insula Orchestra, opgericht door Laurence Equilbey, speelt op historische instrumenten. Deze opname is het hoogtepunt van een veelgeprezen, meerjarige Europese tournee die het ensemble tussen 2016 en 2021, in Parijs, Wenen en Aix-en-Provence bracht. Niet te missen!
De Parijse dirigente, Laurence Equilbey (°1962), bekend om haar veeleisende, maar ruimdenkende benadering, studeerde fluit en piano in Parijs, Wenen en Londen, en directie bij Eric Ericson, Denise Ham, Colin Metters en Jorma Panula. Tijdens haar verkenning van het symfonisch repertoire dirigeerde ze o.a. de orkesten van BBC of Wales, Hessischer Rundfunk, Lyon, Boekarest, Luik, Leipzig, Brussels Philharmonic, Café Zimmermann, Akademie für alte Musik Berlin, Concerto Köln, Camerata Salzburg, en het Mozarteumorchester Salzburg. In 2016-2017 speelde ze Dvořáks Stabat Mater met het Orchestre National de Montpellier en Bachs Weihnachtsoratorium met de Poème Harmonique en het orkest van Göteborg. 
Laurence Equilbey dirigeerde Brittens Albert Herring (in de Opéra de Rouen Normandie en de Opéra Comique), Webers Der Freischütz (Opéra de Toulon), het ballet, Sous apparence (Opéra de Paris), en Reynaldo Hahns Ciboulette (Opéra comique).Ze is een associate artist van het Grand Théâtre de Provence in Aix-en-Provence en een begeleider van de Philharmonie de Paris. Laurence Equilbey ondersteunt hedendaagse creatie en ze is ook artistiek directeur en onderwijsdirecteur bij de afdeling voor jonge zangers van het conservatorium van Parijs. Ze richtte 3 ensembles op, “Accentus” in 1991, “le Jeune Chœur de Paris” in 1995, en het “Insula Orchestra” (met historische instrumenten), in 2012.
Rolverdeling:
Alessandro Liberatore (foto): Lucio Silla (Lucius Cornelius Sulla), dictator van Rome, tenor
Ilse Eerens (foto): Celia, zuster van Lucio Silla sopraan
Olga Pudova: Giunia, dochter van Gaius Marius en verloofde van Cecilio sopraan
Franco Fagioli: Cecilio (Cecilius), verbannen Romeins senator, contratenor
Chiara Skerath: Lucio Cinna, vriend van Cecilio, sopraan
Le jeune Choeur de Paris: Wachters, edellieden, officieren, soldaten, senatoren, volk 
Mozart Lucio Silla Olga Pudova Franco Fagioli Alessandro Liberatore Chiara Skerath Ilse Eerens Insula Orchestra Laurence Equilbey 2 cd Erato