Reeds met “1913, de zomer van de twintigste eeuw”, heeft de Duitse auteur, Florian Illies, een adembenemend panorama geschreven van een sleuteljaar in de Europese cultuur. In het vervolg, “Het laatste gouden jaar van de twintigste eeuw”, kon je niet stoppen met lezen. Hier was nl. aan de orde wat er in 1913, in de wereld van de literatuur, de kunst en de muziek, precies allemaal gebeurde. Nu is er zijn derde boek, waarin Florian Illies u dit keer, alweer tegen een bangelijk nerveus tempo, opnieuw meeneemt naar de jaren ’30, van de vorige eeuw.
Terwijl Sartre met Simone de Beauvoir, cheesecake eet in Café Kranzler in Berlijn, Henry Miller en Anaïs Nin (foto) wilde nachten beleven in Parijs, en F. Scott Fitzgerald en Ernest Hemingway, gepassioneerde affaires in New York beginnen, zien we in zijn derde boek, Bertolt Brecht en Helene Weigel (foto), net als Thomas en Katia Mann(foto), zich genoodzaakt te vluchten en een veilig onderkomen te zoeken. Dit alles gebeurt nl. op het moment waarop de nationaalsocialisten de macht krijgen in Duitsland, boeken verbranden en het geweld tegen Joden begint. Maar, toen het politiek klimaat verkilde, bruiste voor de decadente happy few van “die Goldenen Zwanziger, het cultureel leven en zetten in Berlijn, Parijs, Ticino en aan de Rivièra, de grote namen van die tijd, zich schrap tegen het naderend onheil.
In “Liefde in tijden van haat 1929-1939”, gaat het van Parijs naar Londen, Wenen of New York, en de Berlijnse bohemienwereld. U leest over Marlene Dietrich en Erich Maria Remarque (foto), Brecht, Gottfried Benn en Ludwig Wittgenstein, en over het model, actrice, autocoureur en journaliste, Ruth Landshoff, die als Glamour Girl der Weimarer Republik, een affaire had met Charlie Chaplin en badmode showde met Marlene Dietrich, in het gezelschap van Josephine Baker en Dorothea “Mopsa” Sternheim (Elisabeth Dorothea Löwenstein) (foto) en Klaus Mann en Karl Vollmöller, in cafés en variétés. 
Verder ontmoet u Henry Miller, die zijn beddengoed naar de bank verhuist, wanneer zijn vrouw June, haar maîtresse verwelkomt in hun New Yorks appartement, en over Leni Riefenstahl, die Hitler even platonisch als religieus, inclusief huisaltaar, vereerde. De machtsovername van rijkskanselier Hitler in 1933, is trouwens in het boek, het keerpunt tussen de hoofdstukken, ‘Ervoor’ en ‘Erna.
U leest verder o.a. over Lion en Marta Feuchtwanger, “Lottchen” Matthias en Annemarie Schwarzenbach, over de homobars, die Christopher Isherwood bezocht en over hoe talloze Joodse en dissidente schrijvers, kunstenaars en intellectuelen, in ballingschap moesten in Parijs, New York of Amsterdam, waar de emigrantenuitgeverijen Querido en Allert de Lange, vervolgens werk publiceerden van Heinrich Mann, Joseph Roth en Vicky Baum, en waar Klaus Mann, hét exiltijdschrift “Die Sammlung” redigeerde, terwijl Erich Kästner (foto) ondertussen, als een van de weinigen die bleef, ‘om getuige te zijn’, zag, hoe tijdens een openbare boekverbranding, zijn roman “Fabian. Die Geschichte eines Moralisten” (1932) omwille van, aldus de Völkerischer Beobachter, beschrijvingen van Untermensch-orgiën, in de vlammen opging.
Puttend uit biografieën, brieven en dagboeken van beroemdheden, is “Liefde in tijden van haat”, bestaande uit compromitterende anekdotiek, razend snel aaneengepraat en geschreven door een intellectuele maar nerveuze roddelaar, als een pseudo-intellectuele cultuurgeschiedschrijving, dan ook opnieuw een zenuwslopende maar opwindende reis naar het verleden, die leest als een trein, en die daarenboven commentaar geeft op ons al even decadent en chaotisch heden. Opnieuw uitzonderlijk, haast gênant en onbetamelijk virtuoos geschreven, maar ongelooflijk. Veel leesplezier! “Liebe in Zeiten des Hasses Chronik eines Gefühls 1929-1939” werd vertaald door Chiara Tissen.
Florian Illies Liefde in tijden van haat 1929-1939 344 bladz. uitg. atlas contact ISBN 9789045046037
https://www.stretto.be/2017/05/01/1913-de-zomer-van-de-twintigste-eeuw/