In een ingetogen, poëtische stijl, onderzocht Yasunari Kawabata in “De schone slaapsters”, de grens tussen fantasie en realiteit in de gedachten van de oude heer Eguchi.

De oude heer Eguchi bezoekt nl. regelmatig een bordeel waar jonge meisjes met een zwaar middel in slaap zijn gebracht. Oude heren kunnen zonder zich te schamen de nacht doorbrengen met deze schone slaapsters op voorwaarde dat ze ‘niets proberen’. Eguchi raakt verslaafd aan deze bezoekjes en fantaseert erover het verbod te verbreken. In een ingetogen, poëtische stijl onderzoekt Yasunari Kawabata in ‘De schone slaapsters’ de grens tussen fantasie en realiteit in de gedachten van de oude heer Eguchi. Slaap en dood, ouderdom en eenzaamheid zijn de belangrijkste thema’s van deze indrukwekkende en intrigerende roman.

Yasunari Kawabata (1899-1972) was een Japans schrijver die in 1968, als eerste Japanner (en tweede Aziaat) de Nobelprijs voor Literatuur won. Zijn boeken worden nog steeds gelezen, ook buiten Japan. Hij was de zoon van een arts. Na de vroege dood van zijn ouders werd hij opgevoed door zijn grootvader en bezocht hij de openbare lagere en middelbare school. Van 1920 tot 1924 studeerde hij aan de universiteit van Tokio, waar hij zijn graad in de literatuur haalde. Hij was een van de oprichters van het tijdschrift Bungei jidal, het medium van een nieuwe beweging in de moderne Japanse literatuur. Hij werd lid van de Kunstacademie van Japan in 1953 en in 1957 werd hij benoemd tot voorzitter van de PEN-club van Japan. Op verschillende internationale congressen was Kawabata de Japanse afgevaardigde voor deze club. In 1959 ontving hij de Goethe-Plakette in Frankfurt. Het is onduidelijk of Kawabata in 1972 door zelfmoord een einde aan zijn leven maakte of dat dit een ongeluk was.

Kawabata vestigde zijn naam als een “neosensualist”, die zich verzette tegen het realisme van de jaren 20. Hij maakte zijn debuut in 1927 met de novelle De danseres van Izu en eind jaren 30 behoorde hij al tot de toonaangevende auteurs van Japan. In zijn romans en “handpalmverhalen” getuigde hij van een melancholieke kijk op het Japanse landschap en de oude tradities, zoals in ‘Het geluid van de berg’ (1949-1954) over een traditionele man, die de crises in zijn familie probeert te bezweren. Liefde en seks spelen een belangrijke rol in de roman ‘Sneeuwland’ (1939-1948) over de liefde tussen een dromerige estheet en een oudere geisha, in ‘Duizend kraanvogels’ (1961) dat de theeceremonie als achtergrond heeft en in ‘De schone slaapsters’. Een bekend verhaal van Kawabata, ‘In de boom’, over twee verliefde tieners in een holle boom is door de Amerikaanse bestsellerschrijver David Guterson verwerkt in zijn roman over de Japans-Amerikaanse gemeenschap in de Tweede Wereldoorlog ‘Snow falling on Cedars’ uit 1995. Het werk dat hijzelf het beste vond is in de jaren 70 in het Nederlands vertaald onder de titel ‘De meester van het go-spel’. Het gaat over een match tussen de twee beste Go-spelers ter wereld, een oude vos en een onconventioneel aanstormend jong talent. De match heeft echt plaatsgevonden in 1938 tussen Honinbo Shusai en Minoru Kitani.

De bewerking uit 2008 van Vadim Glowna, “Das Haus der Schlafenden Schönen” (Huis van de Doornroosjes), werd helaas niet goed ontvangen. De Australische film “Sleeping Beauty”, uit 2011, geregisseerd door Julia Leigh, gebruikt het centraal uitgangspunt van House of the Sleeping Beauties als onderdeel van de belangrijkste verhaallijn, maar keerde het gezichtspunt om. De film bevatte nl. een scène waarin een universitair docent een Go-spel presenteert, een verwijzing naar Kawabata’s roman The Master of Go uit 1951. De literaire bronnen voor de film Doornroosje (2011) werden erkend en besproken in het boek Doornroosje dat Screen Australia op het filmfestival van Cannes 2011 aan de pers presenteerde. Deze bronnen omvatten Kawabata, Gabriel García Márquez, Charles Perrault en de Heilige Bijbel. De plot van Gabriel García Márquez’ novelle ‘Memories of My Melancholy Whores’ is ogenschijnlijk geïnspireerd door het Huis van de Doornroosjes. vertaald door Cornelis Ouwehand. Bij Meulenhoff verschenen naast ‘De schone slaapsters’ onder meer zijn romans ‘Duizend kraanvogels’ en ‘Sneeuwland’.

Yasunari Kawabata De schone slaapsters 128 bladz. uitg. Meulenhoff Boekerij B.V. ISBN 9789029096089