Henri Vieuxtemps door Alexander Markov, viool en de Thüringen Philharmonie Gotha-Eisenach o.l.v. Markus Huber, op het label Naxos. Grandioos!

Op deze cd ontdekt u o.a. variaties, gecomponeerd door de zoon van een wever, de amateur-violist en vioolbouwer uit het Belgische Verviers, Henri Vieuxtemps (1820-1882). Deze nieuwe release bevat een wereldpremièreprogramma. De gebruikte partituren en manuscripten werden nl. bewaard door de familie Vieuxtemps.

Als wonderkind genoot Henri Vieuxtemps vanaf zijn zesde een uitstekende carrière als violist, studeerde in Wenen en Parijs (bij Charles de Bériot) en reisde hij door Europa, Rusland en de VS. Vanaf 1871 was hij een invloedrijke leraar aan het conservatorium van Brussel. Tot zijn leerlingen behoorde Eugène Ysaÿe. Maar binnen twee jaar, in 1873, veroorzaakte een beroerte kreupelheid in zijn rechterarm, en Vieuxtemps moest zich terugtrekken uit het onderwijs. Hij bracht zijn laatste jaren door met componeren in een sanatorium in Algerije, waar zijn dochter zich met haar man had gevestigd. Vieuxtemps werd enorm bewonderd door o.a. Berlioz en Paganini, die hij in Londen ontmoette.

Toen Robert Schumann hem in 1834 in Leipzig hoorde, beschreef hij het spel van de veertienjarige als magisch en vergeleek hij hem met Paganini. Dat was tijdens een tournee door Duitsland en Oostenrijk, toen Vieuxtemps werd vergezeld door zijn vader. Nadat hij Beethovens vioolconcerto in Wenen had gespeeld, besloot hij daar enige tijd te blijven om compositie te studeren bij Simon Sechter, bij wie Anton Bruckner later nog contrapunt zou studeren. Na zijn debuut in Londen in 1834 vervolgde Vieuxtemps zijn compositiestudies bij Anton Reicha in Parijs, waarvan de vruchten vooral duidelijk zijn in zijn Eerste Vioolconcerto, daterend uit 1836 (en later gepubliceerd als nr. 2). Het vierde vioolconcert in D mineur opus 31, op deze opname, was het favoriet concerto van Vieuxtemps. Hij componeerde het toen hij werkzaam was als hofviolist in Sint-Petersburg (1846-1851).

Vieuxtemps transformeerde de techniek en esthetiek van het vioolspel in de 19e eeuw, en als virtuoos exponent en componist werd hij beschouwd als een waardige opvolger van Paganini. Zijn werken voor viool en orkest illustreren twee opvallende kenmerken, een voorliefde voor variatievorm en de versmelting van emotionele dichtheid met virtuoze flair. Deze zijn te horen in de indrukwekkende Variaties op een thema uit Beethovens Romance nr.1 en zijn Fantasie in E majeur ‘La Sentimentale’, een van zijn allergrootste concertfantasieën, waarbij de muziek werd beïnvloed door belcanto. Alle werken op deze cd werden ontdekt na de dood van de componist, behalve het onvoltooid Vioolconcert nr. 8, éen van Vieuxtemps’ laatste composities, opgedragen aan zijn meest illustere leerling, Eugène Ysaÿe.

Alexander Markov, o.a. door Yehudi Menuhin. geprezen (“He is without doubt one of the most brilliant and musical of violinists”) als een van ’s werelds boeiendste en veelzijdigste musici, staat vooral bekend om zijn interpretaties van 19e-eeuws romantisch virtuoos repertoire, met zijn uitvoeringen van Paganini’s 24 Caprices die meer dan 11 miljoen views op YouTube bereikten. Markov is ook te zien in de internationaal geprezen documentaire The Art of Violin, geregisseerd door Bruno Monsaingeon. Hij maakte zijn solodebuut in Carnegie Hall op 16-jarige leeftijd en trad op met gerenommeerde orkesten en dirigenten over de hele wereld, waaronder Lorin Maazel en Charles Dutoit. Alexander Markov is de zoon van de grote violist Albert Markov (°1933). Alexander Markov componeerde ook tal van rock/klassieke werken met een unieke ‘gouden’ elektrische viool, met een visie om klassiek dichterbij het publiek te brengen.

Markus Huber was chef-dirigent van het Collegium Instrumentale Chemnitz (vanaf 1999) en het Symfonieorkest van Leipzig (2003), evenals vaste gastdirigent van het Bulgaarse Kamerorkest (2002 tot 2007) en algemeen muziekdirecteur van het Theater Pforzheim ( 2008 tot 2019). Hij is een vaste gastdirigent bij het Kaunas City Symphony Orchestra en het Johann Strauss Ensemble, en leidde orkesten in Duitsland, de VS, Finland en Azië. Sinds 2019 is hij chef-dirigent van de Thüringen Philharmonie Gotha-Eisenach.

Tracklist:

Variations on a Theme from Beethoven’s Romance No. 1 in G Major (1837-38) (version for violin and orchestra, reconstructed by O. Adler)

Fantasie in E Major, Op. 9b, “La Sentimentale”

Air varié No. 3 (1833 or before) (version for violin and orchestra)

Variations on a Theme from Bellini’s Norma in G Major, Op. 2 (1833/34)

Violin Concerto No. 8 in B Minor, Op. 59 – I. Allegro maestoso (1880) (cadenza by Albert Markov) (arr. C. Baumgarten for violin and orchestra, 2020)

La fiancée de Messine, Act III, Scène de ballet (1866-81) (arr. Mikolaj Majkusiak for orchestra, 2020)

(World Premiere Recodings)

Henry Vieuxtemps Fantasie in E major La Sentimentale’ Variations on a Theme from Bellini’s Norma Violin Concerto No. 8 (unfinished) Variations on a Theme from Beethoven’s Romance No. 1 Alexander Markov, Violin Thüringen Philharmonie Gotha-Eisenach Markus Huber cd  Naxos 8574363