“Tromp’s Huys” is sinds 1960, een museum in de plaats Oost-Vlieland op het wadden eiland Vlieland, in de Nederlandse provincie Friesland. Een deel is er gewijd aan de dichter, romanschrijver en scheepsarts, Jan Slauerhoff (1898-1936), geboren in Leeuwarden, maar u ziet er ook naast een zilver-, foto- en klokkencollectie, zeekaarten en scheepsmodellen, meer dan 200 schilderijen en andere bezittingen van de vroegere bewoonster, de Noorse kunstschilderes, Betzy Akersloot-Berg (1850-1922). Tineke Hendriks schreef met “De zee, de zee alleen”, het levendig en enthousiast verhaal van Betzy’s leven.
Betzy Berg werd geboren in 1850, in het Noorse Aurskog, ongeveer 50 km ten oosten van Oslo. Op ongeveer 25-jarige leeftijd keerde ze terug naar Oslo om zich te wijden aan haar passie voor tekenen en schilderen. Betzy volgde een aantal cursussen aan de Koninklijke Tekenacademie en kreeg particulier onderwijs. In 1881 vestigde ze zich in München om les te volgen bij de kunstenaar Otto Sinding. In 1885, kwam ze in aanraking met het werk van Hendrick Willem Mesdag. Ze nam contact op met hem in Scheveningen en werd zijn leerlinge. Vervolgens nam ze in de winters van 1890 en 1891, deel aan de schilderklas van Puvis de Chavannes in Parijs.
In het Schevenings hotel Rauch, waar Mesdag een atelier had, maakte Betzy Berg, kennis met Gooswinus Akersloot (1843-1929), de weduwnaar van de eigenares van het hotel. Met deze oud-burgemeester van Hoevelaken, trad ze in 1893, in Papendrecht, in het huwelijk. Na enige omzwervingen vestigde het paar zich in 1896, op Vlieland. Daar kochten ze het oud admiraliteitshuis, dat zij omdoopten in Tromp’s Huys. In de tuin liet Berg een atelier bouwen, met uitzicht op het wad. Het huwelijk bleef echter kinderloos.
Betzy noemde haar woning Tromp’s Huys, naar Cornelis Tromp, die zich voor de Deense koning in de strijd tegen Zweden inzette. Vele malen legde ze het strand en de zee rond Vlieland vast, gedetailleerd op grote doeken in haar atelier, maar ook in brede, dikke verfstreken in kleinere olieverfschetsen, die ze in de openlucht maakte. Ze bleef weliswaar onvermoeibaar reizen en zwierf in haar eentje langs de Europese kust, van de Noordkaap tot Napels en terug. Waar ze ook kwam, schilderde ze de zee, het liefst in een vliegende storm. Betzy Berg nam regelmatig deel aan de Herfsttentoonstellingen in Christiana en verschillende tentoonstellingen van Levende Meesters in Nederland. Ook exposeerde zij in Parijs (Salon en Wereldtentoonstelling), Kopenhagen, München, Antwerpen, Praag en Stockholm.
Na haar schooltijd werkte ze een tijd als verpleegster en evangeliste onder de Samen in Lapland. Haar ski’s, een rugzak en een paar schoenen van gevlochten berkenbast en een wandelstok met Samische tekens, zijn te bekijken in de salon van het museum. In het salon zijn ook werken uit de periode van Mesdag te zien en in de tuinkamer van het museum, is een deel van de schilderijen te zien die zij op Vlieland maakte.
Betzy noemde zichzelf zee schilderes, zoals na haar overlijden in 1922, ook op haar grafsteen op het Vlielands kerkhof werd vermeld. Veel van haar werk heeft naast een artistieke ook een historische waarde. Ze schilderde Vlieland nl. zoals het een eeuw geleden was, de zee en het wad met schepen, de Richel met zeehonden, de huizen en de duinen. Maar ook schilderde ze de Zeppelinraids op Londen in 1917, en ontploffende zeemijnen op het strand… Betzy Akersloot-Berg heeft een oeuvre nagelaten van meer dan 300 schilderijen, tekeningen en prenten.
© Chris van Houts
Na een carrière in de hulpverlening richtte Tineke Hendriks (°1949) (foto) zich op het schrijven. Ze begon met korte verhalen over haar dochters en haar tuin, schreef zes jeugdboeken, die werden vertaald in het Duits en het Koreaans, en de roman “Beminde zusters”. “Blijf zitten waar je zit”, kreeg de WIZO prijs voor het beste Joods kinderboek van het jaar. “Black-out” is haar zesde jeugdboek.
Tineke Hendriks De zee, de zee alleen, roman over Betzy Akersloot-Berg 286 bladz. uitg. Orlando ISBN 978 90 831468 8 1