Mozarts “Kroningsmis” in C, KV 317, samen met drie andere belangrijke van zijn religieuze composities op één cd, de “Vesperae solennes de Dominica”, een “Sonate all’epistola” (Kerksonate) en het offertorium, “Alma Dei creatoris”. Deze live-opname werd gemaakt in de Herkulessaal van de Residenz in München, in mei 2022.
De mis die Mozart componeerde voor de paasdienst in de kathedraal van Salzburg in 1779 is legendarisch. Vanaf de allereerste maat straalt het die vorstelijke toon uit die het veel later de bijnaam “Kroningsmis” opleverde, die tegenwoordig gebruikelijk is. Kort na het overlijden van Mozart werd het trouwens de favoriete mis voor kroningsceremonies in de Wiener Hofmusikkapelle. Op het concert in mei 2022, met religieuze muziek van Mozart, waren ook nog drie andere, weliswaar minder bekende composities te horen, die Mozart eveneens nog in zijn tijd in Salzburg componeerde. Ze zijn hier verweven tussen de korte bewegingen/delen van de kroningsmis in de toenmalige reformistische tijdgeest, en zo verbonden met de mis op een manier die de praktische uitvoeringsvoorwaarden in een kerkdienst in Salzburg toen eiste.
Het laatste deel van de mis, de aria uit het Agnus Dei, werd later door Mozart hergebruikt in de aria “Dove sono i bei momenti”, gezongen door gravin Almaviva in zijn opera “Le Nozze di Figaro”. Naast missen, componeerde Mozart nog een aantal religieuze werken die in de Köchelverzeichnis zijn ingedeeld in Litanieën, vespers en vesperpsalmen. Ze werden alle gecomponeerd voor het bisschoppelijk hof in Salzburg. In zijn “Vesperae solennes de Dominica” (5 psalmen en het Magnificat), eveneens uit 1779, voldeed Mozart met verschillende compositietechnieken aan de vraag van de Salzburgse prins-aartsbisschop naar de grootst mogelijke beknoptheid.
Het programma werd aangevuld met de “Epistle Sonata” voor orkest met obbligaat orgel in C, K. 329, gecomponeerd voor de “Kroningsmis”, evenals het feestelijk offerorium, “Alma Dei creatoris” voor solisten, koor en orkest in F, K. 277. Mozart componeerde tussen 1772 en 1780, zeventien kerksonates (Sonata da chiesa), ook bekend als “Epistle Sonatas”. Dat waren korte stukken uit één beweging die bedoeld waren om in de Dom in Salzburg (foto), gespeeld te worden tijdens de Mis, tussen epistel en evangelie. De Sonates waren kort omdat de toenmalige aartsbisschop Colloredo (foto) niet wou dat de Mis in zijn totaliteit, langer dan 45 min. duurde. Drie van de sonates bevatten een meer uitgebreide bezetting met hobo’s, hoorns, trompetten en pauken, en de andere werden gecomponeerd voor orgel en strijkers zonder altviolen. In acht van de sonates heeft het orgel een obbligato solopartij, maar in de andere negen heeft het orgel, als becijferde bas of continuo, een begeleidingspartij. Kort nadat Mozart Salzburg verliet, gaf de aartsbisschop het mandaat op om op dat moment in de liturgie, een passend koormotet of een hymne te zingen. Daardoor raakte ook de ‘epistle sonata’ in onbruik.
Er was een topcast aan solisten, Katharina Konradi (sopraan), Sophie Harmsen (mezzosopraan), Steve Davislim (tenor) en Krešimir Stražanac (bas), die net als het excellent Beiers Radiokoor, muzikale ondersteuning kregen van de Berlijnse Academie voor Oude Muziek, een van de meest gerenommeerde ensembles op het gebied van de historische uitvoeringspraktijk, o.l.v. Howard Arman. Niklaus Pfannkuch en Raphael Alpermann spelen orgel. Niet te missen!
Tracklist:
Krönungsmesse, KV 317
Vesperae solennes de Dominica, KV 321
Sonate, KV 329
Alma Dei creatoris, KV 277
Mozart Krönungsmesse, KV 317 Vesperae solennes de Dominica Konradi Harmsen Davislim Stražanac Chor des Bayerischen Rundfunks Akademie für Alte Musik Berlin Howard Arman cd BR Klassik 900530