Het “Leuven Chansonnier” (1470-1475) bevat o.a. 50 composities van vooraanstaande 15de -eeuwse Franco-Vlaamse componisten als Johannes Ockeghem, Antoine Busnoys en Firminus Caron. Het Ensemble Leones brengt op deze opname een selectie van 18 chansons in de meest verfrissende en briljante interpretatie.
Het Leuven Chansonnier kwam in 2014 aan de oppervlakte bij de verkoop van een erfenis door een Brussels veilinghuis. Het boekje van 96 perkamenten folia van 12 bij 8,5 cm groot, nog steeds in zijn oorspronkelijke met brokaat beklede band, bevat 50 meerstemmige liederen uit de traditie van de Franco-Vlaamse polyfonie. Het boekje opent met een geestelijk lied in het Latijn, het hier opgenomen Ave Regina van Walter Frye, maar de 49 andere liederen zijn wereldlijke liederen in het Middelfrans. Eén van de liederen is vierstemmig, alle andere liederen zijn driestemmig.
Door vergelijking met andere liedboeken konden onderzoekers de herkomst van 38 liederen achterhalen. Het boekje bevat onder meer werken van belangrijke Frans-Vlaamse meesters zoals Gilles Binchois, Johannes Ockeghem en Antoine Busnoys, maar ook 12 liederen die tot nu toe onbekend waren en waarvan de herkomst niet kon achterhaald worden. Dit maakte de ontdekking van het boekje zeer belangrijk om zich in de kennis van het wereldlijk lied uit de 15e-eeuw te verdiepen. Ook 10 van de 12 liedteksten waren volledig nieuw voor de onderzoekers. Uit deze periode zijn wereldwijd nl. slechts 6 vergelijkbare chansonniers bekend.
De ontdekking in 2015 van dit 15de -eeuws perkamenten chansonnier die nog in de originele band zat, was nog opzienbarender door deze 12 voorheen onbekende, anonieme chansons. De meeste zijn rondeaus, en ze variëren van ongecompliceerd tot verfijnd en uitgebreid. Vele dragen trouwens muzikale indicaties dat ze het werk zijn van de grootste componisten van die periode, Ockegem en Binchois bv.. Voor deze opname werden ze gecombineerd met andere chansons. Net als bij hun opname van het “Chansonnier Cordiforme”, hanteert Ensemble Leones ook hier weer een scala aan uitvoeringsmogelijkheden, van een a capella ensemble tot een mix van instrumenten en stemmen. De meeste van de hier opgenomen chansons werden nl. gearrangeerd voor één tot 6 stemmen met variabele instrumentale begeleidingen op vedel, viola d’arco, luit en renaissance viool. Heel bijzonder!
Het Ensemble Leones (gamba’s, luit en Viola d’Arco), opgericht in 2008 door Marc Lewon (foto), legt zich toe op middeleeuwse en renaissancemuziek. Het werk van het ensemble wordt gekenmerkt door uitvoeringen die rekening houden met historische bronnen om subtiele reconstructies en stilistisch geïnformeerde arrangementen te creëren, in hun geïnspireerde interpretaties. Kenmerkend voor het ensemble zijn de zoektocht naar onbekende composities en bronnen en de herintroductie van zelden gehoorde instrumenten in de uitvoeringspraktijk van Oude Muziek. Met hun pionierswerk en hun herinterpretatie van bekende stukken in concerten en op cd-producties (vaak in samenwerking met de Zwitserse Radio SRF), zette Leones nieuwe maatstaven.
Hun debuutalbum “Les fantaisies de Josquin – The Instrumental Music of Josquin Desprez” werd bekroond met 5 diapasons. Het bevat trouwens als bonustrack de wereldpremière-opname van Arvo Pärts compositie “Sei gelobt, du Baum”. Het ensemble trad met succes op, op de podia van gerenommeerde festivals als het Stockholm Early Music Festival, de Heidelberger Frühling en de Niedersächsische Musiktage. De musici die optreden met Ensembles Leones ontmoetten elkaar in de Schola Cantorum Basiliensis, de beroemde Zwitserse academie voor Oude Muziek, en zijn goed bekend in de wereld van concerten, opnames en uitzendingen. Ze werken overigens ook samen met individuele artiesten als Andreas Scholl, Dominique Vellard en Benjamin Bagby.
Tracklist:
Walter Frye Ave regina celorum
Barbingant Au travail suis que peu de gens croiroient
Johannes Ockeghem Ma maistresse et ma plus qu’aultre amye
Alexander Agricola (?) Si vous voullez que je vous ame
Gilles Binchois Comme femme desconfortee
Firminus Caron Oder Antoine Busnoys Cent mil escuz quant je voulroye
Antoine Busnois Est il mercy de quoy l’on sceust finer
Anonymous Ou beau chastel est prisonnier mon cueur; Par malle Bouche la cruelle (2 Versions); Donnez l’aumosne, chiere dame; Tousdis vous voit mon souvenir; En atendant vostre venue; Escu d’ennuy, seme de plours; J’ay des semblans tant que je vueil; Vrauz amans pour Dieu suppliez; Henri Phlippet, le vert me fais porter; Helas mon cueur, tu m’occiras; Oublie, oublie.
Unicum New Songs from the Leuven Chansonnier Ensemble Leones Marc Lewon cd Naxos 8.574395