Het verhaal van de mythologische zanger Orpheus, die met zijn lied niet alleen mensen, dieren en stenen betoverde, maar ook de god van de onderwereld, was ook een populair onderwerp in het genre van de wereldlijke cantate, waarin de kracht van muziek werd gevierd. Drie uitstekende voorbeelden van Rameau, Clérambault en Piroye worden hier gepresenteerd door 3 jonge zangers en instrumentalisten.
Op het programma staan solo cantates (enkel aria’s en recitatieven) met continuo van Louis-Nicolas Clérambault (1676-1749), Charles Piroye (1665-1730) en Jean Philippe Rameau (1683-1764), afgewisseld met instrumentale composities voor gamba, gamba en klavecimbel en 2 violen, van Jean Francois Dandrieu (1682-1738), Marin Marais (1656-1728) en Jean Marie Leclair (1697-1764).
De Franse barokorganist en componist Charles Piroye (ca. 1668-1672 – ca. 1730) was een leerling van Jean-Baptiste Lully en Michel Lambert. Van 1690 tot 1712 was hij organist van de Jacobijnenkerk aan de Rue St. Jacques en van 1708 tot 1712, organist van Saint-Honoré in Parijs. Piroye’s orgelwerken uit Pièces choisies (Parijs, 1712) kregen alle beschrijvende titels, bv. La Béatitude, La Paix, L’Allégresse, L’Immortelle, La Brillante of La Royal.
De Parijse organist en componist Louis Nicolas Clérambault (1676-1749), was de zoon van één van de “Vingt-quatre violons du roi”, die aan het hof van Louis XIV verbonden waren. Hij kreeg orgelles van André Raison en compositie van Jean-Baptiste Moreau, en werd organist van de kerk van de Grands-Augustins en later van de Saint-Sulpice (foto). Vanaf 1705 organiseerde hij in dienst van het hof, diverse concerten en componeerde cantaten. In 1714, na het overlijden van Louis XIV, werd hij verbonden aan Saint-Cyr, een onderwijsinstelling voor meisjes van verarmde adel. Clérambault gaf er muziekles, bespeelde het orgel, en dirigeerde er diverse koren. Daar ontwikkelde hij de typische “cantate française”. In 1719 volgde hij zijn leermeester Raison op als organist van de kapel van de Grands-Jacobins aan de rue Saint-Jacques in Parijs. Clérambault componeerde motetten, hymnes, een Magnificat en een Te Deum, en wel 65 wereldlijke cantaten, vaak met teksten ontleend aan de Griekse en Romeinse mythologie. Hij componeerde ook sonaten voor viool en basso continuo en klavecimbel- en orgelwerken.
Met uitzondering van zijn “Cantate pour le jour de la Saint Louis” (1740), waren de cantates van Rameau vroege werken uit de periode 1715-1728. Het uit Italië geïmporteerd genre, was eind 17de eeuw, begin 18de eeuw erg in trek in Frankrijk. Met één of twee stemmen met instrumentale begeleiding kondigden zijn 6 cantates, “Les Amants trahis”, “Aquilon et Orithie” (“L’Enlèvement d’Orithie”), “Le Berger fidèle”, “L’Impatience”, “Orphée” en “Thétis”, de stijl van de late, Franse barokopera (Tragédies en musique en Opéra-ballets), vanaf de jaren ’30, aan.
De vocale solisten zijn Eugénie Lefebvre, Zachary Wilder en Etienne Bazola. De instrumentalisten zijn Thibaut Roussel, theorbe en luit, Mathilde Vialle, gamba (basse de viole), Josepha Cottet en Louis Creac’h, viool, Thomas Leconte en Valerie Balssa-Jaffres, fluit, Antoine Touche, basse de violon en Ronan Khalil, klavecimbel.
Tracklist:
Nicolas Clérambault: Orphée
Charles Piroye: Le Retour d’Eurydice aux Enfers
Jean-Francois Dandrieu: La lyre d’Orphée
Jean-Philippe Rameau: Orphée
Marin Marais: Les Voix Humaines (Second livre de pieces de viole – Paris 1701)
Jean-Marie Leclair: Largo uit de Sonata II
“Visages d’Orphée” Cantates de Clérambault Piroye Rameau CVS088Eugénie Lefebvre, Zachary Wilder, Etienne Bazola, Thibaut Roussel Mathilde Vialle cd Chateau de Versailles Spectacles CVS088