George Frideric Handel, Coronation Anthems – Blow Croft“, door het RIAS-Kammerchor en de Akademie für Alte Musik Berlin o.l.v. Justin Doyle, op het label harmonia mundi. Magistraal! | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur en muziek.

In Engeland behoort het tot de traditie, dat bij een kroning, een Coronation Anthem wordt uitgevoerd. Met het oog op de komende kroning van Prince Charles, hebben het RIAS-Kammerchor en de Akademie für Alte Musik Berlin onder leiding van Justin Doyle, Händels Coronation Anthems opgenomen, waaronder het bekend “Zadok the Priest“, dat de componist destijds componeerde voor de kroning van koning George II in 1727. Tijdens de kroning van zijn moeder, prinses Elisabeth, tot koningin Elizabeth II in 1953, werd dit meesterwerk ook uitgevoerd.

George Frideric Handel summary | Britannica Naast Händels 4 “Coronation Anthems”, koos men voor de ouverture tot zijn “An Occasional Oratorio”, en voor “The Lord is a Sun and a Shield” van William Croft en als intermezzo, voor een Chaconne van John Blow. De in Halle in Duitsland, geboren Händel woonde sinds 1712 in Londen, spelde er zijn naam zonder umlaut, en had er veel succes als componist van Italiaanse opera’s. Zijn mogelijkheden om Engelse teksten op muziek te zetten waren daarentegen beperkter. Hij had de jaren 1717 tot 1719, wel doorgebracht als componist in residentie van de hertog van Chandos en had vocale muziek gecomponeerd op Engelse teksten voor verschillende koninklijke aangelegenheden, waaronder de meesterlijke “Coronation anthems” voor George II in 1727, en het Dettingen Te Deum.

In 1710 werd Händel door bemiddeling van Ernst August II van Brunswijk-Lüneburg, prins-bisschop van Osnabrück en hertog van York en Albany (foto), de jongste broer van de latere, Engelse koning George I, hofkapelmeester in Hannover. Aan het eind van dat jaar reisde hij voor de eerste keer naar Londen. Daar werd zijn voor Londen inderhaast gecomponeerde opera “Rinaldo” meteen een succes. In 1712 ging de 27-jarige Händel dan opnieuw van Hannover naar Londen en bleef er wonen tot zijn overlijden in 1759. In 1731 had Händel meer dan tien jaar besteed aan het componeren van Italiaanse opera’s voor theaters in Londen. Crowns and Sceptres

De kroning van Koning George II, een magnifieke gebeurtenis, met veel pracht en praal, werd nog versterkt door muziek van o.a. Händel. De gevierde operacomponist, kreeg de opdracht van de prins, die de nieuwe koning zou worden, om de muziek te componeren bij deze grootse ceremonie in Westminster Abbey. Händels antifonen vervoegden de traditionele, ceremoniële werken van andere componisten zoals Henry Purcell, John Blow, Thomas Tallis, John Farmer, Orlando Gibbons en William Child, vermengd met prachtige fanfares en trommels.

Het resultaat was van de mooiste ceremoniële muziek, ooit geschreven voor een kroning in Engeland. Händels Kroningshymnen, bekend als “Coronation Anthems”, bestaan uit vier anthems, waaronder “Zadok de priester”, die uitgevoerd werd (en nog steeds wordt) bij de zalving van de toekomstige koning, en “My heart is inditing”, gespeeld bij de kroning van de koningin, in dit geval, de ontwikkelde markgravin en prinses van Wales, Caroline van Brandenburg-Ansbach (foto). Van Zadok the priest was er trouwens al een versie door Thomas Tomkins voor de kroning van Charles I (1621), en een versie van Henry Lawes voor de kroning van Charles II (1661).

Tussen 1707 en 1757, componeerde Händel, 26 oratoria. Na “Il trionfo del Tempo e del Disinganno” en “La Resurrezione” voor Rome, en zijn “Brockes Passion” voor Hamburg, volgden in 1718, “Acis and Galatea” en “Esther” voor Cannons bij Londen. Na 5 oratoria voor King’s Theatre in Londen (“Deborah”, “Saul”, “Israel in Egypt” “Hercules” en “Belshazzar”), het Sheldonian Theatre in Oxford (“Athalia”), het Theater in Lincoln’s Inn Fields in Londen (“L’Allegro, il Penseroso ed il Moderato”) en de New Music Hall in Dublin (“Messiah”), componeerde Händel, vanaf 1747, zijn “Occasional Oratorio”, zijn Engelse oratoria enkel nog voor het Covent Garden Theatre in Londen (“Judas Maccabaeus”, “Joshua”, “Alexander Balus”, “Susanna”, “Solomon”, “Theodora”, “The Choice of Hercules”, “Jephta” en “The Triumph of Time and Truth”).

Battle of Culloden | National Army Museum

“An Occasional Oratorio” (HWV 62), gebaseerd op een libretto van Newburgh Hamilton naar poëzie van John Milton en Edmund Spenser, werd gecomponeerd n.a.v. van de mislukte Jacobitische opstand van 1745-1746, de poging om George II van het Huis van Hannover, omver te werpen en te vervangen door “The Young Pretender”, Charles Edward Stuart (foto), bekend als “Bonnie Prince Charlie”. De Jakobieten werden uiteindelijk verslagen in de Slag bij Culloden op 16 april 1746. Händel stelde voor de “gelegenheid” een driedelig oratorium samen met o.a. veel van zijn eerder gecomponeerde muziek uit “Athalia”, “Israel in Egypt” en uit zijn Concerti op. 6, en muziek van andere componisten, o.a. van Telemann. Zijn nieuw gecomponeerde muziek gebruikte hij later in zijn oratoria, “Judas Maccabeus”, “Samson” en “Joshua”. De Ierse auteur en librettist, Newburgh Hamilton (1691-1761) was ook de librettist van Händels, “Alexander’s Feast” (1736) en “Samson” (1743). John Blow | Seattle Chamber Music Society

Bij wijze van een instrumentaal intermezzo koos men voor een Chaconne van John Blow (1649-1708), de leraar van o.a. William Croft en Henry Purcell. Blow werd in 1668, organist van Westminster Abbey, en in 1674, benoemde Koning James II hem Gentleman of the Chapel Royal. Later dat jaar volgde hij de jong gestorven Pelham Humfrey op als Master of the Children, en werd hij ook de eerste organist van Sir Christopher Wrens nieuw gebouwde St Paul’s Cathedral. Zijn inventieve, sierlijke chaconne, oorspronkelijk gecomponeerd in 1687, voor klavecimbel, ontdekt u hier in een versie voor twee violen, altviool en basso continuo.

De organist William Croft (1678-1727) werd geboren in het Manor House, Nether Ettington, Warwickshire. Hij werd opgeleid aan de Chapel Royal door John Blow en bleef daar tot 1698. Twee jaar na dit vertrek werd hij organist van de St. Anne’s Church, en werd hij Gentleman van de Chapel Royal, wat hij deelde met zijn vriend, Jeremiah Clarke. In 1700 publiceerde Croft, in samenwerking met “An Italian Master”, (waarschijnlijk Gottfried Finger), zes sonates voor viool, fluit, klavecimbel en gamba (viol), in de nieuwe modieuze, Italiaanse stijl. In 1707 nam hij de functie van Master of the Children over van Jeremiah Clarke. Clarke pleegde zelfmoord vanwege een hopeloze liefde. Het jaar daarop volgde Croft, Blow op als organist van Westminster Abbey. Hij componeerde o.a. werken voor de begrafenis van koningin Anne (1714) en het hier opgenomen “The Lord is a sun and a shield” voor de kroning van koning George I in 1715.

Gedroomde composities voor de Engelse koorspecialist, Justin Doyle (1975) (foto), afkomstig uit Lancaster, de gewezen chorister van Westminster Cathedral, choral scholar aan King’s College, Cambridge, en gastprofessor koordirectie aan de Hochschule für Musik Hanns Eisler in Berlijn. Niet te missen! George II & Caroline of Ansbach's Hatred for Their Eldest Son – Rebecca Starr Brown