Aan de hand van bekende romans, dagboeken en historisch onderzoek schetst Henk Steenhuis een fascinerende geschiedenis van het mariage de raison en de liefde in Frankrijk en vertelt hij over romantische en kleurrijke levens vol passie, verleidingskunst, avontuurtjes en bedrog…

Sinds de Franse Revolutie is liefde in het land dat bepaald heeft dat “iedereen vrij en gelijk geboren wordt”, een staatsaangelegenheid. Maar, welke gelijkheid bestaat er in de relaties tussen vrouwen en mannen? In de hoofden van mensen wordt vaak gezegd dat liefde geen geschiedenis zou hebben, dat het gewoon een gevoel zou zijn, zelfs een kwestie van hormonen, een soort excuus om niets te veranderen: “zo is het altijd geweest”. Dit boek bevat het verhaal van de constructie van liefdescodes, de politieke en sociale kwesties die eraan ten grondslag liggen, de conflicten op het werk, de sporen die geleidelijk in onze geest worden gegrift, tot het er normaal en natuurlijk uitzag.

In de strijd van de Fransen voor vrijheid en gelijkheid werden liefdesrelaties voortdurend door elkaar geschud en opnieuw uitgevonden. Fransen van alle leeftijden, bekend of onbekend, delen hun familie- en intieme verhalen, en hun stemmen vermengen zich met de grote geschiedenis van Frankrijk. Deze andere manier om naar onze gemeenschappelijke geschiedenis te kijken, stelt ons in staat om ons er nauw mee verbonden te voelen, en om antwoorden te vinden om gewoon lief te hebben zoals we willen.

De Franse Revolutie legaliseerde het burgerlijk huwelijk, een keuze die ongedaan kon worden gemaakt door echtscheiding, voor het eerst ter wereld, met wederzijds goedvinden. Maar amper 3 jaar later begonnen vrouwen de grote verliezers te worden. Het Burgerlijk Wetboek bezegelde hun lot: ze waren het eigendom van mannen. In de 19e eeuw vestigden zich onder de burgerij, de codes van de Franse liefde. De Eerste Wereldoorlog scheidde de koppels, en toch werd het samenleven het symbool van de liefde. Tot het begin van de jaren vijftig verkende Frankrijk al zijn facetten, van glamour tot opoffering, van liefde op het eerste gezicht tot de uitvinding van de huisvrouw.

In de liefde kunnen mensen maar beter hun verstand gebruiken, dat was in Frankrijk gedurende enkele eeuwen de heersende opvatting. Want wie verliefd was en zijn hart volgde, kwam er meestal bekaaid af. Hartstocht was een recept voor ongeluk. Een gearrangeerd huwelijk had de voorkeur: twee families werden met elkaar verbonden, waarbij alles draaide om status en financiële belangen. Gepassioneerde liefde moest buiten de deur worden gezocht, en zo ontstond als vanzelf een cultuur van leugens, intriges en avontuur. De kunst van het verleiden vierde hoogtij. Deze manier van leven heeft lang stand gehouden – ruwweg tot aan de Tweede Wereldoorlog – waarna de moderne tijd aanbrak en het romantisch huwelijk alsnog ten tonele verscheen.

Frankrijk-kenner Henk Steenhuis beschrijft deze fascinerende cultuurgeschiedenis van de opkomst van de bourgeoisie tot aan onze tijd, waarbij we meer te weten komen over het avontuurlijk liefdesleven van o.a. Benoîte Groult, generaal Pétain, Valérie Trierweiler, François Mitterand, Anne Pingeot, Jacques Chirac, Carla Bruni en Dominique Strauss-Kahn.

“Dit boek”, schrijft Steenhuis, “is een cultuurgeschiedenis van het huwelijkse leven, zoals dat werd geleid door de Franse burgerij (tussen man en vrouw, andersoortige huwelijken bestonden in het hier beschreven tijdperk nog niet). In deze kringen was het romantische huwelijk niet zozeer in tel. Als mensen verliefd zijn, hebben ze hun verstand goeddeels verloren, en het werd als onverstandig beschouwd om man en vrouw uitgerekend op zo’n moment de belangrijkste beslissing van hun leven te laten nemen. Dat was vragen om problemen”.

“In 20 hoofdstukken die nagenoeg los van elkaar staan”, zo gaat hij verder,, “kunt u lezen hoe mannen en vrouwen uit de betere kringen gedurende twee eeuwen gehuwd waren, tegelijk een avontuurlijk liefdesleven leidden, en daarbij noodgedwongen een grote vindingrijkheid aan de dag legden”. Niet te missen!

Henk Steenhuis was werkzaam als journalist in Frankrijk en in Nederland. Van 2000 tot 2009 was hij hoofdredacteur van HP/De Tijd. Daarna was hij uitgever van welingelichtekringen.nl en maakte hij de televisiedocumentaire ‘Iedereen journalist’, over de stand van zaken in de huidige journalistiek. Bij Meulenhoff verschenen van hem “Wij van de HBS” (samen met Roelof Bouwman), genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs 2018, en “Volgens Proust” (samen met Bert Bukman).

Henk Steenhuis Toujours l’amour Liefde, lust en bedrog in Frankrijk door de eeuwen heen 432 bladz. Uitg. Meulenhoff ISBN 978-90-290-9778-9