Gluck, “Écho et Narcisse”, door Le Concert Spirituel o.l.v. Hervé Niquet op het label Château de Versailles Spectacles. Heerlijk! | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur en muziek.

De nimf Echo is geliefd bij Narcissus, maar ook gewenst door Apollo. Apollo betovert Narcissus, zodat hij verliefd wordt op zijn eigen spiegelbeeld, maar Cupido slaagt er uiteindelijk in een gelukkig einde te bewerkstelligen door Echo en Narcissus te herenigen. Na vijf triomfen in de Opera van Parijs, creëerde Chevalier Gluck, hervormer van de Franse opera en de protégé van Marie-Antoinette, in 1779, zijn laatste werk, gebaseerd op dit verhaal, een eerbetoon aan de pracht van de Franse traditie.

Het verhaal gaat over een praatzieke nimf, Echo, die de godin Juno (Jupiters echtgenote) dag in dag uit lastig viel met haar onophoudelijke spraakwaterval. Op een dag wist ze zelfs Juno zozeer af te leiden met haar gebabbel, dat Jupiter ongemerkt met andere nimfen de liefde kon bedrijven. Toen de godin eenmaal doorhad dat ze in de maling was genomen, bedacht ze een meedogenloos passende straf voor Echo. Ze ontnam haar het vermogen eindeloos te babbelen en beperkte haar spraakvermogen tot het steeds herhalen van de laatste woorden die tegen haar werden gezegd. GLUCK : ECHO ET NARCISSE - Concert d'opéra - Musique classique - Billet & Réservation

Zo dwaalde Echo eenzaam door het woud, tot ze op een dag een prachtige jongeman tegenkwam op wie ze op slag verliefd werd. De jongeman, Narcissus, wees echter iedere avance van haar met een zekere minachting af. Echo bleef hem volgen, maar Narcissus bleef haar afwijzen. Langzaam kwijnde ze weg, tot alleen nog haar stem achterbleef. Philharmonie à la demande - Écho et Narcisse de C. W. Gluck (1) : genèse et création

Narcissus trok ongehinderd verder door de bossen. Toen hij bij een vijver kwam die de zonnestralen weerkaatste, hield hij even halt. Hij ging aan de oever liggen om water te drinken, toen hij plotseling gegrepen werd door het beeld van het allermooiste gezicht dat hij ooit gezien had. Als betoverd bleef hij staren naar zijn eigen spiegelbeeld. Hij at en dronk niet, maar bleef maar liggen staren naar zichzelf, tot ook hij wegkwijnde en er op de plek waar hij had gelegen een narcis groeide.

De operacomponist, Christoph Willibald Ritter von Gluck (1714-1787) (foto) werkte o.a. in Italië, Parijs en Wenen en was een van de belangrijkste vernieuwers van de opera als genre uit de muziekgeschiedenis. Met zijn “Orfeo ed Euridice” uit 1762, voor het eerst opgevoerd in oktober 1762, in het Burgtheater in Wenen, beïnvloed door het essay, “Saggio sopra L’Opera in Musica” uit 1755, van Francesco Algarotti (1712-1764) (foto), ontketende hij haast een revolutie in de operawereld. In 1776, ontbrandde zelfs een hevige strijd tussen de hervormingsgezinde Gluckisten en de Piccinnisten, aanhangers van de Italiaanse belcanto-opera van de Italiaanse componist, Niccolò Piccini (1728-1800).

Algarotti had in zijn essay nl. aangedrongen op een sterk vereenvoudigde vorm van de opera seria met meer aandacht voor het libretto, waarin het verhaal niet langer achtergesteld mocht worden aan de muziek, dans en decor. Een attaché aan de Franse ambassade, François Leblanc du Roullet, vestigde Glucks aandacht op de Franse operatraditie en bezorgde hem in 1772 een Frans libretto, “Iphigénie en Aulide”. De opera die Gluck componeerde werd door de Parijse Opera in 1774 opgevoerd, gevolgd door een sterk omgewerkte, Franse versie van zijn Orfeo onder de naam “Orphée et Eurydice”. Narcissus, verliefd op zijn spiegelbeeld | Historiek

BaroquiadeS -- Echo et Narcisse - Gluck

Glucks Drame lyrique, “Écho et Narcisse”, op een libretto van de Franse botanicus en dichter, Jean-Baptiste-Louis-Théodore de Tschudi (1734-1784) naar de metamorfosen van Ovidius, werd voor het eerst opgevoerd in september 1779, door de Parijse Opéra in de tweede Salle du Palais-Royal. Gluks opera paste nog in de pastorale traditie, een genre dat echter niet meer in de smaak viel bij het publiek. De première was een mislukking en werd na slechts twaalf opvoeringen stopgezet. Gluck besloot terug te gaan naar Wenen en keerde nooit meer naar Parijs terug. Hij herzag het werk tegen begin augustus 1780, maar ook deze versie kende slechts negen opvoeringen. Een derde versie werd op 8 juni 1781 aan het publiek gepresenteerd. Deze werd beter ontvangen. Het werd echter zelden geproduceerd tot René Jacobs het in 1987, nieuw leven inblies op het Schwetzingen Festival. Jacobs gebruikte de herziene versie omdat de originele versie behalve het libretto, niet bewaard is gebleven.