“Ariane”, een opera in vijf bedrijven naar het verhaal van Ariadne uit de Griekse mythologie, op een Frans libretto van Catulle Mendès (1841-1909), werd voor het eerst opgevoerd in het Palais Garnier in Parijs in oktober 1906. “Ariane”, gevraagd door de directeur van de Opéra, Pedro (Pierre) Gailhard, die trouwens zelf een zanger was (een basse chantante), was het vijfde werk van Massenet, dat in première ging in de prestigieuze Parijse Opéra.

Jules Massenet (1842-1912), een leerling van Ambroise Thomas en Gounod, was een veelzijdig en verfijnd operacomponist. Voor het componeren leerde hij de libretti uit het hoofd en noemde zijn opera’s, Opéra comique, Opéra romanesque, Drame lyrique, Épisode lyrique, Pièce lyrique, Conte lyrique, Conte de fées, Miracle, Drame sacré, Comédie chantée, Drame musical, Comédie héroique of Opéra légendaire.

Hij was de meest productieve en artistiek en commercieel, meest succesrijke, Franse operacomponist van zijn tijd en bewoonde een kasteel (foto) in Égreville (Seine-et-Marne). Tijdens de renaissance, had de Franse koning François 1er, het “domaine d’Egreville”, geschonken aan zijn maîtresse, Anne de Pisseleu, duchesse d’Etampes.

Jules Massenet werd beroemd om zijn 30! opera’s, waaronder “Manon” (1884), “Werther” (1892) en “Thaïs” (1894), maar hij componeerde ook aanzienlijk veel schitterende orkestmuziek, waaronder balletten, orkestsuites en toneelmuziek. Een deel van de niet-operamuziek van Massenet (foto), vertegenwoordigt een belangrijk aspect van zijn werk met zijn vertrouwde uitgevers, Georges Hartmann (1843–1900) en Henri Heugel (1844–1916). Beiden moedigden deze opdrachten aan, die uitgevoerd werden op de beroemde Parijse orkestconcerten onder leiding van Jules-Étienne Pasdeloup (1819-1887) en Édouard Colonne (1838-1910), en later in de Opera van Monte Carlo, waarvoor de componist vanaf 1902, vaak werkte. Van 1878 tot 1896 doceerde Massenet compositie aan het Conservatorium in Parijs. Tot zijn bekende leerlingen behoorden Gabriel Pierné, Georges Marty, Paul Vidal, Xavier Leroux, Gustave Charpentier, Henri Rabaud, Max d’Ollone, Gabriel Dupont, Alfred Bruneau, Reynaldo Hahn en Florent Schmitt!

Het verhaal van zijn opera “Ariane”, was gebaseerd op de mythologie rond Theseus en de zussen, Ariane en Phèdre. De twee zussen zijn allebei verliefd op Theseus, maar hij verkiest Phèdre boven Ariane. Wanneer Phèdre wordt gedood door het omgevallen standbeeld van Adonis, reist Ariane naar de onderwereld om Perséphone te smeken om de wederopstanding van haar zus. Verzacht door Ariane’s rozenaanbod stemt Perséphone toe en keert Phèdre terug naar de aarde. Theseus moet dan opnieuw tussen de zussen kiezen en kiest opnieuw voor Phèdre, waarbij hij Ariane aan de kust van Naxos achterlaat. Radeloos wordt ze door de stemmen van de wenkende sirenes de zee in gelokt.

Abraham Catulle Mendès (1841-1909) had als librettist reeds gewerkt voor Chabrier, Messager, Leroux, Erlanger en Hahn. Hij was een van de oprichters van de Parnasse Contemporain en een Wagneriaan van het eerste uur. In het geval van “Ariane” was de symbolische dimensie van zijn libretto bevorderlijk voor een rijke fusie van herinneringen en voorgevoelens die de componist ideaal materiaal gaven. Massenet hield van dit gedicht en begon in het voorjaar van 1904, te componeren. De muziek van Ariane is opvallend, o.a. door het gebruik van de contrabas klarinet, de bastrompet en een vierde trombone, waardoor het aantal lagere instrumenten aanzienlijk werd vergroot en de nadruk lag op het koper en percussie. Op dramatisch niveau werden de personages behandeld als allegorieën van een denkbeeldige, klassieke wereld.

Het bijhorend boek bevat naast de korte inhoud en het libretto, vijf teksten zowel in het Engels als in het Frans, van Alexandre Dratwicki, “Quand le fil se rompt…” Jean-Christophe Branger, “L’antiquité grecque ressuscitée”, Michela Niccolai, “Ariane en galère Gabriel Fauré, Quelques mots sur la première” en “Deux interviews de Massenet”.

Rolverdeling:

Amina Edris (Ariane)

Kate Aldrich (Phèdre)

Jean-François Borras (Thésée)

Jean-Sébastien Bou (Pirithoüs)

Julie Robard-Gendre (Perséphone)

Marianne Croux (Eunoé /1re Sirène)

Judith van Wanroij (Chromis / Cypris /2e Sirène)

Yoann Dubruque (Le Chef de la Nef /1er Matelot )

Philippe Estèphe (Phéréklos /2e Matelot)

Jules Massenet Ariane Amina Edris Kate Aldrich Jean-François Borras Jean-Sébastien Bou Julie Robard-Gendre Münchner Rundfunkorchester Chor des Bayerischen Rundfunks Laurent Campellone Boek + 3 cd Bru Zane BZ 1053