“Luzzaschi, Il Concerto Segreto”, door La Néréide, op het label Ricercar. Subliem!

undefined

undefined

De drie sublieme zangeressen van “La Néréide” wijden hier hun eerste opname aan een collectie uit Ferrara, waarbij ze de omstandigheden reconstrueerden waarin deze werken met klavecimbel, gamba- en luitbegeleiding tot stand kwamen. Het klavecimbel zou daarenboven door Luzzaschi zelf zijn bespeeld, terwijl de drie zangeressen de andere instrumenten met evenveel vaardigheid beheersten als hun stem. Op het programma staat werk van Francesca Caccini, (1587-ca.1640), Luzzasco Luzzaschi (1545-1607), Luca Marenzio (1553-1599) en Claudio Monteverdi (1567-1643).

Het madrigaal, gecomponeerd voor het hof en andere opdrachtgevers, was in de overgang van de renaissance naar de vroeg barok, het ultiem wereldlijk lied. Het genre bereikte zijn hoogtepunt met de technische en expressieve innovaties in de opeenvolgende boeken met madrigalen van Claudio Monteverdi. Het madrigaal was in de renaissance een vier- tot zes stemmige a capella-compositie op een wereldlijke tekst. Na 1550 ontwikkelde het madrigaal zich meer polyfoon en imiterend en was er een grote toename van chromatiek. Het was de tijd van Willaert, de Rore, Andrea Gabrieli, Orlando di Lasso (“Prophetiae Sibyllarum”), de Monte en Palestrina. Na 1580, was er in de muziek van Luca Marenzio, Gesualdo en Monteverdi, meer de combinatie van het solo-madrigaal en monodie met basso continuo aanwezig, en lag het accent volop op chromatiek (cfr. Caccini en de Wert).

Luca Marenzio (ca.1553-1599) was dé briljante vertegenwoordiger van de sublieme madrigaalkunst in de laatste twintig jaar van de 16de eeuw. Terwijl de stijl van zijn vroeg werk eerder licht en transparant was, evolueerde Marenzio later naar meer complexiteit en introspectie, waardoor hij de meest emblematische, muzikale exponent werd van de melancholie van de late renaissance.

Rencontre avec La Néréide, l'ensemble formé par Julie Roset, Ana Vieira  Leite et Camille Allérat (Actualité) | Opera Online - Le site des amateurs  d'art lyrique

Marenzio werkte in dienst van verschillende aristocratische Italiaanse families, onder wie Gonzaga in Milaan, Este in Ferrara en Medici in Firenze, en bracht het grootste deel van zijn carrière door in Rome. Hij produceerde tussen 1580 en 1589, wel zeventien boeken madrigalen, waaronder enkele van de meest expressieve, gevarieerde en belangrijkste werken uit het gehele madrigalen repertoire. Luca Marenzio was erg invloedrijk op componisten in Italië, maar ook in de rest van Europa, vooral in Engeland, aangezien zijn madrigalen uit de jaren 1580 tot de favorieten behoorden van Engelse componisten, bv. Ferrabosco, die van zijn techniek van woordschilderkunst, textuurcontrast en chromatiek, een Engels idioom maakten.Ercole I d'Este

Tijdens Ercole I (foto) (periode van 1471 tot 1505), de mecenas van Ariosto, herleefde de zang en ook andere aspecten van muziek in Ferrara en ontwikkelde er zich een geweldige tijd voor de kunst. Zijn dochter, Isabella d’Este (foto), werd de meest gecultiveerde dame van haar tijd genoemd. Later, in 1497, toen ze net getrouwd was met Francesco II uit de familie Gonzaga, keerde bv. Andrea Mantegna, de beroemde schilder, uit Rome terug. Luzzasco Luzzaschi Fotos (2 de 4) | Last.fm

Later werd Luzzasco Luzzaschi (ca. 1545-1607) (foto), die bij de Rore studeerde, kapelmeester en organist van de Hertog van Ferrara. Hij zou de leraar worden van Frescobaldi. Luzzasco Luzzaschi is vandaag nog bekend, dankzij de muziek die hij componeerde voor het “Concerto delle donne”, een ensemble van virtuoos zingende hofdames (“virtuose giovani”) aan het hof van de Este’s in Ferrara.

Het ensemble was opgericht door Alfonso II d’Este (1533-1597) (foto) de hertog van Modena en Ferrara, de weldoener van Torquato Tasso, voor zijn 14-jarige!, derde vrouw, Margherita Gonzaga d’Este. Aan het hof van Ferrara vond tijdens de laatste jaren van de 16de eeuw, een uitzonderlijke hoeveelheid muzikale activiteit plaats, vooral dankzij dit opmerkelijk trio vrouwenstemmen, dat was opgeleid door Luzzasco Luzzaschi, de cappella-maestro van het hof.

Het was zo een voorrecht om ze te horen, dat Alfonso d’Este, zijn gasten het slechts kortstondig en zelden toestond. Hun repertoire, behorend tot de nieuwe, experimentele musica reservata of musica secreta, naar de theorie in “L’antica musica ridotta alla moderna prattica” (1555) van Nicola Vincentino (foto), werd zelfs geheim gehouden en werd uiteindelijk pas, en dan nog maar gedeeltelijk, gepubliceerd in 1601. Hun zangwijze beïnvloedde Carlo Gesualdo, Luca Marenzio en Claudio Monteverdi, en naar hun voorbeeld werden er gelijkaardige ensembles opgericht door Caccini voor Maria de Medici in Parijs, Firenze, Rome en Mantua. De uitvoerders op deze cd zijn de sopranen, Camille Allérat, Julie Roset en Ana Vieira Leite, Yoann Moulin, klavecimbel, Manon Papasergio, basgamba & harp, en Gabriel Rignol, aartsluit.Rencontre avec La Néréide, l'ensemble formé par Julie Roset, Ana Vieira  Leite et Camille Allérat (Actualité) | Opera Online - Le site des amateurs  d'art lyrique

Rencontre avec La Néréide, l'ensemble formé par Julie Roset, Ana Vieira  Leite et Camille Allérat (Actualité) | Opera Online - Le site des amateurs  d'art lyrique

Luzzaschi Il Concerto Segreto La Néréide cd Ricercar RIC455