De tentoonstelling en het boek focussen op Nederlandse kunstenaars aan de Middellandse Zee en plaatst hen in de context van hun Franse, Italiaanse, Spaanse en Belgische tijdgenoten en inspiratoren.

Lord Henry Peter Brougham (1778-1868), Lord High Chancellor, was een getalenteerde en gerespecteerde Britse politicus, die, toen hij in 1834 samen met zijn dochter Elenore-Louise’ naar Italië reisde, Cannes ‘ontdekte’. Wegens een cholera-uitbraak moesten ze nl. uitwijken naar dat klein stadje, dat voornamelijk leefde van de visvangst. Hij kocht grond in de omgeving en gebruikte zijn contacten in de Franse politiek voor de ontwikkeling van de Franse Rivièra. Vanaf ongeveer 1830, werden vanwege het mild subtropisch klimaat, door Franse en buitenlandse aristocraten, hotels en vakantiehuizen gebouwd in de omgeving, o.a. het Château Vallombrosa (Hôtel du Parc) (foto), door Lord Londesborough.

Mede op initiatief van Engelse investeerders, werd daarenboven langs de hele Franse kust, de spoorbaan aangelegd. In 1863, werd Cannes aangesloten op het spoorwegnetwerk, wat een nieuwe impuls gaf aan het toerisme. Nadat Le Suquet, de oude wijk in Cannes met kleine, kronkelende straatjes op een heuvel, o.a. de pittoreske Rue St Antoine waar vroeger de vissers woonden, door Engelse investeerders, zand voor de fundamenten van het hotel Carlton was uitgegraven, ontstond er het eerste kunstmatig zandstrand. Dit maakte dat projectontwikkelaars er gingen bouwen, waardoor Cannes geleidelijk het centrum werd van de internationale jetset. Sinds 1946, is er het prestigieus internationaal filmfestival.

De “Roaring Twenties” of “Années folles” waren getuige van de grootse onthulling van de luxe hotels van Cannes (Le Majestic in 1926, de Martinez en het Palm Beach in 1929), evenals de aanwezigheid van Hemingway, Man Ray en John Dos Passos langs de Côte d ‘Azur. Fitzgeralds “Tender is the Night” ligt op een steenworp van Cannes, waar het lokaal casino-orkest, destijds werd gedirigeerd door Reynaldo Hahn en André Messager. De Années folles markeerden het begin van de Riviera-droom.

Vanaf 1850 veranderde de ruige Middellandse Zeekust met pittoreske, arme vissersdorpjes geleidelijk in een reeks mondaine kür- en vermaaksoorden waar de happy few de winterkou ontvluchten. De in 1887, door een populaire schrijver bedachte term ‘côte d’azur’ roept vanaf dat moment de exclusieve betovering van deze streek op die gepaard gaat met de opkomst van het massatoerisme. Vanaf omstreeks 1870 oefent de Middellandse Zeekust een grote aantrekkingskracht uit op kunstenaars. Aan de Zuid-Franse kust wanen zij zich in een aards paradijs. Daar slaan ze in relatieve afzondering en onder invloed van het intense licht, de scherpe contouren en de felle kleuren aan de Méditerranée ook in artistiek opzicht nieuwe wegen in. Met moderne schilderwijzen, een feller kleurgebruik en een uitgesproken vormentaal tot gevolg.

“La Grande Bleue” toont schilderijen van Nederlandse kunstenaars die gewerkt hebben aan de Côte d’azur, de Italiaanse bloemen rivièra en op de eilanden Capri, Mallorca, Corsica en Sicilië. Hoewel deze kunstenaars hun blik ook landinwaarts richten, blijft de betoverende azuurblauwe waterspiegel van de Middellandse Zee altijd vlakbij. Diverse werken van Franse, Belgische en Spaanse tijdgenoten verhelderen de internationale context waarbinnen zij opereerden. Ontdek het werk van o.a. Gustave Courbet, Johan Barthold Jongkind, Pierre-Auguste Renoir, Théo Van Rysselberghe, Otto van Rees, Leo Gestel, Else Berg, Jan Sluijters, William Degouve de Nuncques, Kees van Dongen, Isaac Israels, Hendrik Jan Wolter, Matthieu Wiegman, Charley Toorop, Wim Oepts, Geer van Velde, Piet Moget, Yves Klein.

De tentoonstelling loopt van 12 september 2023 t/m 7 januari 2024 Singer Laren

Fred Leeman, Anne van Lienden La Grande Bleue – Schilders van de Méditerranée  128 bladz. geïllustreerd uitg. Waanders  ISBN 9789462624962