Ontdek op deze cd een meesterlijke uitvoering van het wereldberoemde Sheherazade, en ontdek de betovering van “Het betoverd meer” van Anatoli Lyadov. Niet uitstellen!

Sheherazade op. 35 van Nikolaj Rimski-Korsakov, een 4-delige suite voor symfonieorkest, gecomponeerd in 1888, was gebaseerd op de verhalen van Sjeherazade in het boek Duizend-en-één nacht. Met zijn kleurrijke orkestratie en de oriëntaalse sfeer, die aansloot bij de geschiedenis van het tsaristisch Rusland, verklankte de muziek het verhaal over Koning Sjahriaar, die van mening was dat alle vrouwen ontrouw waren en daarom had besloten dat al zijn echtgenotes na de eerste nacht moesten worden gedood. Sjeherazade slaagde erin aan dit lot te ontkomen door hem iedere avond, Duizend-en-één nachten achter elkaar, een ander verhaal te vertellen. Ze wist de koning zo nieuwsgierig te maken, dat hij haar terechtstelling avond aan avond uitstelde, tot hij uiteindelijk besloot er helemaal van af te zien.

De unieke invloedrijke, Russische dynastie van de families Liadov, Antipov en Pomazansky, voorzag de Russische cultuur in de loop van 150 jaar van bijna 20 acteurs, dirigenten, componisten en balletdansers. Anatoly Liadovs grootvader langs vaders kant, Nikolai G. Liadov, was dirigent van de Petersburgse Filharmonische vereniging en zijn stiefvader, Konstantin Liadov, was chef-dirigent van de Keizerlijke Russische Opera en de eerste dirigent van het Mariinsky Theater, geopend in 1860. Moeder V. Antipova was een pianiste en zijn zus, Valentina K. Liadova was een actrice.

Anatoly Lyadov (1855-1914) is bekend van “Een muzikale snuifdoos” (“Moezikalnaja tabakerka”) op. 32 voor piano (1893) en bepaalde van zijn orkestwerken, zoals “Kikimora” en “Baba Yaga”. Anatoly Lyadov (foto) studeerde vanaf 1870, piano en viool en later compositie aan het Conservatorium van Sint-Petersburg, onder meer bij Nikolaj Rimski-Korsakov en werd er later zelf de leraar van o.a. Prokofjev en Nikolaj Mjaskovski. De opdracht die hij als voormalige leraar harmonieleer, in 1909, kreeg van Serge Diaghilev voor het ballet “Zjar-Ptitsa” (“Vuurvogel” of “L’Oiseau de Feu”), leidde tot niets, waarop Diaghilev de opdracht gaf aan een zekere Igor Stravinsky… Die had nl. voor Djagilev al twee nummers voor het ballet “Les Sylphides” geïnstrumenteerd. Voor de première van “Les Sylphides”, dat eerder “Chopiniana” heette, in het Théâtre du Châtelet in Parijs, in 1909, bewerkten Anatoli Ljadov, Sergej Tanejev, Nikolai Tsjerepnin en Igor Stravinsky, de reeds door Glazoenov bewerkte partituur van de muziek van Chopin.

Voorafgaand aan de opdracht voor “Vuurvogel” had Ljadov enkele kleurrijke miniaturen voor orkest gecomponeerd, “Baba-Jaga” (1891-1904), “Volsjebnoje ozero” (“Het betoverde meer”) (1909) en “Kikimora” (1909). “Baba-Jaga” (een heks) en “Kikimora” (een geest) verklankten beide een heks uit de Russische sprookjeswereld, terwijl “Het Betoverde meer”, eerder een klankschildering was met een sterk impressionistische inslag en een duidelijke reminiscentie was aan “Waldweben” uit Wagners “Siegfried”. Behalve uit de sprookjeswereld, putte Lyadov ook uit de Russische volksmuziek, bijvoorbeeld in de Acht Russische volksliedjes voor orkest uit 1906.

Lyadov liet de miljonair en filantroop, Mitrofan Beljajev (1836-1904) (foto), kennismaken met de muziek, meer bepaald de 1ste symfonie, van de toen nog maar 17-jarige, Alexander Glazunov. De belangstelling voor de muziek van Glazunov groeide snel tot Beljajevs patronaat van een hele groep Russische, nationalistische componisten. In 1884 organiseerde hij de Russische Symfonieconcerten en stelde hij een jaarlijkse Glinka-prijs in. Deze werd gewonnen door Borodin, Balakirev, Tsjaikofski, Rimsky-Korsakov, César Cui en Lyadov. Het jaar daarop begon hij zijn eigen uitgeverij in Leipzig. Hij organiseerde wekelijks concerten (“Les Vendredis”) bij hem thuis en publiceerde muziek van Glazunov, Lyadov, Rimsky-Korsakov en Borodin. De groep componisten die rond Belyayev gevormd werd, werd uiteindelijk bekend als de “Belyajev-kring”.

Dmitri Kitajenko (1940) (foto), geboren in Leningrad, studeerde piano, viool en koordirectie aan het conservatorium van Leningrad. Hij studeerde vervolgens orkestdirectie bij Leo Ginzburg aan het conservatorium van Moskou en bij Hans Swarovsky in Wenen. Na het volgen van een meestercursus bij Herbert von Karajan (foto), won hij in 1969, na de Fin, Okko Kamu (1946), met zijn uitvoering van Strauss’ “Don Juan”, de 2de prijs op de eerste Herbert von Karajan-wedstrijd in Berlijn. Kitajenko was 14 jaar lang muziekdirecteur van het Filharmonisch Orkest van Moskou en was ook chef-dirigent van het Filharmonisch Orkest van Bergen (1990-1998), het Frankfurt Radio Symfonie Orkest (1990-1996), het KBS (Korean Broadcasting System) Symphony Orchestra in Seoel (1999-2004), en het Symfonie Orkest van Bern (1990-2004). Daarnaast was hij ook chef-dirigent van het befaamd Stanislavski en Nemirovich-Danchenko Academisch Muziektheater in Moskou (1970-1976) (foto’s) en was hij in 1984, “Narodný artist SSSR” (“People’s Artist of the USSR”).

Kitajenko Rimsky-Korsakov Scheherazade, Op. 35 Anatoli Liadov Der verzauberte See/The Enchanted Lake, Op. 62 Radio-Sinfonieorchester Stuttgart des SWR cd SWR Classic WR19138