Jean Gilles (1688-1705), kapelmeester van de kathedraal van Toulouse, was een genie, dat op 37-jarige leeftijd overleed. Het hele koninkrijk bewonderde zijn beroemde Mis voor de Doden, die op zijn eigen begrafenis werd opgevoerd. Hij verzegelde zijn partituur in zijn testament, waarin hij vroeg dat het kapittel deze mis zou zingen “om zijn ziel te laten rusten”. Vervolgens werd het werk de hele eeuw door uitgevoerd, zowel op concert als bij de begrafenissen van Campra (1744), Rameau (1764) en Louis XV (1774).
Jean Gilles, geboren in Tarascon, begon zijn carrière als tienjarige koorknaap in de Saint-Sauveur in Aix-en-Provence, als leerling van Guillaume Poitevin. Maar hij leerde daar het vak ook van een acht jaar oudere leerling van Poitevin, André Campra. In 1687 werd hij assistent-kapelmeester en in 1693 volgde hij Poitevin op als kapelmeester. Al in 1695 verliet hij Aix en werd kapelmeester in de Saint-Etienne van Agde. Weerom twee jaar later, in 1697, werd hij kapelmeester van de kathedraal Saint-Etienne (foto) in Toulouse. Daar bleef hij de rest van zijn carrière, ook al werd hem in 1701 de plaats van kapelmeester van de Notre-Dame des Doms in Avignon aangeboden. Hij lijkt dat aanbod weliswaar aanvaard te hebben, Rameau verving hem “tijdelijk”, en hij heeft misschien een korte tijd in Avignon verbleven, maar hij is er nooit effectief kapelmeester geweest. Hij is in Toulouse gebleven tot aan zijn dood.
Fabien Armengaud en zijn ensemble van het Centre de musique baroque de Versailles voeren dit meesterwerk uit met de toevoeging van een motet, Domine Deus Meus, boordevol dramatische effecten, waaronder een ontzagwekkende storm. De compositie van Gilles, met zijn buitengewone uitgestrektheid en beheersing van het contrapunt, belichaamt de adel die de religieuze muziek van de Franse Grand Siecle zo onvergelijkbaar maakt, verheerlijkt door dit Requiem Aeternam…
De vocale uitvoerders zijn Eugénie Lefebvre, dessus, Clément Debieuvre, haute-contre, Sebastian Monti, taille en David Witczak, basse-taille.
Fabien Armengaud werd op 14-jarige leeftijd “verliefd” op het klavecimbel. Na zijn studie aan het conservatorium van Toulouse trad hij in 2000 toe tot het Barokmuziekcentrum van Versailles, eerst als continuospeler. Daarna werd hij assistent-dirigent van de Maîtrise naast Olivier Schneebeli, van wie hij in september 2021 de functie van muzikaal en educatief directeur van de Maîtrise overnam. Tegelijkertijd geeft hij leiding aan het Ensemble Sébastien de Brossard, dat hij in 2014 oprichtte met als doel vergeten barokcomponisten te herontdekken. Hij heeft zojuist op Encelade een cd uitgebracht, opgedragen aan Etienne Richard, klavecimbelleraar van Louis XIV.
“Les Folies françoises” werd in 2000 gecreëerd door de violist Patrick Cohën-Akenine, de klavecinist Béatrice Martin en de cellist François Poly. Het ensemble kenmerkt zich door een eigenzinnig en authentiek gedegen onderzoek naar de interpretatie van barokmuziek uit het tijdperk van de Verlichting. Het brengt getalenteerde solisten samen die de rijkdom van dit repertoire delen en dat lyrische, choreografische kunsten en instrumentale muziek combineert.
Jean Gilles Messe des Morts Les Pages & Les Chantres Du Centre de Musique Baroque de Versailles, Les Folies Françoises, Fabien Armengaud Château de Versailles Spectacles CVS104