De periode van zijn kort huwelijk met Clara Westhoff, wordt doorgaans beschouwd als Rilke’s periode van de Neue Gedichte (1907), Der neuen Gedichte anderer Teil (1908), de beide Requiem-gedichten (1909), en de roman “Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge” (1904-1910). Na de voltooiing van deze roman, ontbrak het Rilke lang aan scheppingsvermogen, tot hij in februari 1922, de “Duineser Elegien” voltooide, waaraan hij al in 1912 begonnen was. Uitgeverij Ijzer biedt met een voorwoord van Hilde Keteleer, een integrale, tweetalige! uitgave van “Nieuwe gedichten & Nieuwe gedichten het andere deel”, ruim honderd jaar na het verschijnen in 1907 en 1908. Niet te missen!
Rilke gaf de bundels het predicaat ‘nieuw’, en daarmee bedoelde hij vooral een vernieuwing ten opzichte van zijn eigen poëzie. Rilke wilde geen ‘gebeden’ meer zoals in “Het getijdenboek” en ook geen impressionistische schetsen van stemmingen zoals hier en daar nog in “Das Buch der Bilder”. Nu richtte hij zich tot de wereld van de dingen, aanvankelijk geïnspireerd door de beeldhouwer Rodin en later door de schilder Cézanne.
Rainer Maria Rilke hield zich sterk bezig met de thema’s die telkens weer actueel zijn, liefde, kunst, religie, reizen en ontheemd zijn in een snel veranderende wereld. In de loop der jaren is Rilke’s werk daarom voor veel mensen een raadgever geworden. De dichter zag vooral in de kunst een grote troost, en hij wist degenen aan wie hij zijn brieven schreef, aan vrienden en vriendinnen en aan mensen die advies bij hem zochten, nieuwe moed te geven. Rilke schreef o.a. de dichtbundels, “Das Stunden-Buch” (1899-1903), “Das Buch der Bilder” (1902–1906), “Neue Gedichte” (1907), “Das Marien-Leben” (1912), “Duineser Elegien” (1912/1922) en “Die Sonette an Orpheus” (1922).
Tot de werken van de middenperiode (1902 en 1910), behoren de “Neue Gedichte” en de roman, “Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge”. In deze werken wendde Rilke zich tot de wereld van de fundamentele menselijke ervaring, maar nu niet meer door het innerlijk waar te nemen, maar in een symbolische weerspiegeling van dit innerlijk leven dat het subject terugdringt in de dingen die hij beleeft. Dit is hoe zijn “dinggedichten”, waaronder “Blaue Hortensie”, “Der Panther” en “Archaïsche Torso Apollos”, alle literaire symboliek weerspiegelen. Dit begrijpen van de wereld omvatte nadrukkelijk de pijnlijke en vreemde aspecten van het leven: het lelijke, ziekte, instinct en dood.
Door middel van gevoelige zintuiglijke waarneming, het ‘Schauen’, probeerde hij de essentie van ‘de dingen’ te doorgronden. Dingen die ervaringen dragen en uitlokken zette hij om in nieuwe poëtische taal, o.a. door middel van talloze vergelijkingen en metaforen. En ‘dingen’ vatte hij breed op: de gedichten waren geïnspireerd door (Bijbelse) geschiedenis, mythologie, schilderijen, mensen, steden, dieren en natuur.
De bundels worden beschouwd als een belangrijk werk binnen de Duitse literatuur van de vroege 20e eeuw, en hebben een blijvende invloed gehad op latere generaties dichters en worden nog steeds gewaardeerd om hun lyrische schoonheid en diepgang. De gedichten vallen uiteen in enerzijds vrolijke, ontspannen, vaak laconiek gerichte natuur- en landschapsgedichten, en anderzijds, poëtisch gedurfde experimenten die puur vanuit de taal werden uitgewerkt. In zijn laat werk (1912-1922) gaf Rilke nl. poëtisch vorm aan zijn bevestiging van het leven in de cycli “Duineser Elegien” en “Die Sonette an Orpheus”, en verwees hij naar het hele, leven-en-dood-omarmend bestaan. “Neue Gedichte & Der neuen Gedichte anderer Teil” met de chronologische index van Nederlandse gedichten op titel en de alfabetische index van Nederlandse gedichten op titel, werd vertaald en van een nawoord en noten voorzien door Gerard Kessels.
Van Rilke verscheen eerder: Het getijdenboek De elegieën van Duino De sonnetten aan Orpheus Auguste Rodin en Concert zonder dichter van Klaus Modick (Over Rilkes verblijf bij de Worpsweder kunstenaarskolonie.)
Rainer Maria Rilke Nieuwe gedichten & Nieuwe gedichten het andere deel 480 bladz.Nederlands Duits uitg. Ijzer ISBN 9789086842872