Sara Levy was de dochter van een rijke joodse bankiersfamilie en was de favoriete klaveciniste van Wilhelm Friedemann Bach. Ze was beschermster van de belangrijkste muzikanten van het begin van de 19e eeuw, van wie de meesten optraden in haar Berlijns salon. Haar belangrijke muziekcollectie werd na de Tweede Wereldoorlog lange tijd als verloren beschouwd en kwam pas een paar jaar geleden weer boven water. Het bevat o.a. een verbazingwekkend aantal kamermuziekwerken voor altviool, wat de jonge altvioliste Francesca Venturi Ferriolo ertoe aanzette dit repertoire nader te verkennen. Samen met haar ensemble Salon Violet speelt ze op deze cd, veelal als wereldpremière-opnames, werken voor altvioolsolo met basso continuo, maar ook voor twee en drie altviolen. Op het programma staat werk van Frantisek Benda (1709-1786), Johann Wilhelm Hertel (1727-1789), Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788), Johann Gottlieb Graun (1703-1771) en Johann Gottlieb Janitsch (1708-1763).
Als een begaafd klaveciniste, verwoed verzamelaar en een vroege liefhebber van Bach, brengt deze Berlijnse salonnière ons vandaag naar een van de meest veelzijdige muziekmecenassen van de late 18de en begin 19de eeuw. Sara Levy (foto) werd in 1761 geboren als het tiende kind van de joodse, Berlijnse bankier en Daniel Itzig en zijn vrouw Miriam (geb. Wulff). Als ‘financieel ondernemer’ van Frederik de Grote genoot Daniel Itzig een bijzondere positie in de Pruisische staat. Dit was te zien in het “Itzig paleis” (foto). De ouders benadrukten de waarde van uitgebreid onderwijs voor hun zestien kinderen, waarbij vooral muziek een centrale rol speelde. Al vroeg werd de muziek van Johann Sebastian Bach in de familie gecultiveerd, gemotiveerd door het feit dat de Bach-leerling Johann Philipp Kirnberger, pianoles gaf aan Sara Levy’s oudere zus, Bella Salomon (foto), de grootmoeder van Felix Mendelssohn Bartholdy.
Toen ze nog in het paleis van haar ouders woonde, trad Sara Levy als klaveciniste op bij muzikale evenementen, vaak samen met haar slechts een jaar oudere zus Zippora. Na haar huwelijk met de bankier Samuel Salomon Levy in 1783, trad ze af en toe op in de “Fliessische Koncerte” en startte kort daarna haar eigen salon. Dit salon, dat ze leidde tot haar overlijden in 1854, verwelkomde talloze Berlijnse musici, schrijvers, kunstenaars en intellectuelen. Vanaf 1806, richtten de muzikale activiteiten van Sara Levy zich steeds meer op de Sing-Akademie zu Berlin, die destijds onder leiding stond van Carl Friedrich Zelter (foto). Samen met de “Ripien-Schule”, een instrumentaal ensemble aangesloten bij de Sing-Akademie, speelde ze tussen 1807 en 1815, talrijke klavecimbelconcerti van de zonen van Bach, maar ook van andere componisten, voor het publiek.
Het is zeer waarschijnlijk dat Sara Levy opdracht gaf voor werken van de beide oudste Bach-zonen, Wilhelm Friedemann en Carl Philipp Emanuel, en ook Joseph Haydn aanmoedigde om te componeren. Ze was geabonneerd op een aantal gedrukte edities van klaviermuziek (waaronder werken van Johann Christoph Friedrich en Johann Christian Bach). Zo bevorderde zij de verspreiding van de muziek van de Bachzonen. In de loop van haar lang leven, ze werd 93 jaar, verzamelde ze een uitgebreide collectie muziekmanuscripten en gedrukte muziek, waaronder verschillende manuscripten van o.a. de Bach-zonen en werken van Carl Heinrich en Johann Gottlieb Graun, Johann Gottlieb Janitsch , Georg Philipp Telemann en Johann Joachim Quantz.
Tracklist:
C.P.E. Bach: Trio in F Wq159 for bass recorder, viola & b.c.
Benda: Viola Solo in C minor
J.G. Graun: Trio in B GraunWV Cv:XV:132
Hertel: Solo for Viola in F
Janitsch: Quadro in E minor
In Sara Levys Salon-Chamber Music for Viola Francesca Venturi Ferriolo Salon Violet cd Christophorus 9599148