John Bull was een van de beroemdste componisten van klaviermuziek uit het begin van de 17de eeuw, alleen overtroffen door Jan Pieterszoon Sweelinck in Nederland, Girolamo Frescobaldi in Italië, en door zijn landgenoot, William Byrd. Hij liet veel composities voor klavier na, waarvan sommige werden verzameld in het befaamd Fitzwilliam Virginal Book.
John Bull (1562/63-1628) (foto) kreeg zijn opleiding onder William Blitheman, organist van koningin Elizabeth, en werd in januari 1585 benoemd tot een van de heren van haar kapel. In het jaar 1586 werd hij toegelaten tot Batchelor of Music in Oxford, en kort daarna begon hij te promoveren aan de genoemde faculteit in Cambridge. Bij het overlijden van Blitheman in 1591, volgde hij hem op als organist van de Koninklijke Kapel en bij de oprichting van Gresham College in 1596, werd hij daar op aanbeveling van de koningin tot muziekprofessor gekozen. Omstreeks het jaar 1601, omdat zijn gezondheid ernstig achteruit ging, kreeg hij het advies om te reizen en kreeg hij toestemming om een plaatsvervanger aan te stellen om tijdens zijn afwezigheid in zijn plaatsen te voorzien. Zijn plaatsvervanger was Thomas Bird, zoon van William Bird van de Queen’s Chapel. Bull bezocht Frankrijk, Spanje en Duitsland, en bleef iets meer dan twaalf maanden in het buitenland.
In december 1607 legde hij zijn hoogleraarschap aan het Gresham College neer, maar bleef in Engeland tot het jaar 1613, toen hij er definitief afscheid van nam en in dienst trad van de aartshertog van Oostenrijk in Nederland. Daarna vertrok hij vandaar naar Duitsland, hoe lang hij daarna leefde, is niet zeker bekend, noch waar hij stierf. Zijn producties zijn waardevol en talrijk, waarvan vele vocaal, en een groot deel uitsluitend bedoeld voor orgel, virginaal, enz.
Ten tijde van de Engelse virginalisten werd er geen onderscheid gemaakt tussen muziek voor orgel, klavecimbel of andere klavierinstrumenten. De virginalisten componeerden daarentegen als eersten nadrukkelijk voor één instrument, namelijk het virginaal, en maakten gebruik van de specifieke mogelijkheden van dit instrument. Kenmerkend in dat opzicht waren virtuoze snelle passages, voor het eerst ook in de linkerhand, die door de smalle toetsen en lichte aanslag van het virginaal mogelijk werden, en hun variatiereeksen op liederen en dansen. Een meer specifieke vorm was de variatie op een basso ostinato of ground, een herhaald en steeds gelijkblijvend thema in de bas. Zij bedachten compositietechnieken die beslissende impulsen gaven voor de ontwikkeling van de Europese klaviermuziek.
Bulls eerste (en enige) publicatie, in 1612 of 1613, was een bijdrage van zeven stukken die deel uitmaakten van een verzameling getiteld Parthenia, or the Maydenhead of the First Musicke That Ever Was Printed for the Virginalls, opgedragen aan de 15-jarige prinses Elizabeth, die zijn leerling was, ter gelegenheid van haar verloving met Frederik V, keurvorst van de Palts. De andere bijdragers aan Parthenia waren Bull’s tijdgenoten William Byrd en Orlando Gibbons, een van de beroemdste componisten van die tijd. Bull schreef ook een volkslied, God de vader, God de zoon, voor de bruiloft in 1613 van de prinses en de keurvorst van de Palts. Naast zijn klaviercomposities schreef hij versliederen, canons en andere werken. Zijn vijfstemmig volkslied Almighty God, dat door The Leading of a Star, in de volksmond bekend als het Star Anthem, het meest populaire Jacobijnse verslied, kwam in meer hedendaagse bronnen voor dan enig ander.
De Poolse klavecinist en pianist Maciej Skrzeczkowski (2001), ontving prijzen tijdens talrijke piano- en klavecimbelwedstrijden in Polen en in het buitenland, waarvan de belangrijkste de 3e prijs op het Concorso Internazionale di Clavicembalo in Milaan in 2019 en de 1e prijs en de Outthere-prijs op de Musica Antiqua Competitie in Brugge 2023 waren, (een van de belangrijkste jongste winnaars in de lange geschiedenis van deze wedstrijd). Hij studeerde af aan de middelbare muziekschool van Zenon Brzewski in Warschau, Polen op zowel moderne piano als klavecimbel, waar hij samenwerkte met Marek Bracha en Beata Popis. Hij studeerde klavecimbel en piano aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij Carole Cerasi, Bart van Oort en Petra Somlaï. In 2019 nam hij deel aan zijn fonografische debuutopname “Concertino per clavicembalo e dieci strumenti” van Roman Palester met Sinfonia Iuventus onder leiding van Łukasz Borowicz in de concertstudio van de Poolse radio. Verder volgde hij masterclasses bij Skip Sempe, Pierre Hantai, Władysław Kłosiewicz, Elżbieta Stefańska, Katarzyna Drogosz, Tobias Koch, Nikolai Demidenko, Kristian Bezuidenhout en Christophe Rousset.
Tracklist:
Een Kindeken is ons geboren
Lord Lumley’s Pavan
Lord Lumley’s Galliard
Duke of Brunswick’s Alman
Duchess of Brunswick’s Toy
Prelude
2 Fantasias
In Nomine V & IX
Chromatic Pavan
Chromatic Galliard
Ut, re, mi, fa, sol, la
Bulls’s Good Night
Melancholy Pavan
Melancholy Galliard
Pavan “Saint Thomas, Wake”
Galliard “Saint Thomas, Wake”
Salvator mundi
The Real John Bull Maciej Skrzeczkowski cd Ricercar RIC462