In “Leven met Nietzsche, worden wie je bent”, de herziene versie van “Nietzsche als opvoeder”, ontrafelt Jan Keij de complexe filosofie van Friedrich Nietzsche op een toegankelijke en prikkelende wijze. Dit boek is meer dan een gebruikelijke uitleg, het fungeert als een eigenzinnig ‘zelfhulpboek’ in de geest van Nietzsche. Met helderheid, lichtheid en humor nodigt Keij u uit om Nietzsche’s gedachtegoed toe te passen als een uitnodiging tot zelfontplooiing en onafhankelijk denken. Niet te missen!
In “Leven met Nietzsche” biedt Jan Keij met helderheid, diepgang en een vleugje ironie een systematische en integrale uitleg van Nietzsche’s gehele gedachtegoed. Hij doet dat bovendien op een wijze die aanspoort om dit existentie denken in het eigen leven te praktiseren. Het boek draagt daarmee een krachtige boodschap uit: ga je eigen weg, sta stevig op je benen om te worden wie je ben.
De afgrondelijke filosofie van Friedrich Nietzsche (1844-1900) bevat wel meer dergelijke provocerende uitspraken. In een groot deel van zijn late werk voert hij een polemiek met zichzelf – en dus onder andere ook met zijn grootste vijanden. Anti platonist, antichrist, antihumanist, antisocialist, anti-Duitser, anti wagneriaan – hij zette het westerse religieuze en filosofische denken op losse schroeven, zonder daarvoor in de plaats nieuwe zekerheden te stellen. Tussen ontredderende en bevrijdende gedachten is in zijn filosofie geen onderscheid meer. En juist daar verschijnt de hoop op een nieuwe mens vol levenslust.
Het boek van Keij opent met een afdruk van een compositie van Nietzsche. In 1869 werd Nietzsche hoogleraar aan de universiteit van Bazel en werd hij nl. opgenomen in de kring rond Richard Wagner. Nadat hij zich in de Frans-Pruisische oorlog, vrijwillig had aangemeld als medisch verpleger, liep Nietzsche dysenterie en difterie op en werd hij behandeld met zilvernitraat, opium en looizuurklysma’s, die zijn darmen voor het leven verwoestten. De ervaring, en zijn afschuw over het beleg van Parijs in 1871, maakten hem tot een toegewijde Europeaan. Tijdens de Festspiele van 1876 sloeg Nietzsche’s vriendschap met zijn idool, Richard Wagner, echter om in vijandschap. Hij keerde zich af van Schopenhauer en onder invloed van “Die Philosophie der Erlösung” van Philipp Mainländer (1841-1876), verwerkte hij Mainländers idee van “de dood van God” in zijn eigen boeken. Wagner, die zich oprecht zorgen maakte over de groeiende excentriciteit van zijn vriend, schreef een goedbedoelde brief aan de arts van Nietzsche, waarin hij suggereerde dat het probleem overmatige masturbatie was, die door een huwelijk zou moeten worden genezen. Helaas viel de brief in de handen van Nietzsche.
Na inleidende teksten over Nietzsche’s leven en werk, Immanuel Kant als voorloper en Arthur Schopenhauer als inspirator, volgen duiding van en uitleg bij sleutelbegrippen binnen Nietzsche’s denkwereld. Deze zijn in de eerste plaats, de wil tot macht, ironie, beheersing en nihilisme, bewustzijn, en waarheid in de lijn van Descartes, Kant en Schopenhauer. Na dit vervolgt de auteur o.a. met hoofdstukken over Nietzsche’s relativisme, de relativistische moraal en de wil tot macht, herenmoraal en slavenmoraal, onvrijheid en vrijheid, de historische ziekte, moraal als de wil tot macht, en zelfstandigheid in de schaduw van de dood van God, eeuwige wederkeer en de übermensch. Ten slotte eindigt Jan Keij met tekst en uitleg bij Schopenhauer en het lijden en Nietzsche en het lijden, de sociale Nietzsche in “Aldus sprak Zarathoestra”, Nietzsche als bevrijder van de ethiek uit de moraal, en wenken en adviezen bij ‘Word wie je bent’.
Jan Keij studeerde tijdens zijn werk als onderwijzer filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Na zijn afstuderen (cum laude) promoveerde hij op de filosofie van de Franse filosoof Emmanuel Levinas (1906-1995). Hij wilde vervolgens de maatschappelijke relevantie van filosofie toetsen en schreef zich daarom in bij de Kamer van Koophandel als zelfstandig ondernemer in de filosofie (‘handelaar’ in denkbeelden). Sindsdien geeft hij cursussen voor leken en werkers in de gezondheidszorg (geaccrediteerde cursussen voor artsen en therapeuten). De filosofie van Levinas inspireerde artsen in Rotterdam zodanig dat een gezondheidscentrum vernoemd is naar deze denker. Tussen de cursussen door schreef hij boeken. Zo ontstond in de cursusvrije periode tussen 2003 en 2006 op grond van hernieuwde studie (een tweede ‘promotie’) het boek De filosofie van Emmanuel Levinas, in haar samenhang verklaard voor iedereen Vanaf 2006 gaf en geeft hij opnieuw cursussen, o.a. voor de KNMG, Leerhuizen Palliatieve Zorg in Rotterdam, bij een postdoctorale leergang aan de Radbouduniversiteit, bij de Internationale School voor Wijsbegeerte, et cetera. Hij legde zich bovendien toe op cursussen voor leken in Frankrijk (in de Dordogne, de buurt van Reims en in het Centre Erasme bij Avignon).
Jan Keij Leven met Nietzsche Worden wie je bent 381 bladz. uitg. ten have ISBN 9789025912796