“Emile Claus, Prins van het luminisme” herdenkt het honderdjarig overlijden van de belangrijkste Belgische impressionist Emile Claus (1849-1924), die als geen ander de unieke atmosfeer en het leven rond de Leie wist te vangen. Een indrukwekkend overzichtswerk van de belangrijkste Belgische impressionist

Tegen het einde van de 19de eeuw was België één van de meest geïndustrialiseerde landen ter wereld. Vooral het noorden van het land, Vlaanderen, waar bossen met fabrieksschoorstenen, stinkende rook uitstootten en arbeiders samengepropt zaten in smerige sloppenwijken. Geen wonder dat kunstenaars als Emile Claus in zijn Villa Zonneschijn in Astene, Valerius De Saedeleer, George Minne en Gustave Van de Woestyne, na de periode van het realisme, de Scholen van Tervuren, Dendermonde en Kalmthout, Les XX en La Libre Esthétique, in hun zeegezichten, alledaagse taferelen en portretten, veelal van familieleden en vrienden, droomden van een andere wereld, van Vlaanderen zoals het vroeger was, ongecompliceerd en ongerept. De echo’s van dat verloren Elysium vonden ze in vergeten boerendorpen en in hun verbeelding. Het gevoel van iets dat verloren en verdwenen was, drong ook door in de werken van James Ensor, Rik Wouters en Léon Spilliaert. Slechts één plek ter wereld had hun burleske humor, kleurrijke romantiek en gedempte melancholie kunnen produceren, ‘le plat pays’, aan de grijze Noordzee.

Tijdens zijn vroege academische periode in Antwerpen ontpopte Emile Claus zich als portret- en genreschilder. In het daaropvolgende decennium nam zijn aandacht voor landschappen alleen maar toe. Met sleutelwerken als Hanengevecht in Vlaanderen, Koeien die de Leie oversteken, Bietenoogst en De ijsvogels vestigde hij zijn reputatie en werd hij een onmisbare figuur in de kunstwereld. Zijn virtuoze schildertoetsen bevinden zich ondertussen in de collectie van diverse prestigieuze musea, de Koninklijke Verzameling en talloze privéverzamelingen.

Emile Claus-expert Johan De Smet, senior curator van het Museum voor Schone Kunsten Gent, belicht de belangrijke momenten in Claus’ artistieke carrière aan de hand van talrijke meesterwerken, literaire referenties en archiefstukken. Een onmisbaar referentiewerk voor liefhebbers van impressionistische kunst. Doorheen 2024 worden in de stad diverse activiteiten georganiseerd die Emile Claus als belangrijkste impressionist van ons land in het licht plaatsen. Daartoe behoren onder meer een exclusief Valentijnsdiner, fiets- en wandelroutes, de uitgifte van een officiële postzegelreeks, dagarrangementen en als apotheose de tentoonstelling Emile Claus, Prins van het luminisme die opende op 27 september 2024, niet toevallig de geboortedatum van de kunstenaar.

Op de geboortedag van Emile Claus, de belangrijkste impressionist van ons land, opende het mudel een prestigieuze tentoonstelling die de tientallen topwerken van de kunstenaar samenbrengt. De titel van de tentoonstelling is geïnspireerd op een publicatie van Alice Sauton uit 1946. Uit alle periodes van zijn oeuvre worden de mooiste schilderijen getoond, mede dankzij de uitzonderlijke samenwerking van het Museum voor Schone Kunsten van Gent én via belangrijke bruiklenen uit diverse publieke en private collecties.

Emile Claus – Prins van het luminisme in mudel – Museum van Deinze en de Leiestreek, Deinze van 27 september 2024 tot 26 januari 2025.

Johan De Smet is doctor in de kunstwetenschappen en sinds 2000, verbonden aan het Museum voor Schone Kunsten Gent. Sinds 2012 is hij afdelingshoofd tentoonstellingen in het museum. In zijn wetenschappelijk werk richt hij zich op de studie van Westerse beeldende kunst uit de periode 1789-1950, met een focus op Zuid-Nederlandse en Belgische kunst. Hij publiceerde diverse overzichtswerken over kunst uit deze periode en was curator van verschillende tentoonstellingen, in binnen- en buitenland.

Johan De Smet Emile Claus Prins van het Luminisme 224 bladz. geïllustreerd uitg. Hannibal Books ISBN 9789464941494