Na zijn terecht geprezen bestseller, ‘De Bourgondiërs’, ondernam Bart Van Loo nu een nooit eerder ondernomen tijdreis. Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden, slalomde hij van de Lage Landen naar Bourgondië.
De Bourgondische hertogen waren een zijtak van het Frans koningshuis van Valois. De Franse koning Jean II “le Bon” (foto), schonk de titel nl. aan zijn zoon Filips de Stoute (foto) (Philippe II le Hardi), waarmee het huis van Valois begon. Filips trouwde met Margaretha van Male en na Filips volgden de hertogen, Jan zonder Vrees, Filips de Goede en Karel de Stoute (foto). In de tweede helft van de 15de eeuw, stelden de Bourgondiërs zich als doel om hun rijk uit te breiden vanuit Bourgondië, met Dijon als hoofdstad, tot aan de Waddenzee, wat gedeeltelijk lukte. In 1473 bereikte Bourgondië een hoogtepunt toen, niet alleen Holland en Zeeland, maar ook Gelre veroverd was.
Hertog Karel de Stoute, ondertussen ook hertog van Gelre en graaf van Zutphen, ambieerde zelfs de koningstitel van het vroeger Karolingisch Middenrijk, (Midden-Francië of Koninkrijk Lotharingen), en wilde dit land herstellen in zijn oude status. Hij sneuvelde echter in 1477 bij de slag bij Nancy, tegen troepen uit Zwitserland en Lotharingen, aangevoerd door René II, hertog van Lotharingen. “Karl verlor bei Grandson das Gut, bei Murten den Mut, bei Nancy das Blut.” Tussen Brugge en Bergen op Zoom, Gent en Gouda, Namen en Nijmegen beschrijft Bart Van Loo nu een alternatieve geschiedenis van onze gewesten, die meer is dan het verhaal van Holland en Vlaanderen alleen. Hij trok nl. ook door Frankrijk en Zwitserland, waardoor het duidelijk werd dat dit epos ook Europese geschiedenis van de bovenste plank was.
“Concreet gesproken”, vertelt Bart Van Loon, “doorkruis ik in “Stoute schoenen”, eerst België, trek ik vervolgens via Brabant naar en door Nederland, waarna ik langs Vlaamse steden de Lage Landen verlaat, daarbij de sporen drukkend van de lijkstoet van Filips de Stoute, die me tot in het hart van het oude Bourgondië brengt. Volgt de verkenning van Dijon, uiteraard ook die van het Hertogdom zelf. Tot slot zit ik Karel de Stoute tijdens zijn laatste dollemansexpeditie op de hielen: over Zwitserse wegen via Franche-Comté (het vrijgraafschap van Bourgondië) naar zijn einde in Nancy. Van het wonder van Vézelay over de pedagogische schoonheid van de kathedraal van Nevers en de oogstrelende manuscripten van de hertogen, tot vergeten standbeelden in de Franche-Comté.”
“Tegelijk”, zo vervolgt hij, “wilde ik tekortkomingen goedmaken en bijvoorbeeld langer stilstaan bij belangrijke figuren uit de hertogelijke entourage zoals Bladelin, Lodewijk van Gruuthuse of Nicolas Rolin. Vrouwen als Margaretha van Male, Jakoba van Beieren en Maria van Bourgondië (nog) meer plaats geven die ze verdienen. Aandacht hebben voor de periode die aanbrak na Maria’s dood door Filips de Schone en Karel V in mijn reis te betrekken. Nu en dan doorkijkjes forceren naar Willem van Oranje. Dankzij mijn tochten kon ik bovendien verrassende verbanden leggen tussen Namen, Nevers, de Franche-Comté en Vlaanderen, of inzoomen op minder in het oog springende steden als Geraardsbergen, Dowaai (Douai), Bergen op Zoom of Oudenaarde. Dat Brugge en Gent belangrijk zijn geweest zal opnieuw blijken, maar ook Rijsel (Lille) en Utrecht mogen zich een keer verheugen op ruime aandacht.”
“Stoute schoenen” vormt bijgevolg het prachtig sluitstuk van zijn monumentale Bourgondische diptiek, die begon met ‘De Bourgondiërs’, een bijna 1500! pagina’s tellend tweeluik, waarin hij even wervelend als gedetailleerd uit de doeken deed hoe in onze contreien aan het einde van de middeleeuwen uit verbrokkeling, een vorm van eenheid ontstond. Naast kaarten, gravures, prenten en miniaturen ziet u in “Stoute schoenen” daarenboven prachtige kleurfoto’s van fotograaf Geert Van de Velde. Uniek!
Bart Van Loo (1973) schrijft vooral boeken over cultuur en Franse geschiedenis. Hij debuteerde met ‘Parijs retour’ en schreef sindsdien meerdere bestsellers waaronder ‘De Bourgondiërs: Aartsvaders van de Lage Landen’, ‘Napoleon: De schaduw van de revolutie’, ‘De Frankrijktrilogie’, ‘Boerenpsalm’, ‘Chanson’ en ‘O vermiljoenen spleet’. Zijn nieuwste boek ‘Mijn Frankrijk’ verscheen in oktober 2022.
Bart Van Loo Stoute schoenen in de voetsporen van de Bourgondiërs 848 bladz. geïllustreerd uitg. De Bezige Bij ISBN 9789403147918